Η αβεβαιότητα για το μέλλον ρίχνει βαριά τη σκιά της και στη φετινή εορταστική περίοδο του Πάσχα. Η νέα οικονομική κρίση πλήττει τα ελληνικά νοικοκυριά στο σύνολό τους, ενώ οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις ζουν μία πρωτόγνωρη κατάσταση με επισφαλές μέλλον. Την ίδια στιγμή η χώρα κουβαλά τα παλιά βάρη, με τον υψηλό διεθνή δανεισμό να μην αφήνει περιθώρια για επιδοματική πολιτική και ενισχύσεις. Η αναμενόμενη νέα αύξηση του πληθωρισμού θα πλήξει κι άλλο τα εισοδήματα των πολιτών, ενώ οι όποιες αυξήσεις σε μισθούς θα αποτελέσουν σταγόνα στον ωκεανό.
Όλες οι εκτιμήσεις μιλούν για μια νέα οικονομική κρίση με άγνωστη ακόμα διάρκεια και βάθος. Μια κρίση που θα πλήξει τον πρωτογενή τομέα λόγω αύξησης του κόστους παραγωγής σε εφόδια και λιπάσματα. Θα επιβαρύνει το κόστος στη μεταποίηση με αύξηση σε πρώτες ύλες αλλά και κόστος μεταφοράς. Θα συρρικνώσει τα έσοδα στις υπηρεσίες λόγω της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος. Μια κρίση που δεν αφορά μόνο την Ελλάδα αλλά το σύνολο της παγκόσμιας οικονομίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη μεγαλύτερη πηγή εσόδων της χώρας: τον τουρισμό.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, με όλους τους τομείς της οικονομίας να πλήττονται, αργά ή γρήγορα η χώρα θα βρεθεί σε μεγάλο κοινωνικό και πολιτικό αδιέξοδο. Το πολιτικό προσωπικό, όπως κι άλλη φορά έχουμε επισημάνει, χρειάζεται να δει το μέλλον της χώρας και των πολιτών με εθνική υπευθυνότητα. Να σταματήσει η τοξικότητα του λαϊκισμού, αλλά και η στήριξη μικρών ή μεγάλων συμφερόντων σε βάρος της μεγάλης πλειοψηφίας του ελληνικού λαού.
Η χώρα χρειάζεται ένα εθνικό σχέδιο κοινωνικής στήριξης και οικονομικής ανασυγκρότησης. Μία μεγάλη συμφωνία που θα ελαχιστοποιεί τις συνέπειες και θα δημιουργεί συνθήκες ισχυρής οικονομικής ανάπτυξης. Η άρση της στήριξης χρεοκοπημένων επιχειρηματιών και οικονομικών δράσεων, η διακοπή της χρηματοδότησης δραστηριοτήτων οι οποίες δεν έχουν ξεκάθαρο αναπτυξιακό αποτέλεσμα, το σπάσιμο ολιγοπωλιακών καταστάσεων και παρασιτικών συμφερόντων, είναι όροι επιβίωσης για την ελληνική οικονομία.
Την ώρα, για παράδειγμα, που η ενεργειακή εξάρτηση από το φυσικό αέριο έχει εκτινάξει το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας, είναι ακατανόητη η συνέχιση έργων προώθησης του συγκεκριμένου καυσίμου. Αντί δηλαδή να υπάρξει άμεσα ανακατανομή πόρων στην κατεύθυνση της ενίσχυσης των δικτύων μέσης και υψηλής τάσης ηλεκτρικού ρεύματος, έτσι ώστε να αυξηθεί η σύνδεση με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), βλέπουμε να προωθούνται επενδύσεις σε δίκτυα φυσικού αερίου.
Σε μια περιοχή όπως η Καλαμάτα, η οποία απαιτεί περισσότερη ενέργεια για ψύξη παρά για θέρμανση, ποιος ο λόγος να απλωθεί δίκτυο φυσικού αερίου; Μήπως είναι πετάμενα λεφτά επιδοτήσεων και τραπεζικού δανεισμού; Δεν θα ήταν άραγε πολλαπλώς αποδοτικότερο αν ενισχυόταν το δίκτυο του ρεύματος ώστε να μπορούν να συνδεθούν ΑΠΕ; Μήπως τα δάνεια και οι ενισχύσεις να δίνονταν σε μικρές επενδύσεις για φωτοβολταϊκά σε ταράτσες και ενεργειακές κοινότητες, ώστε να υπάρχει διάχυση κινδύνου αλλά και έμμεση ενίσχυση του εισοδήματος των πολιτών; Γιατί, ενώ στα λόγια όλοι βλέπουν το μέλλον στην ενεργειακή αυτονομία της χώρας μέσω των ΑΠΕ, συνεχίζουν να προωθούν επενδύσεις αμφίβολης χρησιμότητας; Είναι προφανές ότι χρειάζεται ανασχεδιασμός δράσεων αλλά και στοχεύσεων.
Οι πολιτικές δυνάμεις που βλέπουν το μέλλον της χώρας σε ένα ασφαλές ευρωπαϊκό πλαίσιο χρειάζεται να πουν την αλήθεια στο λαό και να παρουσιάσουν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που θα οδηγεί στο ξέφωτο. Να αναπροσαρμόσουν πολιτικές και να αποτινάξουν δεσμεύσεις και εξαρτήσεις. Να δουν το συμφέρον των πολλών και όχι των φίλων τους. Η χώρα δεν χρειάζεται μια νέα περίοδο αυταπάτης με εύκολες λύσεις. Ο πληθωρισμός δεν μειώνεται «με ένα νόμο κι ένα άρθρο» και το εισόδημα δεν μπορεί να στηριχθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό με ανύπαρκτους πόρους. Η χώρα μπορεί ανά πάσα στιγμή να βρεθεί εκτός διεθνών αγορών δανεισμού και σε κατάσταση χρεοκοπίας πολύ χειρότερη απ’ ό,τι το 2010. Τα μνημόνια του παρελθόντος θα μοιάζουν με καλοκαιρινή μπόρα αν δεν αποφύγουμε την καταιγίδα που έρχεται.
Το καλό είναι ότι οι πολίτες πλήρωσαν ακριβά δίδακτρα και έχουν πλέον καταλάβει ότι δεν αρκούν υποσχέσεις και μεγάλα λόγια για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Όμως, όσο θα βαθαίνει κρίση τόσο θα εμφανίζονται στη σκηνή νέοι θαυματοποιοί, οι οποίοι θα πουλάνε πατριωτισμό και εύκολες λύσεις στους πολίτες. Ο συνδυασμός της οικονομικής κρίσης με την πολιτική ανευθυνότητα τυχοδιωκτών, θαυματοποιών και τσαρλατάνων θα είναι κυριολεκτικά καταστροφικός για τη χώρα και τους πολίτες. Βρισκόμαστε σε μια περίοδο διεθνούς αναταραχής και συγκρούσεων. Οι νέες ισορροπίες είναι υπό διαμόρφωση, και η εθνική τραγωδία από το θρίαμβο απέχουν ελάχιστα. Δεν υπάρχουν περιθώρια για λάθη και παραλείψεις. Οι πειραματισμοί και οι αστοχίες στην παρούσα φάση δεν θα στοιχίσουν απλώς ακριβά, αλλά θα καθορίσουν το μέλλον και των επόμενων γενεών.
panagopg@gmail.com
