μιας κυβέρνησης που έχει σπαταλήσει το κεφάλαιο της αξιοπιστίας της και δύσκολα μπορεί να το αναπληρώσει.
Τα επικοινωνιακά πυροτεχνήματα δεν αρκούν, για να καλύψουν τη μεταρρυθμιστική αδράνεια, ούτε να κρύψουν πως οι ευρωπαϊκοί πόροι λειτούργησαν ξανά ως εργαλείο πολιτικής επιβίωσης, όχι ανάπτυξης. Το πολιτικό σκηνικό έχει γίνει εύφλεκτο. Μια ασήμαντη αφορμή αρκεί πλέον, για να τιναχθεί στον αέρα το κυβερνητικό οικοδόμημα, αλλά και η εύθραυστη πολιτική σταθερότητα που χρειάζεται η αγορά για να σταθεί όρθια. Χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις κινούνται χωρίς αποθέματα και χωρίς προοπτική, εξαρτημένες από ένα κράτος που δεν εμπνέει εμπιστοσύνη. Η κόπωση της κοινωνίας είναι πλέον εμφανής στις δημοσκοπήσεις και στη σιωπή της καθημερινότητας, όπου η αδιαφορία έχει αντικαταστήσει τη συμμετοχή. Η φθορά της εμπιστοσύνης εκφράζεται ως έλλειψη αντοχής απέναντι στην επόμενη κρίση και ως δυσπιστία προς κάθε θεσμική πρωτοβουλία, ανεξάρτητα από την προέλευσή της.
Πολλοί κυβερνητικοί βουλευτές γνωρίζουν ότι η επόμενη εκλογική αναμέτρηση θα σημάνει το πολιτικό τους τέλος. Αν η κυβέρνηση δεν έχει ήδη καταρρεύσει, οφείλεται περισσότερο σε αυτή τη βουβή αγωνία διατήρησης της έδρας παρά σε υπαρκτή κοινωνική νομιμοποίηση. Στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας, οι συζητήσεις για τη «μετά» εποχή έχουν αρχίσει, αν και κανείς δεν θέλει να θυμάται πώς ξεκίνησε η παρακμή του ΠΑΣΟΚ μετά τη διαδοχή Σημίτη - Παπανδρέου.
Στο άλλο άκρο του πολιτικού τόξου, η Κεντροαριστερά αναζητεί ακόμη ηγέτη ικανό να ενώσει τις κατακερματισμένες δυνάμεις της. Η σύγκριση με διεθνή πρότυπα, όπως ο Ζοχράν Μαμντάνι στις Ηνωμένες Πολιτείες, δείχνει περισσότερο την ανάγκη για ανανέωση παρά την ύπαρξη πραγματικών πολιτικών αναλογιών.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι η επόμενη αναμέτρηση θα γίνει στα μαρμαρένια αλώνια του λαϊκισμού, με υποσχέσεις και προσφορές σαν κι εκείνες που οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία. Σε μια κοινωνία που έχει ξεχάσει τα αίτια της κρίσης, οι ψευδαισθήσεις επιστρέφουν εύκολα. Οι θεωρίες για «εθνική οικονομική ανεξαρτησία» και οι υπόγειες φωνές υπέρ ενός νέου Grexit δείχνουν ότι οι παλιές νοοτροπίες επιβιώνουν, απλώς αλλάζοντας στρατόπεδο. Η επόμενη πολιτική κρίση θα είναι αναπόφευκτη αν δεν επικρατήσουν οι δυνάμεις που πιστεύουν στη μεταρρύθμιση, στη διαφάνεια και στη θεσμική συνέχεια. Το ερώτημα είναι μόνο πότε και στα χέρια ποιου θα σκάσει η επόμενη χρεοκοπία: στου Έλληνα Τραμπ ή στου Έλληνα Μαμντάνι. Γιατί, προς το παρόν, εκείνοι που μπορούν να συγκρουστούν με τα δίκτυα του κρατικοδίαιτου καπιταλισμού παραμένουν μειοψηφία -και η χώρα κινδυνεύει να ξαναγράψει την ίδια ιστορία από την αρχή.
