Κι όμως, πρόκειται για ένα έργο 49 χιλιομέτρων, κοστολογημένο στα 239,2 εκατ. ευρώ (πλέον ΦΠΑ), του οποίου η καθυστέρηση οφείλεται αποκλειστικά στη μη έγκαιρη παράδοση των εκτάσεων στον Ιδιωτικό Φορέα Σύμπραξης λόγω απαλλοτριώσεων. Στην ίδια υπουργική απόφαση προβλέπεται και η καταβολή αποζημίωσης στην κατασκευάστρια εταιρεία, χωρίς να προσδιορίζεται ακόμη το ύψος της -ένα ακόμη «ανοιχτό ποσό», που θα το μάθουμε όταν πλέον θα έχει γραφτεί στον λογαριασμό του Δημοσίου.

Γύρω από τέτοιες αποφάσεις κινείται ένα ατέλειωτο γαϊτανάκι. Συμμετέχουν επιχειρήσεις, αιρετοί και γραφειοκράτες, άλλοι ενεργά και άλλοι σιωπηρά. Όλοι γνωρίζουν ότι ο μηχανισμός που παράγει καθυστερήσεις, λάθη, παραλείψεις και υπερβάσεις έχει ρίζες βαθιές και πρόσβαση σε όλα τα επίπεδα εξουσίας. Κανείς δεν βιάζεται να «βγάλει το φίδι από την τρύπα», γιατί το κόστος της ευθύνης θεωρείται βαρύτερο από το κόστος της αδράνειας. Κι έτσι, το σύστημα αυτοσυντηρείται: Ένα έργο καθυστερεί, μια αποζημίωση εγκρίνεται, ένας λογαριασμός σιωπηλά μεγαλώνει.

Το πιο ανησυχητικό όμως δεν βρίσκεται εκεί. Βρίσκεται στην απάθεια, με την οποία η κοινωνία αντιμετωπίζει αυτές τις εξελίξεις. Σε όλη τη χώρα -και όχι μόνο στη Μεσσηνία- οι πολίτες ακούν για αποζημιώσεις εκατομμυρίων ως αποτέλεσμα λαθών του Δημοσίου και δεν εκπλήσσονται. Για πολλούς, η υπέρβαση κόστους έχει μετατραπεί σχεδόν σε «θεσμικό» χαρακτηριστικό των δημοσίων έργων. Για άλλους, η Ελλάδα έχει ήδη επιλέξει τη στασιμότητα και καμία αλλαγή δεν πρόκειται να έρθει. Η μοιρολατρία αυτή είναι η πραγματική ήττα. Μια ήττα που σπρώχνει χιλιάδες νέους στο εξωτερικό, όχι γιατί αναζητούν κάτι εξωπραγματικό, αλλά γιατί βλέπουν πως εδώ οι ίδιες παθογένειες αναπαράγονται χωρίς ίχνος συλλογικής αντίδρασης.

Αν κάποτε μας έλεγαν ότι οι κοινωνίες χρεοκοπούν πρώτα πολιτισμικά και μετά οικονομικά, σήμερα μοιάζει να το επιβεβαιώνουμε με τρόπο εκκωφαντικό. Κι όσο η σιωπή παραμένει, ο λογαριασμός θα συνεχίζει να γράφει. Και θα έρθει η στιγμή που δεν θα υπάρχει κανείς να τον πληρώσει.

lathanasis@yahoo.gr