Το πολιτικό και μιντιακό σύστημα ασχολείται όλο το τελευταίο διάστημα με το ποιος θα είναι υποψήφιος και το τι είπε ή τι θέλει ο ένας ή ο άλλος παράγοντας. Σχεδόν κανείς όμως δεν έχει ζητήσει εξηγήσεις για την καταστροφή της ελαιοπαραγωγής από το δάκο. Δεν έχει πραγματοποιηθεί ο καταλογισμός των πολιτικών ευθυνών με ευκρινή και ξεκάθαρο τρόπο, με αποτέλεσμα να κυριαρχεί το ισοπεδωτικό… «όλοι φταίνε».
Οι πολίτες δεν γνωρίζουν τους κύριους πολιτικά υπεύθυνους για την αστοχία στη δακοκτονία, μιας και οι ευθύνες μεταβιβάζονται από την κυβέρνηση στην περιφέρεια και το ανάποδο - και τελικά χάνονται στα γρανάζια της γραφειοκρατίας και τις γενικότερης αναποτελεσματικότητα του κράτους.
Ο απλός πολίτης της Μεσσηνίας δικαίως αγανακτεί ισχυριζόμενος ότι «αυτοί (δηλαδή όλοι οι πολιτικοί) δεν μπορούν να κάνουν μια δακοκτονία, από τι θα μας σώσουν… εμείς μαζεύουμε ελιές Οκτώβρη μήνα με επιπτώσεις στον ποιότητα και την ποσότητα, κι αυτοί τσακώνονται για το ποιος θα είναι αρχηγός... αφού όλοι είναι άχρηστοι τι να τους κάνουμε». Μέσα σε αυτά τα λόγια αγανάκτησης όμως εδράζεται ο λαϊκισμός, που οδηγεί στον ολοκληρωτισμό, ο οποίος πλασάρεται τάχα ως αντισυστημικός λόγος. Γίνεται το τσουβάλιασμα «όλοι ίδιοι είναι» και η ειλικρινής και δίκαιη αγανάκτηση χρησιμοποιείται τελικά κατά της δημοκρατίας, δηλαδή κατά της προοπτικής της χώρας.
Οσο λοιπόν το πολιτικό προσωπικό δεν μπορεί να απαντήσει στο γιατί, αλλά και στο τι πρέπει να γίνει προκειμένου ο ελαιοπαραγωγός να μη χάνει την παραγωγή του, τόσο θα διαμορφώνεται αυτή η ισοπεδωτική εικόνα για τους πολιτικούς. Και όσο θα κυριαρχεί ο λαϊκισμός, τόσο περισσότεροι... αντισυστημικοί καραγκιόζηδες θα προκύπτουν. Στη συνέχεια οι καραγκιόζηδες, αφού θα προσφέρουν θέαμα και θα υποβαθμίζουν ακόμα παραπέρα την πολιτική ζωή, θα πέφτουν όλο και βαθύτερα στον κουβά του «όλοι ίδιοι είναι» - και θα έρχονται ακόμα μεγαλύτεροι καραγκιόζηδες για να οδηγήσουν στον απόπατο την πολιτική ζωή και τη χώρα συνολικά.
Το τοπικό πολιτικό προσωπικό που θέλει να διασωθεί από την κατρακύλα οφείλει να βγάλει το κεφάλι του από τον μικρόκοσμο της καθημερινή πολιτική διαμάχης, των συμμαχιών και των συσχετισμών, και να ασχοληθεί με τα ζητήματα που πραγματικά αφορούν τους πολίτες. Να παρουσιάσει για παράδειγμα ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την ελαιοπαραγωγή, το οποίο δεν θα αφορά θεωρίες και μεγαλεπήβολες αερολογίες, αλλά πολύ συγκεκριμένα πράγματα - όπως η δακοκτονία και η ενίσχυση των συνεργασιών στην καλλιέργεια. Μικρά βήματα δηλαδή, που αφορούν κανονικά προβλήματα και μπορούν να κινητοποιήσουν τους ανθρώπους της παραγωγής.
