Την Πέμπτη η κυβέρνηση ανακοίνωσε την έναρξη της διαδικασίας για την αναθεώρηση των περιφερειακών χωροταξικών σχεδίων, αλλά πριν προλάβουμε να πούμε μπράβο, διαβάσαμε τις δηλώσεις του υφυπουργού Νίκου Σηφουνάκη αναφορικά με την έδρα της Περιφέρειας Πελοποννήσου και συνειδητοποιήσαμε για πολλοστή φορά ότι δεν υπάρχει… ελπίδα. Οταν ο υφυπουργός μιας κυβέρνησης θεωρεί ότι το μείζον χωροταξικό πρόβλημα της Πελοποννήσου είναι η έδρα, τη στιγμή μάλιστα που κανείς δεν έχει θέσει τέτοιο ζήτημα, πολύ φοβάμαι ότι και τα νέα χωροταξικά σχέδια θα αποδειχθούν πολεοδομικές ανεφάρμοστες εκθέσεις ιδεών. Πολύ φοβάμαι ότι θα συνταχθούν μελέτες για… πέταμα που θα περιέχουν -ως συνήθως- γενικόλογες θεωρίες και προβληματισμούς για την ανάπτυξη του Μοριά.
Η Πελοπόννησος όμως δεν χρειάζεται αλλαγή έδρας, αλλά ένα χωροταξικό σχέδιο που θα αποτελέσει την βάση για την οικονομική ανάπτυξη των επόμενων δεκαετιών. Χρειάζεται ένα σχέδιο στο οποίο θα ορίζονται αυστηρώς οι βιομηχανικές και τουριστικές περιοχές καθώς και οι ζώνες στις οποίες θα επιτρέπεται η δόμηση. Ειδικότερα, στις περιφερειακές ενότητες της Κορινθίας, της Λακωνίας και της Αργολίδας δεν έχουν οριστεί περιοχές στις οποίες μπορούν να εγκατασταθούν βιοτεχνίες και μη οχλούσες βιομηχανίες. Με δεδομένο ότι και η Βιομηχανική Περιοχή (ΒΙΠΕ) Τρίπολης έχει κορεστεί, γίνεται αμέσως αντιληπτό ότι στο μεγαλύτερο τμήμα της επικράτειας είναι ανέφικτη η υλοποίηση επενδύσεων στο δευτερογενή τομέα. Ούτε όμως και στον τουρισμό είναι εύκολη η υλοποίηση μεγάλων επενδύσεων όσο δεν ξεκαθαρίζει το τοπίο με τις χρήσεις γης. Οι επιχειρηματίες φοβούνται να επενδύσουν σε μια περιοχή γνωρίζοντας ότι αύριο μπορεί να "φυτρώσει" δίπλα στο ξενοδοχείο το… φουγάρο ενός εργοστασίου. Για ανάπτυξη αγοράς τουριστικής κατοικίας δεν γίνεται καν λόγος αφού δεν υπάρχει θεσμικό πλαίσιο. Η μόνη αγορά που ανθεί είναι αυτή της εκτός σχεδίου δόμησης καθώς τα εντός σχεδίου οικόπεδα είναι ελάχιστα και οι δημοτικές αρχές προσπαθώντας να ικανοποιήσουν όλα τα αιτήματα των εν δυνάμει ψηφοφόρων συντάσσουν ανεφάρμοστα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια.
Εχουμε γράψει πολλές φορές και δεν θα κουραστούμε να γράφουμε ότι για τη δημιουργία ενός ουσιαστικού χωροταξικού σχεδίου απαιτείται πρωτίστως πολιτική βούληση και λήψη αποφάσεων. Συγκεκριμένα πριν ακόμα ξεκινήσει η διαδικασία αναθεώρησης του περιφερειακού χωροταξικού σχεδίου θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις για τις υποδομές και τις υπηρεσίες που θα εξυπηρετούν τις αναπτυξιακές ανάγκες της Πελοποννήσου. Θα πρέπει να αποφασιστεί πόσα λιμάνια χρειάζεται ο Μοριάς και πόσα αεροδρόμια. Αν στο νέο χωροταξικό προβλέπεται η λειτουργία 5-6 λιμανιών και η δημιουργία 2-3 αεροδρομίων είναι καλύτερα να μην ξεκινήσει καν η συζήτηση για αναθεώρηση του σχεδίου. Επίσης θα πρέπει να αποφασιστεί με αυστηρά οικονομικά κριτήρια πού θα δημιουργηθούν Βιομηχανικές Περιοχές. Η επέκταση της ΒΙΠΕ Τρίπολης και η δημιουργία μιας νέας ΒΙΠΕ στην Κορινθία και στην Μεγαλόπολη αρκούν και δεν χρειάζεται να δημιουργηθούν βιομηχανικές ζώνες στις υπόλοιπες περιφερειακές ενότητες της Πελοποννήσου. Με αυστηρά οικονομικά κριτήρια θα πρέπει να ληφθεί και η απόφαση για την χωροθέτηση των περιοχών τουριστικής ανάπτυξης. Αν συνεχίσουμε να πιστεύουμε ότι μπορούμε να προσελκύσουμε Αυστριακούς ή Ρώσους τουρίστες σε ορεινούς χειμερινούς προορισμούς, καλό θα είναι να σταματήσουμε τη συζήτηση τώρα και να ξεκινήσουμε την κουβέντα για την επόμενη μέρα της… χρεοκοπίας. Δυστυχώς μέχρι τώρα πετάχτηκαν στο καλάθι των αχρήστων δεκάδες εκατομμύρια για την ανάδειξη προορισμών που αποκλείεται να συγκινήσουν τον αλλοδαπό επισκέπτη. Στο όνομα του εναλλακτικού τουρισμού σπαταλήθηκαν δεκάδες εκατομμύρια ευρώ χωρίς κανείς ποτέ να μετρήσει το αποτέλεσμα της προσπάθειας. Ο κάθε βλαχοδήμαρχος έχει δικαίωμα να θεωρεί ότι η Κάτω Ραχούλα δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τις Κάννες αρκεί να ξοδεύει μόνο δικά του χρήματα για την προβολή της. Κανείς όμως δεν έχει δικαίωμα να ορίζει ως τουριστική περιοχή την Κάτω Ραχούλα και να θεωρεί την Στούπα ως… αγροτική. Επίσης όλοι έχουν το δικαίωμα να θέλουν στο χωριό τους από μια τουλάχιστον πανεπιστημιακή σχολή αλλά κάποιος πρέπει να τους ενημερώσει ότι τα εξακτινωμένα πανεπιστήμια δεν έχουν μέλλον.
Θα γίνουν όλα αυτά; Πολύ φοβάμαι ότι δεν θα γίνει τίποτα και θα συνταχθούν μελέτες για… πέταμα που θα περιέχουν -ως συνήθως- γενικόλογες θεωρίες και προβληματισμούς για την ανάπτυξη του Μοριά. Μακάρι να διαψευστούν οι φόβοι μου αλλά δεν βλέπω τα σημάδια.