"Οι τιμές του ελαιόλαδου και των επιτραπέζιων ελιών διαμορφώνονται, ως γνωστόν, ελεύθερα στην αγορά με βάση την προσφορά και τη ζήτηση, τους κανόνες ανταγωνισμού και την ποιότητα. Οι παραγωγοί, όμως, μπορούν και πρέπει να δημιουργήσουν ομάδες προκειμένου να έχουν μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη στις αγορές και να πετύχουν υψηλότερες τιμές στο προϊόν. Προς αυτή την κατεύθυνση έχει ιδιαίτερη αξία η τυποποίηση του ελαιόλαδου, καθώς δίδει μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία στο προϊόν.
Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στο ελαιόλαδο ως ένα εθνικό προϊόν υψηλής βιολογικής και διατροφικής αξίας, άριστης ποιότητας και μεγάλης οικονομικής σημασίας για τη χώρα, όσο και για τις 500 χιλιάδες οικογένειες που το παράγουν. Γι’ αυτό το στηρίζει με μια σειρά από μέτρα και δράσεις".
Πρόκειται για μια απάντηση που έδωσε στη Βουλή ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Μάξιμος Χαρακόπουλος σε ερώτηση του βουλευτή του ΚΚΕ Νίκου Καραθανασόπουλου. Η απάντηση αυτή θα μπορούσε να έχει δοθεί πέρυσι ή πριν από μερικά χρόνια. Δεν φέρνει τίποτε το καινούργιο ούτε καν προαναγγέλλει κάτι τέτοιο. Για να αποδειχθεί μια ακόμη φορά η ένδεια αγροτικής πολιτικής στις κομματικές επεξεργασίες και η απουσία συγκεκριμένης στρατηγικής για ορισμένα προϊόντα κρίσιμης εθνικής σημασίας.
Ο κ. Χαρακόπουλος αναφέρει το αυτονόητο σχετικά με τη διαμόρφωση των τιμών, τη διαπραγματευτική δύναμη των παραγωγών, την σημασία της τυποποίησης και το ειδικό βάρος της ελαιοπαραγωγής. Δεν χρειάζεται να είναι κάποιος… υπουργός για να διατυπώσει τα όσα προαναφέρθηκαν. Ο υπουργός είναι για να χαράξει πολιτικές οι οποίες θα αλλάζουν τα όσα συμβαίνουν μέχρι σήμερα και θα δρομολογούν μέτρα εθνικής πολιτικής για το ελαιόλαδο.
Δεν αρκεί να προτρέπει κάποιος τους αγρότες να δημιουργήσουν ομάδες παραγωγών γενικώς και αορίστως. Ο κ. Χαρακόπουλος θα έπρεπε να εξηγήσει ποιο είναι το σχέδιο της κυβέρνησης σχετικά με τις συλλογικές οργανώσεις των αγροτών, σε ποια κλίμακα αναφέρεται όταν μιλάει για ομάδες παραγωγών (στο χωριό, σε ευρύτερη περιφέρεια, σε νομό, σε ποια τέλος πάντων γεωγραφική περιφέρεια) και ποια είναι τα κίνητρα που θα θεσμοθετηθούν σε σχέση με αυτές. Το ζήτημα αυτό απασχολεί και το κείμενο των μέτρων για την ελαιοκομία που έχει παρουσιάσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όπως έχουμε πολλές φορές αναφέρει από τις στήλες μας, αλλά η ελληνική πλευρά δεν έχει ακόμη παρουσιάσει τις δικές της προτάσεις στη διαπραγμάτευση.
Από την άλλη πλευρά, οι ομάδες παραγωγών από μόνες τους δεν λύνουν το πρόβλημα των τιμών. Αρκεί να σκεφθεί κάποιος ότι στην Ισπανία οι συνεταιρισμοί διαχειρίζονται τεράστιες ποσότητες ελαιολάδου αλλά οι τιμές εκεί είναι ακόμη χαμηλότερες από αυτές στην Ελλάδα. Οι συλλογικές μορφές δράσης μπορεί να είναι αποτελεσματικές μόνον αν η δράση τους συνοδεύεται από γενικότερα μέτρα πολιτικής όπως αυτά που έχουν να κάνουν με την αναθεώρηση των μηχανισμών προστασίας και διαχείρισης κρίσεων. Πρόκειται για ένα θέμα το οποίο οι Ισπανοί θέτουν στην κορυφή της ατζέντας καθώς γνωρίζουν από πρώτο χέρι ότι οι μηχανισμοί της ιδιωτικής αποθεματοποίησης αποδείχθηκαν ανεπαρκείς για να αντιμετωπίσουν την κρίση και το κατρακύλισμα των τιμών.
Η ιδιαίτερη αξία της τυποποίησης είναι πολύ γνωστή και δεν χρειαζόταν να γίνει αναπληρωτής υπουργός ο κ. Χαρακόπουλος προκειμένου να το μάθουμε. Εκείνο που περιμένουν οι αγρότες από τον υπουργό είναι να υλοποιήσει μέτρα πολιτικής τα οποία είναι αναγκαία για την προώθηση τυποποιημένου ελαιολάδου στις διεθνείς αγορές. Μέτρα που θα αντιμετωπίζουν τον κατακερματισμό της τυποποίησης και τον ανταγωνισμό πανίσχυρων βιομηχανιών που κατέχουν υψηλά μερίδια στις κρίσιμες αγορές.
Αν δεν γίνουν αυτά και πολλά ακόμη, το τελικό αποτέλεσμα θα είναι… μια τρύπα στο νερό. Η πρόσδεση στον αυτόματο πιλότο της πολιτικής των Βρυξελλών χωρίς αυτοτελή εθνική πολιτική για το ελαιόλαδο, δεν μπορεί να έχει ουσιαστικά αποτελέσματα. Οι δυνατότητες των ευρωπαϊκών προγραμμάτων για το ελαιόλαδο, όχι μόνον δεν πρέπει να υποτιμώνται αλλά αντιθέτως να αξιοποιούνται πραγματικά για να μην αποτελούν χρηματοδοτήσεις που πηγαίνουν στο… πηγάδι. Και να εντάσσονται σε ένα ευρύτερο εθνικό σχέδιο διάσωσης και ανόρθωσης της ελαιοκομίας. Αναζητείται αγροτική πολιτική… επί εδάφους. Τα υπόλοιπα είναι απλώς πολιτικά φληναφήματα που δείχνουν περισσότερο αμηχανία και λιγότερο διάθεση ουσιαστικής αντιμετώπισης των προβλημάτων.
