«Τρύπα» 400 εκατομμυρίων ευρώ στα οικονομικά των δήμων εντόπισε η τρόικα, που ξεκινά σήμερα διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση, ενόψει της εκταμίευσης της τέταρτης δόσης του δανείου τον Μάρτιο. Η είδηση αυτή πέρασε σχεδόν απαρατήρητη γιατί αφενός έχουμε χάσει το λογαριασμό των ελλειμμάτων και αφετέρου θεωρούμε πλέον τα εκατομμύρια ως... στραγάλια που μπορούμε να τα πετάμε στα σκουπίδια για να περνάμε την ώρα μας. Στην πραγματικότητα όμως η “τρύπα” αυτή μπορεί να μας οδηγήσει στο βάραθρο των τεράστιων οικονομικών προβλημάτων που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν σύντομα οι δήμοι όλης της χώρας και για τα οποία επικρατεί... ομερτά. Συγκεκριμένα, οι νέοι δήμοι που δημιουργήθηκαν με τον “Καλλικράτη” κληρονόμησαν τις αμαρτίες των καποδιστριακών δήμων και κανείς σήμερα δεν γνωρίζει την πραγματική οικονομική τους κατάσταση. Ετσι κανείς δεν γνωρίζει ποιο είναι το πραγματικό χρέος των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αφού οι περισσότεροι δήμοι δεν εφάρμοζαν το διπλογραφικό λογιστικό σύστημα και δεν συνέτασσαν ισολογισμό. Κανείς επίσης δεν γνωρίζει με ακρίβεια ποιο ήταν το λειτουργικό κόστος των καποδιστριακών δήμων και των δημοτικών επιχειρήσεων, αφού τις περισσότερες φορές τα στοιχεία που δίνονταν στη δημοσιότητα θύμιζαν περισσότερο greek statistics, καθώς ήταν ηλίου φαεινότερον ότι δεν απεικόνιζαν την πραγματική οικονομική κατάσταση του οργανισμού. Για παράδειγμα, στις απαιτήσεις πολλών δήμων εμφανίζονται ληξιπρόθεσμες οφειλές προηγούμενων οικονομικών περιόδων, οι οποίες δεν θα εισπραχθούν ποτέ είτε γιατί οι οφειλέτες έχουν εγκαταλείψει το μάταιο αυτό κόσμο είτε γιατί οι επιχειρήσεις που χρωστούν τα ποσά έχουν σταματήσει να λειτουργούν εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Κάποια στιγμή λοιπόν οι δήμοι θα αναγκαστούν να διαγράψουν τις επισφαλείς αυτές απαιτήσεις και τότε θα αντιληφθούν οι δήμαρχοι το μέγεθος του πραγματικού ελλείμματος και των προβλημάτων που συνεπάγεται η μεταφορά των επισφαλών απαιτήσεων σε μελλοντικές χρήσεις. Επίσης στους προϋπολογισμούς και ισολογισμούς πολλών δημοτικών επιχειρήσεων εμφανίζονται απαιτήσεις που έχουν προκύψει από ανεκπλήρωτες συμβατικές υποχρεώσεις της κεντρικής διοίκησης και οι οποίες είναι σχεδόν σίγουρο ότι δεν θα εισπραχθούν ποτέ. “Κλασικό” παράδειγμα τέτοιων ανεκπλήρωτων συμβατικών υποχρεώσεων αποτελούν τα χρέη του υπουργείου Πολιτισμού προς τις πολιτιστικές δημοτικές επιχειρήσεις της Καλαμάτας. Οι υποχρεώσεις αυτές είναι δύσκολο, αν όχι ακατόρθωτο, να εκπληρωθούν σε περίοδο ισχνών αγελάδων όπως αυτή που διανύουμε και για αυτό οι τοπικοί άρχοντες θα πρέπει από τώρα να αναζητήσουν πόρους για την κάλυψη των ελλειμμάτων που θα δημιουργηθούν. Παράλληλα θα πρέπει να αναζητήσουν πόρους για τη λειτουργία των δημοτικών αυτών επιχειρήσεων αφού είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο ότι δεν θα υπογραφούν νέες προγραμματικές συμβάσεις με την κεντρική διοίκηση.
Γενικότερα οι δήμοι θα πρέπει να αναζητήσουν νέους πόρους αφού η κρατική χρηματοδότηση είναι σίγουρο ότι θα μειωθεί τα επόμενα χρόνια εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και των δημοσιονομικών μέτρων που ελήφθησαν ή θα ληφθούν για την αντιμετώπισή της. Ή μάλλον για την ακρίβεια, οι δήμαρχοι θα πρέπει να βρουν τρόπο είτε να περιορίσουν τις δαπάνες είτε να αυξήσουν τα έσοδα των δήμων και των δημοτικών επιχειρήσεων. Οι επιλογές τους; Περιορισμένες καθώς οι περισσότερες δαπάνες είναι ανελαστικές και η αύξηση των εσόδων μπορεί να προέλθει μόνο από ανατίμηση των δημοτικών τελών. Για αυτό οι δήμαρχοι σύντομα θα βρεθούν αντιμέτωποι
με το δίλημμα: Απολύσεις προσωπικού ή αύξηση των δημοτικών τελών; Δεν γνωρίζω ποια απόφαση θα λάβουν τελικώς, αλλά είμαι απόλυτα σίγουρος ότι θα προσπαθήσουν να μεταθέσουν τη λήψη της απόφασης στο... μέλλον. Θα ακολουθήσουν δηλαδή αυτό που έκαναν τα προηγούμενα χρόνια οι πολιτικοί της κεντρικής διοίκησης αγοράζοντας πολιτικό χρόνο με ακριβά δάνεια. Ακολουθώντας τον ίδιο δρόμο, οι δήμαρχοι θα εξαντλήσουν κάθε περιθώριο δημιουργικής λογιστικής για να μην αποφασίσουν αυτοί αν θα απολύσουν προσωπικό ή αν θα αυξήσουν τα δημοτικά τέλη. Ετσι ή αλλιώς ο “δημιουργικός λαϊκισμός” είναι η μόνη πολιτική που έχει εφαρμοστεί στη χώρα μας τουλάχιστον τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Ετσι και αλλιώς η πλειοψηφία των σημερινών δημάρχων είναι μαθητές των πολιτικών που προκάλεσαν το τεράστιο χρέος της χώρας και θα ήταν ουτοπικό να ζητάμε εφαρμογή ρεαλιστικής πολιτικής από άρχοντες - απόφοιτους της μεγάλης σχολής του λαϊκισμού. Τα οικονομικά προβλήματα θα κρυφτούν κάτω από το χαλί της δημιουργικής λογιστικής και η απάντηση στο ερώτημα “απολύσεις ή αύξηση των δημοτικών τελών”, θα δοθεί από τον... επόμενο δήμαρχο. Η χειροβομβίδα είναι χωρίς περόνη και ο ένας την πετάει στον άλλον. Το μόνο που μένει να μάθουμε είναι σε ποιανού τα χέρια θα σκάσει.