Το ίδιο και στον τουρισμό: Απλές κινήσεις που θα αφορούν την καθαριότητα των χώρων, την πρόσβαση στα σημεία ενδιαφέροντος, αλλά και την ανάπτυξη επιχειρηματικής δράσης που θα «κουμπώνει» σε ένα συνολικό ελκυστικό αφήγημα. Τι να τα κάνουμε τα ταξίδια των πολιτικών στις τουριστικές εκθέσεις, όταν οι δρόμοι μας εξακολουθούν πάντα να είναι γεμάτοι σκουπίδια και ψόφια ζώα; Για να μην πούμε για τα καλάμια και τα βάτα που κλείνουν τους δρόμους...
Απαιτείται εν ολίγοις η επιστροφή της πολιτικής δράσης στο καθημερινό πρόβλημα, έτσι ώστε να υπάρξει σεβασμός, αλλά και κινητοποίηση για κάτι πιο ευρύτερο και σημαντικό. Η αερολογία είναι εύκολη, εκφωνείται ως πανηγυρικός σε επετείους και πουλιέται μαζί με χρηματοδοτήσεις στα πανηγύρια και τους ενοριακούς ναούς. Το μικρό και καθημερινό είναι το δύσκολο. Απαιτεί γνώση του προβλήματος και των λύσεων που υπάρχουν, προϋποθέτει συνέπεια στις αποφάσεις με γνώμονα την εξυπηρέτηση του ευρύτερου συμφέροντος, εμπεριέχει τη διαφάνεια ως συστατικό στοιχείο της δράσης, και προϋποθέτει τη διαρκή φυσική παρουσία. Με άλλα λόγια, απαιτεί δουλειά, δουλειά και... δουλειά.
Βρισκόμαστε σε μια μακρά προεκλογική περίοδο, από την οποία θα προκύψει το πολιτικό προσωπικό της επόμενης περιόδου σε τοπικό και εθνικό επίπεδο. Οι αφορισμοί «όλοι ίδιοι είναι» βολεύουν μόνο τους ένοχους και τους αποτυχημένους. Δεν είναι όλοι ίδιοι - και αυτό θα πρέπει να αναδειχτεί, τόσο από τους πολιτικούς που έχουν κάτι να πουν, όσο και από τους πολίτες, οι οποίοι καλούνται να ξύσουν λίγο το λούστρο που δείχνει τους πάντες και τα πάντα ίδια.
Οι πολίτες έχουν ευθύνη, όταν επιλέγουν πολιτικούς που δεν μπορούν να κάνουν με αποτελεσματικό τρόπο έναν ψεκασμό δακοκτονίας. Τους γνώρισαν και τους χειροκρότησαν στο πανηγύρι, γι' αυτό και είναι... για τα πανηγύρια.
Υ.Γ. Η συμφωνία του Συνεταιρισμού Γαργαλιάνων με τον ισπανικό κολοσσό Deoleo, για αποκλειστική παραγωγή και διάθεση του ελαιόλαδου, αποτελεί μια σημαντική στιγμή για την ελαιοπαραγωγή στη Μεσσηνία. Αν το εγχείρημα πετύχει, μέσα στα επόμενα χρόνια η συντριπτική πλειοψηφία των παραγωγών θα δουλεύει με συμβόλαια στην παραγωγή και τη διάθεση του προϊόντος. Θα παράγει δηλαδή λάδι σύμφωνα με τις προδιαγραφές που θα απαιτεί το συμβόλαιο του πελάτη. Θα ξέρει από την αρχή πότε θα μαζέψει και πόσα χρήματα θα πάρει. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο παραγωγής, οι αγρότες θα ψεκάζουν ομαδικά και θα έχουν τη δική τους επιστημονική βοήθεια, χωρίς να έχουν ανάγκη την κεντρική δακοκτονία. Ο κόσμος, η αγορά, έχουν αλλάξει - και η προσαρμογή στα νέα δεδομένα, αν και αργά, προχωρά. Το παλιό όσο και να αντιστέκεται δεν μπορεί να κερδίσει τη μάχη. Είμαστε σε μια άλλη εποχή, που δεν υπάρχουν σύνορα και περιορισμοί σε κανένα επίπεδο.
panagopg@gmail.com
