Η ανυπαρξία δασολογίου και κτηματολογίου είναι μία από τις γνωστές ιδιαιτερότητες του ελληνικού κράτους από ιδρύσεώς του. Το πώς και το γιατί δεν καταφέραμε από την απελευθέρωση μέχρι σήμερα να έχουμε αυτά τα εργαλεία, που είναι αυτονόητα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, είναι μια μεγάλη ιστορία που υπογραμμίζει ότι η ελληνική ιδιαιτερότητα έχει τη βάση της στο άθροισμα των συμφερόντων. Αυτό που ξεκίνησαν αμέσως μετά την απελευθέρωση οι Βαυαροί του Οθωνα και δεν ολοκλήρωσαν έπρεπε να φτάσουμε στο μνημόνιο του Σόιμπλε για να αναγκαστούμε τελικά να το αποκτήσουμε -δασολόγιο και κτηματολόγιο!
Ο καθορισμός τού τι είναι τι και ποιος κατέχει τι, ήταν αυτό που διαχρονικά ενοχλούσε έναν συνασπισμό μικρών, μεσαίων και μεγάλων συμφερόντων που οδηγούσαν την πολιτική τάξη να ικανοποιεί πάντα το δίκαιο αίτημα των πολιτών. Πάντα έμπαινε μπροστά το μικρό του κακομοίρη που έπρεπε να ρυθμιστεί και κρύβονταν από πίσω οι δεινόσαυροι των συμφερόντων. Ταυτόχρονα οι ισχυρές επιστημονικές συντεχνίες, για το δικό τους συμφέρον, φρόντιζαν να κάνουν όσο το δυνατόν πιο πολύπλοκες, κοστοβόρες και γραφειοκρατικές τις διαδικασίες, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να τελειώσει ποτέ μια διαδικασία που αλλού έχει γίνει εδώ και 300 χρόνια. Εκαναν δηλαδή κτηματολόγιο και δασολόγιο οι άλλοι μετρώντας με κορδέλα και εμείς με αεροφωτογραφίες και δορυφορικά συστήματα δεν μπορούμε να ξεμπλέξουμε τα… μπούτια μας.
Να συνοψίσουμε λοιπόν για να μην χανόμαστε. Οι δασικοί χάρτες έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και χρόνια και δεν έγιναν γιατί το πολιτικό σύστημα δεν ήθελε να τα χαλάσει με τους πολίτες-πελάτες. Επιπρόσθετα, όπως και το κτηματολόγιο έτσι και το δασολόγιο είναι μια πολύπλοκη διαδικασία που χτυπάει πάνω σε πολλές υπάρχουσες καταστάσεις, οι οποίες δεν μπορούν να μην ληφθούν υπόψη, γι’ αυτό και δεν έχουν προχωρήσει τα συγκεκριμένα εργαλεία εδώ και χρόνια. Το μνημόνιο θεωρεί βασικό προαπαιτούμενο το δασολόγιο γιατί θεωρεί ανήκουστο μια ευρωπαϊκή χώρα να μην έχει ακόμα οριοθετήσει τι είναι δάσος. Ο στόχος είναι να ορίζεται με ακρίβεια το τι υπάρχει έτσι ώστε να οριστεί στη συνέχεια το τι επιτρέπεται, τι απαγορεύεται και τι μπορεί υπό προϋποθέσεις να αποχαρακτηριστεί για να προχωρήσει μια επένδυση με αντικειμενικό και γρήγορο τρόπο και όχι μέσα από διαδικασίες που όλα επιτρέπονται και όλα απαγορεύονται.
Για να υπάρξουν όμως δασικοί χάρτες θα πρέπει να αντιμετωπιστούν κάποια πράγματα με ανοικτό πνεύμα, στα πλαίσια της πραγματικότητας. Η εκδίκαση των χιλιάδων ενστάσεων που έχουν υποβληθεί δεν μπορεί να σέρνεται επί σειρά ετών καθιστώντας τους πολίτες ομήρους και αντικείμενο νέας συναλλαγής για… θετική αντιμετώπιση του αιτήματος. Η απλοποίηση, η ταχύτητα, η διαφάνεια και η αντικειμενική αντιμετώπιση όλων των υποθέσεων έπρεπε να αποτελεί βασική επιλογή και επιδίωξη. Μακάρι να διαψευστούμε, αλλά μπορεί να εκτυλιχθούν σκηνές απείρου κάλλους στη φάση της εκδίκασης των ενστάσεων. Αντί να ψάχνουμε για καύσιμα και μετακινήσεις θα μπορούσε να υπάρχει μια ομαδοποίηση των υποθέσεων, έτσι ώστε με μια ρύθμιση να αντιμετωπιστεί το μεγάλο ποσοστό του προβλήματος. Θα μπορούσαν, για παράδειγμα, σχετικά με τις ενστάσεις που αφορούν ελιές και φαίνονται καθαρά στους χάρτες του ΟΠΕΚΕΠΕ, με τους οποίους εδώ και χρόνια παίρνουν οι αγρότες επιδότηση, να γίνεται η συσχέτιση και να αποχαρακτηρίζονται είτε φαίνονταν δάσος το 1945 ή το 1970 κ.λπ. Με αυτή την απλή κίνηση λύνεται το μεγαλύτερο μέρος του προβλήματος στη Μεσσηνία σχεδόν κατά 90%. Αποτυπώνεται η πραγματικότητα και μπαίνει μια τάξη.
Τι νόημα έχει να ψάχνει κάποιος τα σκίνα και τις ασφάκες του 1945 οι οποίες έγιναν ελιές εδώ και χρόνια; Μήπως το πρόβλημα του δασικού πλούτου ήταν το ξελόγγωμα για να φυτευτούν 10 ρίζες ελιές; Αυτό το απλό και τόσο εύκολο και τεχνικά και ουσιαστικά γιατί δεν το αντιλαμβάνονται και δεν το κάνουν; Θέλουν να πάρουν χρήματα από τη συγκεκριμένη διαδικασία ή θέλουν να μπλέξουν τους αγρότες σε μια νέου τύπου συναλλαγή με διάφορους νταραβερτζήδες που θα «καθαρίζουν» στις επιτροπές και θα κρίνουν τι είναι και τι δεν είναι δάσος και σε ποιον ανήκει το χωράφι με άλλου τύπου κριτήρια; Τα πράγματα είναι πολύ απλά όταν κάποιος αντιλαμβάνεται το πρόβλημα, όταν θεωρητικολογεί δεν δίνει λύσεις, απλώς δυσκολεύει μια διαδικασία, την καθιστά βάσανο για τους πολίτες και τελικά την υπονομεύει.
panagopg@gmail.com
