Η κλιματική αλλαγή και το δημογραφικό αποτελούν τα μεγαλύτερα προβλήματα της περιοχής, της χώρας και της Ε.Ε. Η Μεσσηνία αδειάζει, η Ελλάδα μικραίνει και η Ε.Ε. γερνάει. Ακραία καιρικά φαινόμενα χτυπούν με σφοδρότητα ολόκληρες περιοχές καταστρέφοντας καλλιέργειες και περιουσίες. Η αποκατάσταση των ζημιών «γονατίζει» τους προϋπολογισμούς, ενώ οι συνέπειες του δημογραφικού αποτυπώνονται στις παροχές του ευρωπαϊκού κοινωνικού κράτους. Οι οικονομικές συνέπειες κλιματικής κρίσης και δημογραφικού πιέζουν τους κατοίκους και επηρεάζουν την πολιτική τους συμπεριφορά.
Σε συνθήκες οικονομικής κρίσης ανθοφορούν θεωρίες συνωμοσίας και λαϊκισμοί κάθε είδους. Η οικονομική κρίση μετατρέπεται έτσι σε πολιτικό πρόβλημα, που θέτει σε αμφισβήτηση όλο το οικοδόμημα της χώρας και της Ε.Ε. Όλα αυτά συμβαίνουν γιατί το πολιτικό προσωπικό της χώρας και της Ε.Ε. εδώ και χρόνια δεν μπορεί να θέσει πολιτικές προτεραιότητες. Καθοδηγούμενο από λόμπι προώθησης συμφερόντων αδυνατεί να χαράξει πολιτική με βάση την αντιμετώπιση των προβλημάτων της οικονομίας και της κοινωνίας. Προσπαθεί να προλάβει τις εξελίξεις μοιράζοντας υποσχέσεις και μέτρα… ασπιρίνες.
Η διαχείριση των υδάτων επηρεάζεται από την κλιματική αλλαγή και αποτελεί ταυτόχρονα βασικό παράγοντα για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος. Η μείωση των υδάτων και οι αυξημένες ανάγκες για ύδρευση και άρδευση απαιτούν διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης και διαχείρισης του συγκεκριμένου πόρου. Δεν γνωρίζουμε αν οι μελλοντικοί πόλεμοι θα γίνουν για το νερό, αλλά φαίνεται πως έχουμε ήδη μεταναστευτικά κύματα που οφείλονται σε έλλειψη νερού. Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τις καλλιέργειες και τις τιμές σε βασικά διατροφικά προϊόντα.
Την ώρα που απαιτείται μια συνολική στρατηγική διαχείρισης των υδάτων, οι πόροι της Ε.Ε. σπαταλώνται σε συνέδρια για… πράσινα άλογα, ενώ οι πολιτικές που προκρίνονται αποτελούν επιλογές ισχυρών ολιγοπωλίων αλλά και συντεχνιακών συμφερόντων. Η κλιματική αλλαγή μετατρέπεται έτσι σε ευκαιρία για πλιάτσικο σε ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους, με δράσεις και έργα αμφιβόλου χρησιμότητας.
Έργα δεν σχεδιάζονται με βάση την αξιοποίηση των υδάτων, αλλά με γνώμονα το πόσα κυβικά τσιμέντο θα πέσουν για να δουλέψει ο κατασκευαστικός κλάδος -χαρακτηριστικό παράδειγμα το σχεδιαζόμενο αντιπλημμυρικό στη λεκάνη του Νέδοντα στην Καλαμάτα. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας παρότι είναι σε πρώτη προτεραιότητα δεν εντάσσονται σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που να αξιοποιεί το νερό για παραγωγή αλλά -το σημαντικότερο- για αποθήκευση ενέργειας. Τα πάντα κινούνται με έναν ρυθμό εκτός εποχής και αναγκών της χώρας και της περιοχής.
Τα αρδευτικά έργα στην Πελοπόννησο και τη Μεσσηνία είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα της έλλειψης σχεδίου και πολιτικής αντίληψης για το κατεπείγον του ζητήματος. Τα δίκτυα του Φιλιατρινού φράγματος θα έχουν στην καλύτερη περίπτωση ανάδοχο του χρόνου τέτοια εποχή, με άγνωστο ακόμη ορίζοντα κατασκευής. Την ίδια ώρα το φράγμα είναι γεμάτο νερό, το οποίο χύνεται για να εκτονωθεί η πίεση. Πρέπει να αποτελούμε παγκόσμια πρωτοτυπία να έχουμε φράγμα με νερό και αυτό να μην αξιοποιείται, γιατί δεν έχουμε βάλει σωλήνες να το στείλουμε στις καλλιέργειες! Ακολουθούμε δε μια διαδικασία εκτέλεσης του έργου κατασκευής δικτύων, που αν φτάσει το νερό στα χωράφια μετά από 10 χρόνια θα είναι και επίτευγμα!
Το Μηναγιώτικο φράγμα, που είχε ενταχθεί ως ΣΔΙΤ στο Ταμείο Ανάκαμψης, εξαγγέλλεται προεκλογικά και ξεχνιέται μετεκλογικά, χωρίς να είναι ξεκάθαρος ο χρόνος κατασκευής του και, το κυριότερο, το πλαίσιο λειτουργίας του. Μικρότερα αρδευτικά, όπως η λιμνοδεξαμενή Τρικόρφου, σέρνονται κάτι χρόνια μεταξύ μελετών και εγκρίσεων χωρίς να υπάρχει ακόμα εξασφαλισμένη χρηματοδότηση και ορατός χρόνος κατασκευής. Δεν χρειάζεται να υπογραμμίσουμε ότι άλλα μικρά αρδευτικά για άρδευση ελαιώνων δεν υπάρχουν καν στην ατζέντα.
Το καταπληκτικό είναι πως σχεδόν όλοι γνωρίζουν ότι σε μερικά χρόνια πολλές καλλιέργειες δεν θα μπορούν να συνεχιστούν, ενώ σε κάποιες περιοχές δεν θα υπάρχει νερό ούτε για ύδρευση. Είναι φανερό ότι το πολιτικό προσωπικό έχει ορίζοντα μέχρι τις επόμενες εκλογές αδιαφορώντας για προβολές στο μέλλον. Οι εκλογές δεν κερδίζονται με έργα που δεν φαίνονται και δεν αποδίδουν άμεσα, αλλά με αναπλάσεις, μικροεξυπηρετήσεις, πανηγύρια και γιορτές, και αυτό είναι ευθύνη των πολιτών. Η πλειοψηφία των πολιτών αδυνατεί, δυστυχώς, να αντιληφθεί τα σοβαρά ζητήματα και να επιβάλει στους πολιτικούς την ενασχόλησή τους με αυτά. Η ερημοποίηση και η εγκατάλειψη είναι μια απασφαλισμένη βόμβα, που θα σκάσει στα χέρια των παιδιών μας, αλλά προφανώς ούτε αυτό μας νοιάζει!

panagopg@gmail.com