Την περασμένη εβδομάδα οι περισσότεροι και σε τοπικό επίπεδο διατράνωναν την αντίθεσή τους με τη χρήση του ονόματος της Μακεδονίας και την ελληνικότητά της, όμως οι ελιές Καλαμών μπορούν τελικά να λέγονται έτσι και στο Αγρίνιο, χωρίς να τρέχει τίποτα. Το επιχείρημα για την επέκταση της ονομασίας είναι ότι οι ελιές που καλλιεργούνται στο Αγρίνιο, όπως και σε άλλες περιοχές της χώρας, είναι ποικιλία Καλαμών και ως εκ τούτου... το ίδιο είναι. Επιπρόσθετα υπάρχει και μια οικονομική προσέγγιση, σύμφωνα με την οποία, επειδή δεν υπάρχουν μεγάλες ποσότητες ελιών στη Μεσσηνία, καλό είναι να επεκταθεί το ΠΟΠ ώστε να δημιουργηθεί η κρίσιμη μάζα για εμπορία του προϊόντος! Τα επιχειρήματα από μόνα τους είναι τόσο αβαθή και επιφανειακά που δεν αντέχουν σε μια καμία σοβαρή κριτική. Δεν χρειάζεται, υποθέτουμε, να επιχειρηματολογήσει κανείς ως προς το ότι επειδή καλλιεργείται ελιά Καλαμών στο Αγρίνιο δεν σημαίνει ότι έχει τα ίδια ποιοτικά χαρακτηριστικά, μιας και αυτά προσδιορίζοντα κι από το έδαφος και το μικροκλίμα κάθε περιοχής. Το έτερο δε επιχείρημα δεν ισχύει καθόλου, γιατί ένα ποιοτικό προϊόν συνήθως παράγεται σε μικρές ποσότητες και αυτή ακριβώς είναι η υπεραξία του. Η επέκταση του ΠΟΠ επί της ουσίας στρέφεται κατά του αναγνωρισμένου ποιοτικού προϊόντος, το οποίο έτσι υπονομεύεται και μειώνεται η αξία του.
Η ουσία είναι ότι, με κυβερνητική απόφαση και χωρίς καμία τοπική ενημέρωση ή συγκατάθεση, μόνο και μόνο για να εξυπηρετηθούν συμφέροντα άλλων, αφαιρείται από τη Μεσσηνία ένα πλεονέκτημα και στερείται μια δυνατότητα. Παραχωρείται ένα τοπικό αναπτυξιακό πλεονέκτημα που έχει χτιστεί με προσπάθειες χρόνων. Οι ελιές Καλαμών μπορεί στην παρούσα φάση να μην αξιοποιούνται στο έπακρο, αλλά στο μέλλον θα μπορούσαν να επενδυθούν σημαντικά ποσά και να παραχθεί εισόδημα για την περιοχή και τους κατοίκους της, τόσο στον αγροτικό τομέα όσο και σε αυτόν της μεταποίησης της ελιάς.
Οπως αντιλαμβάνεται λοιπόν όποιος διαθέτει στοιχειώδη αντίληψη περί ποιότητας και προϊόντων, η περιοχή μας υπέστη μια συντριπτική υποβάθμιση προκειμένου να ικανοποιηθεί το αίτημα μιας άλλης περιοχής. Το εντυπωσιακό δε είναι ότι, απέναντι σε αυτή την εξέλιξη, σε τοπικό επίπεδο υπάρχει απάθεια και μοιρολατρική αποδοχή των τετελεσμένων! Ο Δήμος Καλαμάτας εξέδωσε μόνο μια ανακοίνωση και όλοι οι υπόλοιποι σιωπούν εκκωφαντικά. Γιατί άραγε; Δεν αντιλαμβάνονται ότι μακροπρόθεσμα αυτό θα πλήξει το τοπικό προϊόν; Θεωρούν ότι η αποκόμιση πρόσκαιρου οφέλους με τη βάφτιση ελιών από άλλες περιοχές θα επιφέρει τόσο μεγάλο κέρδος, που θα υπερκαλυφθούν οι ζημιές του μέλλοντος; Δεν ξέρουμε γιατί σιωπούν, αλλά είμαστε σίγουροι ότι κυριαρχεί ο εφησυχασμός του πρόσκαιρου οφέλους και η αδυναμία προβολής των εξελίξεων και των κινδύνων του μέλλοντος. Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που προσπαθώντας απλώς να ζήσουμε καλύτερα το σήμερα δεν βλέπουμε αυτά που έρχονται.
Η αδυναμία αντίδρασης έχει να κάνει και με το ότι δεν υπάρχει τοπικά ένα στοιχειώδες αγροτο-επιχειρηματικό σύστημα που να μπορεί να παρέμβει και να προστατεύσει ουσιαστικά τα συμφέροντά του στο παρόν και το μέλλον. Αποτέλεσμα αυτού του ελλείμματος είναι να γίνεται ντόρος για δευτερεύοντα ζητήματα ενώ επικρατεί εκκωφαντική σιωπή για σημαντικά τοπικά θέματα. Οι συνεταιρισμοί είναι αδύναμοι, ανύπαρκτοι και χρεοκοπημένοι, ενώ τα... μπλόκα των «αγωνιστών» είναι απασχολημένα αυτή την περίοδο με το γκρέμισμα του... καπιταλισμού και της Ε.Ε.! Οι επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στη μεταποίηση φαίνεται πως με την επέκταση του ΠΟΠ στις ελιές μάλλον διευκολύνονται, γι' αυτό και σιωπούν. Δεν υπάρχουν έτσι διαθέσιμες δυνάμεις για να υπερασπιστούν το αυτονόητο συγκριτικό πλεονέκτημα της Μεσσηνίας.
Οι ελιές Καλαμών θα είναι λοιπόν από το Αγρίνιο, κι εδώ θα συνεχίσουν να μιλούν κάτι ξεχασμένοι γέροντες για τον «ευλογημένο τόπο»... ο οποίος παράγει σε αφθονία χαμένες ευκαιρίες και όνειρα απατηλά.
panagopg@gmail.com
