Η αρνητική δημοσιότητα αναδεικνύει για μια ακόμη φορά τη σημασία που έχει αυτή η περιοχή ως τόπος φυσιολατρικού τουρισμού και δράσεων που ενδιαφέρουν μεγάλες ομάδες επισκεπτών. Πολλοί γνωρίζουν διάφορες δράσεις διάσχισης του ποταμού που γίνονται οργανωμένα, κατά κανόνα από φορείς της περιοχής. Οργανωμένες όμως επισκέψεις στην περιοχή γίνονται και για ενοίκους ξενοδοχείων που αγαπούν τη φύση, καθώς και για ομάδες επισκεπτών που φτάνουν εκεί ακριβώς για το σκοπό αυτό.
Σκάλισμα στο σκάλισμα, η μνήμη γύρισε αρκετά χρόνια πίσω, όταν οι αυτοδιοικητικοί παράγοντες Μεσσηνίας και Ηλείας προχωρούσαν σε συνεργασία για την εκπόνηση μελέτης για την ανάπτυξης της περιοχής, καθώς το ποτάμι αποτελεί το φυσικό όριο ανάμεσα στους δύο νομούς.
Εγιναν τότε συναντήσεις και συσκέψεις, ακούστηκαν μεγάλες υποσχέσεις και ανατέθηκε μελέτη. Η οποία εκπονήθηκε στο πλαίσιο σύμβασης, με τίτλο «Οικοανάπτυξη Νέδας». Η άμεση περιοχή μελέτης αφορούσε διοικητικά τους Νομούς Μεσσηνίας και Ηλείας, και συγκεκριμένα τους τ. Δήμους Αυλώνα, Δωρίου, Είρας του Νομού Μεσσηνίας και Ανδρίτσαινας, Ζαχάρως, Φιγαλείας του Νομού Ηλείας.
Οι βασικοί στόχοι της μελέτης ήταν η προστασία - διατήρηση:
• Των ιδιαίτερα σημαντικών οικοτόπων και άλλων ενοτήτων βλάστησης.
• Των σπάνιων, απειλούμενων ενδημικών και προστατευόμενων ειδών πανίδας, καθώς και των ενδιαιτημάτων τους.
• Των σπανίων, απειλούμενων ενδημικών και προστατευόμενων ειδών χλωρίδας καθώς και των ενδιαιτημάτων τους.
Επίσης, αφορούσαν:
• Τα αρχιτεκτονικά, ιστορικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά της περιοχής και τη δυναμική συσχέτισή τους με την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και με τις ανάγκες για οικονομική ανάπτυξη και βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων.
• Την ανάδειξη και αποκατάσταση των ιδιαίτερα αξιόλογων τοπίων από αισθητική άποψη.
Σημαντικοί οι στόχοι ως βάση ανάπτυξης, παραλήφθηκε μάλιστα και η δεύτερη φάση της μελέτης από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Μεσσηνίας, αλλά μετά… σιωπή. Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν αυτό ήταν αποτέλεσμα πολιτικής κοστολόγησης από την εφαρμογή των προτεινομένων μέτρων ή διασποράς των παραγόντων της Νομαρχίας, οι οποίοι έσπευσαν να καπαρώσουν τις καρέκλες των νέων θεσμών σε (ακόμη περισσότερο) διευρυμένους δήμους και στην περιφερειακή αυτοδιοίκηση. Ετσι η υπόθεση εγκαταλείφθηκε και οι προκαταρκτικές μελέτες έμειναν στα συρτάρια των υπηρεσιών της περιφερειακής αυτοδιοίκησης. Η οποία βεβαίως απαξίωσε να ασχοληθεί με τη σημαντικότατη αυτή περιοχή της Δυτικής Ελλάδας.
Η σημασία της δεν έγκειται μόνον στη φυσική ομορφιά του ποταμού και στις δυνατότητες που υπάρχουν. Αλλά και στο γεγονός ότι η ευρύτερη περιοχή περιλαμβάνει το Ναό του Επικούριου Απόλλωνα που αποτελεί επισήμως παγκόσμιο πολιτιστικό μνημείο. Επιπλέον βρίσκεται από το σημείο αυτό ο επισκέπτης μπορεί να μετακινηθεί προς διάφορες κατευθύνσεις στην Πελοπόννησο - φυσικά εφόσον υπάρξουν οι κατάλληλες υποδομές, τόσο για την υποδοχή όσο και για την ασφαλή μετακίνηση στους γειτονικούς μεταξύ τους νομούς.
Κάποτε αποτελούσε αντικείμενο διαμάχης η θέση του Επικούριου Απόλλωνα. Τότε επισημαίναμε ότι το πρόβλημα δεν είναι σε ποιο νομό ανήκει, αλλά η χρηματοδότηση για τα έργα προστασίας και αποκατάστασης του μνημείου, που εδώ και δεκαετίες καρκινοβατούν και ο ναός παραμένει κουκουλωμένος με τέντες για να μην γίνουν ακόμη μεγαλύτερες φθορές. Είναι δε χαρακτηριστικό το γεγονός ότι έχει φθαρεί ακόμη και η τέντα μετά από 30 περίπου χρόνια και προσφάτως είχε προγραμματιστεί διαγωνισμός για την αντικατάστασή της. Οταν ξεφούσκωσε η διαμάχη Ηλείας - Μεσσηνίας για την "ιδιοκτησία" του παγκόσμιου πολιτιστικού μνημείου, αυτό εγκαταλείφθηκε πάλι στην τύχη του, ουσιαστικά χωρίς χρηματοδοτήσεις.
Είναι προφανές όμως ότι η περιοχή αποτελεί "θησαυρό" από κάθε άποψη: ιστορική, φυσιολατρική, τουριστική... και πάει λέγοντας. Η προστασία και ανάπτυξή της δεν μπορεί παρά να γίνει στη βάση ενός οργανωμένου σχεδίου, το οποίο οφείλουν να καταρτίσουν μαζί οι δύο Περιφέρειες. Ας ξεθάψουν λοιπόν την παλιά μελέτη από τα γραφεία, ας την κοιτάξουν προσεκτικά και ας συμφωνήσουν με ποιον τρόπο θα αναδειχθεί η περιοχή. Και φυσικά το θέμα δεν μπορεί παρά να ενδιαφέρει τους δήμους της περιοχής, που μπορεί να ωφεληθούν τα μέγιστα από μια σοβαρή διαχείριση της υπόθεσης αυτής.

Ηλίας Μπιτσάνης