Πολλοί μένουν στον τρόπο διάθεσης των χρημάτων και στις αντιστάσεις των χωρών του Βορρά σε σχέση με τον έλεγχο των χρηματοδοτήσεων, παραβλέποντας ότι για πρώτη φορά η Ε.Ε. δανείζεται συλλογικά με την εγγύηση όλων των χωρών για να δημιουργήσει κοινό κεφάλαιο. Το συγκεκριμένο βήμα είναι τεράστιο από οικονομικής άποψης, ενώ το γεγονός ότι αυτό γίνεται για λόγους αλληλεγγύης έχει τη δική του πολιτική σημασία. Η Ε.Ε. μέσα από δυσκολίες και αντιφάσεις δείχνει ότι προσπαθεί να προχωρήσει κατανοώντας ότι όλοι μαζί μπορούν να παίξουν ρόλο στο νέο παγκόσμιο οικονομικό τοπίο. Η Ελλάδα από αυτό το πακέτο θα πάρει ένα αρκετά σημαντικό ποσό, το οποίο εάν και εφόσον αξιοποιηθεί αποδοτικά μπορεί να την οδηγήσει σε ισχυρή οικονομική ανάπτυξη.
Την ίδια ώρα ζούμε στιγμές αγωνίας σε σχέση με την τουρκική προκλητικότητα και τον διαρκή τσαμπουκά του Ερντογάν στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Ελλάδα είναι δυστυχώς αναγκασμένη να ζει δίπλα σε μια χώρα που η ηγεσία της θεωρεί ότι μπορεί να αναβιώσει την Οθωμανική Αυτοκρατορία και την εγκαθίδρυση ενός νέου ισλαμισμού στην ευρύτερη περιοχή. Δεν είναι δηλαδή ζήτημα υφαλοκρηπίδας και πετρελαϊκών ερευνών - άλλωστε ποια πετρέλαια να βγουν και πότε, όταν οι εξελίξεις στην ενέργεια τρέχουν με ταχύτητα που ξεπερνά τις παλιές βεβαιότητες. Το ζήτημα δεν είναι η διαπραγμάτευση για την επίλυση ζητημάτων συνόρων και εκμετάλλευσης πλουτοπαραγωγικών πηγών: Αυτό χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για να επιδιωχθεί η υποταγή σε μια νέα οικονομική, πολιτική και θρησκευτική περιφερειακή υπερδύναμη. Η αποχώρηση της Αμερικής από την περιοχή έδωσε ρόλο χωροφύλακα στην Τουρκία, η οποία προσπαθεί να επιβάλει την παρουσία και την κυριαρχία της με κάθε τρόπο.
Η αποφασιστική παρέμβαση ευρωπαϊκών χωρών τις προηγούμενες ημέρες δείχνει να βάζει σε πρώτη φάση φρένο στις προκλήσεις, αλλά κανείς δεν γνωρίζει αν αυτό θα έχει διάρκεια ή θα έχουμε ένα άλλο θερμό επεισόδιο με μια άλλη αφορμή. Είναι προφανές ότι μέχρι τις εκλογές στις ΗΠΑ θα πορευόμαστε σε τεντωμένο σκοινί. Το μόνο θετικό είναι ότι υπάρχει το τελευταίο διάστημα αφύπνιση ευρωπαϊκών παραγόντων οι οποίοι δείχνουν πως αντιλαμβάνονται ότι δεν τσακωνόμαστε με την Τουρκία για τα θαλάσσια σύνορα, αλλά υπάρχει ευρύτερο ζήτημα με την τουρκική πολιτική.
Τόσο η οικονομική ενίσχυση με επιδοτήσεις και δάνειο από την Ε.Ε. όσο και η παρέμβαση κατά της τουρκικής προκλητικότητας δείχνουν ότι η στρατηγική επιλογή των πολιτικών δυνάμεων της χώρας για πρόσδεσή της στην Ε.Ε. είναι σωτήρια, τόσο για την οικονομική της ανάπτυξη όσο και για την εδαφική της ακεραιότητα. Δεν ξέρουμε πόσοι τρέφουν ακόμα τις αυταπάτες του λεβέντικου απομονωτισμού, αλλά είναι βέβαιο ότι αν είχε διαβαστεί διαφορετικά το τυχοδιωκτικό δημοψήφισμα του 2015, σήμερα θα ήμασταν είτε τούρκικο προτεκτοράτο είτε μια κατεστραμμένη χώρα που θα μετρούσε χιλιάδες νεκρούς, όπως η Συρία και η Λιβύη. Ευτυχώς τα χειρότερα, έστω και την ύστατη ώρα, αποφεύχθηκαν και μπορούμε σήμερα να συζητάμε σε άλλη βάση.
Μετά την ευρωπαϊκή παρέμβαση αλλά και τη διαφαινόμενη αλλαγή πολιτικής τους επόμενους μήνες στις ΗΠΑ, θεωρούμε ότι εύκολα ή δύσκολα θα μπει φρένο στις τουρκικές προκλήσεις. Θα δοθεί έτσι η δυνατότητα στις πολιτικές δυνάμεις να επικεντρωθούν στην αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων και την παραγωγική τους επένδυση, προκειμένου να αρχίσει να τρέχει η ελληνική οικονομία. Η κυβέρνηση έχει συντάξει μέσα από μια επιτροπή σοφών ένα γενικό στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης. Η εξειδίκευση του συγκεκριμένου σχεδίου θα πρέπει να γίνει και με τις παρατηρήσεις των τοπικών φορέων, έτσι ώστε οι γενικές αρχές να αρχίσουν να παίρνουν και χαρακτήρα τοπικό. Να δούμε δηλαδή ποιες θα είναι οι επενδύσεις στην ενέργεια που μπορούν να γίνουν στην Πελοπόννησο, ποια θα είναι η ανάπτυξη των υποδομών, ποιες θα είναι οι μεγάλες δημόσιες επενδύσεις οι οποίες θα χρηματοδοτηθούν από αυτά τα χρήματα ώστε να παραχθεί πολλαπλασιαστικό οικονομικό αποτέλεσμα στην κάθε περιοχή.
Μέσα λοιπόν σε μια δύσκολη περίοδο ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας. Η ορθολογική αξιοποίηση των πόρων της Ε.Ε. είναι το μεγάλο στοίχημα της επόμενης περιόδου. Το παρελθόν μάς έχει διδάξει ότι οι πολλές και διάσπαρτες χρηματοδοτήσεις δεν γεννούν οικονομικά αποτελέσματα. Θα είναι εγκληματικό αν τα λεφτά αυτά σπαταληθούν σε μικροέργα, επιδοτήσεις και χρηματοδοτήσεις ανελαστικών δαπανών στον δημόσιο τομέα. Ο κρατικοδίαιτος ελληνικός καπιταλισμός έχει χρεοκοπήσει και δεν χρειάζεται να αναστηθεί μέσα από ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ.
