Οπως και το 2008, όταν ξέσπασε η παγκόσμια οικονομική κρίση μετά τη χρεοκοπία της Lehman Brothers, έτσι και σήμερα η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται ότι υποτιμά το μέγεθος του κινδύνου - και γι’ αυτό αντί να λάβει εγκαίρως τα αναγκαία μέτρα στήριξης της οικονομίας, άλλοτε παρακολουθεί αμήχανα τις εξελίξεις και άλλοτε επιχειρεί να θεραπεύσει με ασπιρίνες τον καρκίνο.

Ετσι κι αλλιώς, τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για το Δ’ τρίμηνο του 2019 δεν άφηναν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας, ακόμα κι αν δεν είχαν ανακύψει τα προβλήματα του κορονοϊού και του μεταναστευτικού. Υπενθυμίζουμε ότι το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) σε όρους όγκου, κατά το 4ο τρίμηνο 2019, παρουσίασε μείωση κατά 0,7% σε σχέση με το 3ο τρίμηνο 2019, ενώ σε σύγκριση με το 4ο τρίμηνο 2018, αύξηση μόλις 1%. Με βάση αυτά τα στοιχεία, το ΑΕΠ της Ελλάδας ανήλθε πέρυσι σε 194,4 δισ. ευρώ έναντι 190,8 δισ. ευρώ το 2018. Η ασθενική ανάπτυξη 1%, μετά από μακροχρόνια ύφεση κατά τη διάρκεια της οποίας χάθηκε το 25% του εισοδήματος, προφανώς δεν δικαιώνει ούτε όσους βιάστηκαν να μιλήσουν για επιστροφή στην κανονικότητα, ούτε όσους θεωρούσαν ότι η ελληνική οικονομία θα εκτιναχθεί σαν ελατήριο επειδή άλλαξε η κυβέρνηση.

Αντιθέτως, οι αριθμοί δικαιώνουν όσους εξακολουθούμε να ανησυχούμε για την πορεία της οικονομίας - και κυρίως όσους πιστεύουμε ότι απαιτείται ουσιαστική απελευθέρωση της αγοράς προκειμένου να επιτευχθεί υψηλός ρυθμός ανάπτυξης. Σε κάθε περίπτωση τα κόκκινα δάνεια και το ασφαλιστικό θέτουν τροχοπέδη σε κάθε αναπτυξιακή προσπάθεια, ενώ οι χαμηλοί μισθοί και η αναξιοκρατία σε Δημόσιο και ιδιωτικές επιχειρήσεις στέλνουν ολοένα και περισσότερους νέους στην Ευρώπη.

Σε αυτές τις συνθήκες, μια μείωση των τουριστικών εσόδων εξαιτίας του κορονοϊού ενδέχεται να αποδειχθεί καταστροφική, για δεκάδες επιχειρήσεις που ακόμα προσπαθούν να συνέλθουν από την προηγούμενη μακροχρόνια ύφεση. Αν και είναι πρόωρη κάθε πρόβλεψη για την ταξιδιωτική κίνηση της φετινής σεζόν, είναι σχεδόν βέβαιο ότι η πορεία της ελληνικής οικονομίας θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την εξέλιξη της επιδημίας του κορονοϊού. Αν η επιδημία δεν έχει υποχωρήσει μέχρι το Πάσχα, πολύ φοβάμαι ότι η ελληνική κυβέρνηση θα βρεθεί αντιμέτωπη με ένα τσουνάμι εξελίξεων, μπροστά στο οποίο η άτυπη χρεοκοπία του 2010 θα μοιάζει με δροσερό κυματάκι.

Θανάσης Λαγός

Εmail: lathanasis@yahoo.gr