Σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. βασικός στόχος είναι η παρακολούθηση των επιστημονικών εξελίξεων μέσα από σύγχρονα εκπαιδευτικά συστήματα. Η εκπαίδευση προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα με στόχο να εξοπλίζονται με εφόδια οι νέοι, προκειμένου να αντεπεξέλθουν στο δύσκολο και ανταγωνιστικό παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον. Η γνώση και η εξειδίκευση που παρέχει το εκπαιδευτικό σύστημα ακολουθεί τις ανάγκες της οικονομίας και της αγοράς. Στην Ελλάδα όμως αν μιλήσεις για οικονομία, αγορά και σύνδεσή τους με την εκπαίδευση, χαρακτηρίζεσαι με συνοπτικές διαδικασίες…νεοφιλελεύθερος, δηλαδή μοχθηρός άνθρωπος που θέλει το κακό των νέων! Το καταπληκτικό είναι ότι το δάχτυλο υπέρ του συμφέροντος των νέων και της κοινωνίας το κουνούν τα απολιθώματα ιδεολογιών και πολιτικών που έχουν αποτύχει όπου και όπως κι αν εφαρμόστηκαν.
Δεν χωρά καμία αμφιβολία ότι χρειάζεται να επανεξεταστεί συνολικά το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας, προκειμένου να μπορέσουμε να λειτουργήσουμε ανταγωνιστικά στην οικονομία με βάση αυτά που πραγματικά συμβαίνουν στον κόσμο της 4ης βιομηχανικής επανάστασης και όχι αυτά που συνέβαιναν τον 19ο αιώνα. Το εκπαιδευτικό σύστημα θα πρέπει να απαλλαγεί από μία σειρά αγκυλώσεις που το ταλανίζουν και το κρατούν καθηλωμένο στο παρελθόν.   
Το έθιμο των ετήσιων καταλήψεων στα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που απασχολεί τις τελευταίες μέρες την επικαιρότητα, είναι αποτέλεσμα της στρεβλής αντίληψης για το σχολείο αλλά και για τη διεκδίκηση αιτημάτων. Οι καταλήψεις είναι καρικατούρα μίμησης του Πολυτεχνείου που παπαγαλίζεται με κάθε ευκαιρία σε όλη τη μεταπολίτευση, χωρίς να παραχθεί κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα στην κατεύθυνση της αναβάθμισης των σπουδών. Χρησιμοποιούνται για να κάνουν    κομματική κατήχηση και στρατολόγηση διάφοροι πολιτικά ψεκασμένοι, οι οποίοι έχουν μείνει στις θεωρητικές αναζητήσεις του 19ου αιώνα. Το χειρότερο, κρατούν πίσω το εκπαιδευτικό σύστημα φρενάροντας αλλαγές που σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες έχουν πραγματοποιηθεί εδώ και χρόνια.
Κάποιοι βάζουν μπροστά τα παιδιά προκειμένου να εξυπηρετήσουν τις δικές τους σκοπιμότητες. Είναι γνωστό ότι καταλήψεις γίνονται όπου δίνεται χώρος και κυρίως είναι… τζάμπα η μαγκιά. Στα Πανεπιστήμια, με τη θέσπιση της υποχρέωσης διεξαγωγής συγκεκριμένου αριθμού μαθημάτων για να φτάσει κάποιος στην εξεταστική, ελαχιστοποιήθηκαν οι καταλήψεις. Μόλις δηλαδή τέλειωσε το… τζάμπα και υπήρχαν συνέπειες, χάθηκαν και οι επαναστάτες του γλυκού νερού. Το ίδιο χρειάζεται να συμβεί και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, με την υποχρεωτική αναπλήρωση κάθε μέρας που θα χάνεται από κατάληψη με κατάργηση περιπάτων και αργιών μεταξύ Χριστουγέννων και Πάσχα. Σε αυτή την περίπτωση θα δούμε πόσα σχολεία θα καταληφθούν και πόσοι διευθυντές και εκπαιδευτικοί θα παρακολουθούν απαθείς τα παιδιά να παριστάνουν τους επαναστάτες! 
Προβλήματα στην εκπαίδευση προφανώς και υπάρχουν, αλλά αυτά δεν είναι ούτε οι καθαρίστριες ούτε ο αριθμός των μαθητών στις τάξεις - και βέβαια δεν πρόκειται ποτέ να λυθούν με καταλήψεις μαθητών. Τα σχολεία μπορούν να καθαρίζονται καλύτερα και αποτελεσματικότερα αν κυβέρνηση και δήμοι σταματήσουν το ρουσφετολογικό παιχνίδι με τις προσλήψεις συμβασιούχων και αναθέσουν το έργο σε εταιρείες καθαριότητας. Ο αριθμός των μαθητών σε κάθε αίθουσα επίσης θα μπορούσε να περιοριστεί, αν η κατανομή γινόταν με ορθολογικά κριτήρια και δεν είχαμε το φαινόμενο σε άλλα σχολεία να υπάρχουν τμήματα με 25 και 27 μαθητές και σε άλλα με 20. Πρόκειται για ένα απλό οργανωτικό ζήτημα το οποίο δεν χρειάζεται να φτάνει στο υπουργείο, μιας και μπορεί να λυθεί αν μεταβιβαστεί η αρμοδιότητα σε τοπικό επίπεδο, σε Διευθύνσεις Εκπαίδευσης και δήμους.
Το βασικό πρόβλημα του εκπαιδευτικού συστήματος είναι η απουσία αξιολόγησης. Αξιολόγηση παντού, σε κάθε βήμα, σε κάθε μέτρο, σε κάθε δράση για την επίτευξη προκαθορισμένων στόχων. Αξιολόγηση, που θα αφορά τα προγράμματα σπουδών και το αν αυτά υπηρετούν τις ανάγκες για σύγχρονη γνώση. Αξιολόγηση, κάθε σχολικής μονάδας και κάθε εκπαιδευτικού ξεχωριστά για να εντοπίζονται προβλήματα και αδυναμίες, ώστε να μην υπάρχουν σχολεία και εκπαιδευτικοί πολλών και διαφορετικών ταχυτήτων. Δεν πρόκειται να παραχθεί καλύτερη γνώση αν τα παιδιά από 20 γίνουν 15 σε κάθε τάξη, αν δεν αλλάξουν ταυτόχρονα προγράμματα σπουδών και εκπαιδευτικές μέθοδοι. Και όσο δε γίνεται συζήτηση για αυτά, δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε τίποτα.
Κλειστά σχολεία οδηγούν σε κλειστά μυαλά τα οποία επικεντρώνονται στο μικρό και το εφήμερο. Ασχολούμαστε με τις ετήσιες κομματικές επιδείξεις αντί να συζητούμε για το σχολείο του μέλλοντος που θα δώσει στα παιδιά μας τα εφόδια για να αντεπεξέλθουν στις προκλήσεις της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Οσο δεν βλέπουμε τη μεγάλη εικόνα, είμαστε καταδικασμένοι να αναπαράγουμε το μοντέλο της αποτυχίας και να συζητάμε σοβαρά με οπαδούς της απόλυτης χρεοκοπίας και εξαθλίωσης.

panagopg@gmail.com