Αναφέραμε την περασμένη εβδομάδα ότι το συγκεκριμένο σύστημα θα αποδυναμώσει την εξουσία του δημάρχου και θα ευνοήσει τις παρασκηνιακές συναλλαγές και συμφωνίες, με στόχο να τεθεί ο δήμαρχος υπό κηδεμονία. Επισημάναμε ακόμη ότι αυτό γίνεται γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ, επειδή δεν έχει δυνάμεις στην τοπική αυτοδιοίκηση, θέλει μέσα από τις ισχυρές κομματικές ομάδες μειοψηφίας που διαθέτει να «κάνει παιχνίδι» με δημάρχους και να αποκτήσει ισχυρή πρόσβαση στην αυτοδιοίκηση.
Ο δήμαρχος Μεσσήνης ζήτησε προ ημερών τις παραιτήσεις των αντιδημάρχων που όρισε ο ίδιος πριν από μερικούς μήνες, για να ορίσει νέους και να ανακατανείμει αρμοδιότητες. Τώρα γιατί χρειάζεται τις παραιτήσεις δεν καταλάβαμε ακριβώς, αφού μάλλον μπορεί και να τους... παραιτήσει ή να τους ορίσει εκ νέου χωρίς να δώσει λογαριασμό σε κανέναν. Στη συγκεκριμένη φάση δεν είναι στο επίκεντρό μας τα τεκταινόμενα στο Δήμο Μεσσήνης, τα οποία ως φαίνεται θα έχουν και συνέχεια. Αυτού του είδους τις συμπεριφορές δημάρχων αναφέρει η κυβέρνηση, όταν μιλά για υπερεξουσίες οι οποίες θα πρέπει να περιοριστούν. Ο δήμαρχος Μεσσήνης με τη συμπεριφορά του δικαιώνει τις κυβερνητικές αιτιάσεις, αλλά η περίπτωσή του αποτελεί εξαίρεση του κανόνα: Σπάνια θα βρει κάποιος δήμαρχο που να ζητεί τις παραιτήσεις όλων των αντιδημάρχων τους οποίους όρισε ο ίδιος, πριν κλείσουν χρόνο. Αυτά δεν γίνονται σε κανονικές παρατάξεις που διαθέτουν αρχηγό, δομή και συνοχή, και προφανώς δεν μπορεί να λαμβάνεται υπόψη μια ακραία περίπτωση για να νομοθετηθεί κάτι αντίστοιχα ακραίο.
Το ωραίο μάλιστα είναι ότι ο δήμαρχος Μεσσήνης είναι από τους λίγους που φέρονται κοντύτερα στον ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος αντιτίθεται προγραμματικά σε τέτοιους δήμαρχους και θέλει μάλιστα να γενικεύσει το ειδικό, με νόμο που θυμίζει το γνωστό «πονάει κεφάλι, κόβει κεφάλι». Η ουσία βέβαια είναι ότι, αν σε ένα δήμο δεν υπάρχει ισχυρός δήμαρχος αλλά διαρκής διαπραγμάτευση για θέσεις ευθύνη και λήψη απόφασης, θα έχουμε διαρκώς σκηνές απείρου κάλλους που θα οδηγούν στο απόλυτο τέλμα. Εδώ δεν μπορούν να συμφωνήσουν εντός πλειοψηφίας για τις αρμοδιότητες μιας αντιδημάρχου και των αντιδημάρχων· μπορεί να φανταστεί ο καθένας τι θα γινόταν αν διάφορες θεσμοθετημένες υποομάδες έβαζαν βέτο για το ένα ή το άλλο ζήτημα, με το δήμαρχο στη μέση να ψάχνει να βρει σημείο σύγκλισης για να ισορροπήσει αλληλοσυγκρουόμενες επιδιώξεις.
Η περίπτωση της Μεσσήνης, παρότι οι αδυναμίες είναι γνωστές και απολύτως εμφανείς, δείχνει με εύγλωττο τρόπο ότι η αποδυνάμωση των δημάρχων θα λειτουργήσει διαλυτικά. Σήμερα τα πράγματα είναι τουλάχιστον ξεκάθαρα: Κρίνει ο δήμαρχος ότι δεν κάνει καλά τη δουλειά του ο Χ και μπορεί καλύτερα η Ψ, παίρνει την απόφαση, «παραιτεί» τον ένα και αναβαθμίζει την άλλη. Πιστεύει ότι είναι φορτωμένος με πολλά ο Γ, δίνει αρμοδιότητες στον Δ. Ο δήμαρχος έχει την ευθύνη και σε αυτόν θα σταλεί τελικά ο πολιτικός λογαριασμός. Ο πολίτης έχει μπροστά του ένα πρόσωπο και μια συγκεκριμένη ομάδα. Αν όμως δεν είχε ο δήμαρχος την πλειοψηφία στο Δημοτικό Συμβούλιο και ο Χ είχε 5 σύμβουλος, ο δήμαρχος θα ήταν υποχρεωμένος να συνεργαστεί μαζί του και να τον χρησιμοποιεί ενίοτε και ως άλλοθι που δεν προχωράει το ένα ή το άλλο. Ο δημότης θα ακούει το δήμαρχο να κατηγορεί τον αντιδήμαρχο και δεν θα μπορεί να καταλάβει ποιος διοικεί: η Ψ, ο Χ, ο Γ, ο Δ ή μήπως ο καφετζής από τη γωνία;
Νομίζουμε πως όλοι καταλαβαίνουν τι μπλέξιμο θα προκύψει και τι χαμός έχει να γίνει σε κάθε δήμο, όταν ο καθένας θα κουμαντάρει από ένα... ασκέρι που θα κρίνει την πλειοψηφία στο Δημοτικό Συμβούλιο. Η απλή αναλογική, αν εφαρμοστεί, θα πρέπει υποχρεωτικά να συνδεθεί και με την αλλαγή του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων έτσι ώστε η ευθύνη για τα βασικά λειτουργικά να παραμείνει στο δήμαρχο και στην ομάδα του. Στο Δημοτικό Συμβούλιο ας περάσουν οι μεγάλες στρατηγικές επιλογές, οι οποίες μπορούν όντως να αποτελούν στοιχείο επίτευξης ευρύτερων συναινέσεων, μέσα από ένα αναλογικό εκλογικό σύστημα. Μιλάμε όμως για μια εντελώς διαφορετική οργάνωση και άλλους ρόλους. Αν αυτό δε συμβεί, θα έχουμε εξασφαλισμένο... θέαμα στο προσκήνιο και εξαιρετικά ενδιαφέρον παρασκήνιο.
panagopg@gmail.com
