Ο αρμόδιος υπουργός και οι «γαλάζιοι» δήμαρχοι κατέληξαν σε συμφωνία για τον νέο εκλογικό νόμο. Το βασικό ζήτημα διαφωνίας ήταν το όριο εκλογής, που αρχικά ήταν τοποθετημένο στο 50% και τώρα τοποθετείται στο 42%. Κι αυτό γιατί σε αυτό το όριο έχει υπάρξει έστω και οριακά απόφαση του ΣτΕ που το κρίνει συνταγματικό. Αν πήγαινε στο 40%, όπως ζητούσαν οι δήμαρχοι για να δέσουν καλύτερα την επανεκλογή τους, ενδεχομένως να υπήρχε πρόβλημα.
Ο νέος εκλογικός νόμος δεν γίνεται βέβαια για λόγους διευκόλυνσης του εκλογικού σώματος ή για λόγους οικονομίας, αλλά γιατί έτσι θεωρούν οι εμπνευστές του ότι εξυπηρετούνται καλύτερα τα κομματικά τους συμφέροντα. Αν ήθελαν να εξοικονομήσουν πόρους, δεν θα άλλαζαν την κοινή διεξαγωγή αυτοδιοικητικών και ευρωεκλογών. Όσο για την κατάργηση της δεύτερης Κυριακής, ο λόγος είναι η αποτροπή δημιουργίας μετώπου κατά μίας δημοτικής αρχής, όπως έγινε στις τελευταίες εκλογές στον Δήμο Αθηναίων.
Ο νέος εκλογικός νόμος, όπως και αυτός που ίσχυσε στις τελευταίες εκλογές, ευνοεί κατά βάση τις νυν δημοτικές αρχές. Οι λειτουργούντες μηχανισμοί έχουν το πλεονέκτημα τόσο λόγω συγκρότησης όσο και χρήσης των πλεονεκτημάτων της εξουσίας. Οι δημοτικές αρχές μοιράζουν χρήμα σε συλλόγους και διαμορφωτές της κοινής γνώμης, έχουν θέσεις εξουσίας και ισχυρή οργανωτική δομή. Δύσκολα μπορεί να στηθεί απέναντί τους αξιόπιστος και αξιόμαχος μηχανισμός, ειδικά στη φάση που δεν υπάρχουν ισχυρά κόμματα, αλλά κομματίδια χωρίς μηχανισμούς και ενιαία δόμηση.
Στο συγκεκριμένο σημείο βρίσκεται και το πλεονέκτημα του συγκεκριμένου νόμου. Η αδυναμία συγκρότησης ενός ενιαίου συνδυασμού απέναντι σε αυτούς της κυβερνητικής παράταξης οδηγεί σε ήττα από τα αποδυτήρια με την εφαρμογή του συγκεκριμένου νόμου. Ο Λιβάνιος, που ξέρει από εκλογικά μοντέλα και πώς λειτουργούν, δεν φοβόταν ούτε το 50%· ήξερε ότι ακόμη και έτσι, με μία Κυριακή και με δήλωση από την πρώτη της επιλογής, οι συνδυασμοί των αυτοδιοικητικών αρχών που θα στηρίζονταν από τη ΝΔ θα είχαν τεράστιο πλεονέκτημα.
Το ερώτημα τώρα είναι αν θα ισχύσει ο νόμος που θα ψηφιστεί στις επόμενες εκλογές ή αν θα αλλάξει. Για να αλλάξει, θα πρέπει να προκύψει νέα κυβέρνηση πριν από τις αυτοδιοικητικές εκλογές, κάτι που δεν είναι απίθανο. Σε αυτήν όμως την περίπτωση θα υπάρχει και μια διαφορετική οργανωμένη πλειοψηφία, που θα μπορεί να κατεβάσει ισχυρούς συνδυασμούς, οπότε μάλλον δεν θα έχει κανένα λόγο να αλλάξει το συγκεκριμένο εκλογικό σύστημα, γιατί θα έχει στα χέρια της ένα απίστευτα ισχυρό εργαλείο να σαρώσει με τη μία όλες τις περιφέρειες και τους δήμους. Επιβεβαιώνεται έτσι το γνωστό, ότι το πολιτικό κλίμα είναι αυτό που καθορίζει τα εκλογικά αποτελέσματα και ότι οι εκλογικοί νόμοι παίζουν ρόλο μόνο σε οριακές καταστάσεις.
panagopg@gmail.com
