Ειδικά όμως στο χώρο της αυτοδιοίκησης παίρνει ξεχωριστά χαρακτηριστικά αφού έχει ειδική επίδραση στη συμπεριφορά των πολιτών. Οσες μετρήσεις της κοινής γνώμης και να γίνουν, το αποτέλεσμα θα είναι ίδιο: Οι ψηφοφόροι θέλουν "νέα άφθαρτα πρόσωπα κύρους". Το συμπέρασμα προκύπτει αβίαστα από όλες τις δημοσκοπήσεις που έχουν γίνει από τότε που ανακαλύφθηκαν ως μέθοδος "πολιτικής σφυγμομέτρησης".

Το μήνυμα εννοείται ότι έφθανε και φθάνει στις κομματικές ηγεσίες, πλην όμως αυτές… δεν το λαμβάνουν. Γιατί το "παλιό φθαρμένο" είναι οργανικό στοιχείο της πολιτικής εξουσίας τους. Αλλά και οι πολίτες δεν πάνε πίσω: Τσιμπάνε και στο φόβο του καινούργιου που καλλιεργείται συστηματικά από το παλιό και πολλές φορές απογοητεύουν εκείνους που θέλουν να δοκιμάσουν την τύχη τους. Και ειδικά την κατηγορία που πιστεύει ότι το "κύρος" μπορεί να τους περισώσει από τη σκληρότητα των μηχανισμών και το (πολιτικά) αδίστακτο των συνυποψηφίων.

Φυσικά το "νέο" δεν έχει να κάνει μόνο με το πρόσωπο αλλά και με τις αντιλήψεις για το λόγο της αυτοδιοίκησης, τον προσανατολισμό και τις προτεραιότητες. Και όντας αντιμέτωπο με τους μηχανισμούς, τις αντιλήψεις που έχουν εδραιωθεί και τον (ερασιτεχνικό ή μη) τεχνοκρατισμό περί της αποστολής της αυτοδιοίκησης, αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες. Και για να κάνει χειροπιαστή την επιδίωξη και τις διαφορές, αλλά και για να εμπνεύσει μια κοινωνία (αναστατωμένη σήμερα) που έχει εκπαιδευτεί στο μεσσιανισμό τοπικών αρχόντων.

Κανένας δεν έχει λόγο να φοβάται το "νέο" εκτός από τους εξουσιαστές. Είναι εκείνοι οι οποίοι έσπευσαν να καταργήσουν την ελάχιστη πρόβλεψη για δύο θητείες στη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση, προκειμένου να βολέψουν 1-2 κομματικούς παράγοντες. Φυσικά δεν πιστεύω ότι τέτοια μέτρα μπορούν να αλλάξουν και τις νοοτροπίες, πολύ δε περισσότερο καθώς γραφειοκρατικοποιούν την έννοια της ανανέωσης και την περιορίζουν στα πρόσωπα (και μάλιστα των επικεφαλής). Το πρόβλημα βρίσκεται στις αντιλήψεις, των οποίων κατά κανόνα καλύτεροι φορείς είναι οι νέοι, αν και η έκφραση ότι το "νέο" βρίσκεται στην καρδιά και το μυαλό, είναι πολύ πιο κοντά στην πραγματικότητα.

Σε κάθε περίπτωση η αυτοδιοίκηση χρειάζεται το "νέο" και ανατρεπτικό στις αντιλήψεις. Το πολιτικό προσωπικό που κυριαρχεί σήμερα είναι εκείνο που καθιερώθηκε στην πολιτική ζωή μέσα από δραστηριότητες σε θεσμικούς φορείς από την εποχή της Μεταπολίτευσης. Και το νεότερο στην ηλικία κατά κανόνα είναι εκείνο που μεγάλωσε στα κομματικά και άλλα θερμοκήπια μπολιασμένο με το DNA των "καλλιεργητών". Το παλιό είναι γαντζωμένο στην καρέκλα και προσπαθεί να κρατηθεί με κάθε τρόπο και με την παντοειδή αμφισβήτηση των νέων (κυριολεκτικά και μεταφορικά) που θέλουν να δοκιμάσουν την τύχη τους στην αυτοδιοίκηση. Οι πολίτες έχουν κάθε λόγο να σκέφτονται διαφορετικά. Για τον απλούστατο λόγο ότι το γερασμένο πολιτικό προσωπικό ήταν πριν από μερικές δεκαετίες το "νέο και άπειρο" που κέρδισε το παλιό αλλά δυστυχώς στην πορεία μεταλλάχθηκε ακολουθώντας αλλά και διαμορφώνοντας κοινωνικά πρότυπα και αντιλήψεις. Η αυτοδιοίκηση χρειάζεται οξυγόνο αλλά δεν είναι και τόσο εύκολο να βρεθεί.

Ηλίας Μπιτσάνης