Οπως έγινε γνωστό πριν από λίγες ημέρες η κυβέρνηση αποφάσισε να μειώσει κατά 10% τις αμοιβές των αιρετών της αυτοδιοίκησης, διατηρώντας το θεσμικό πλαίσιο που έχει δημιουργήσει "στρατό" πολιτικών υπαλλήλων περιφερειαρχών και δημάρχων. Η υπόθεση αυτή έχει πολλές πλευρές με πρώτη φυσικά την οικονομική σε μια περίοδο κατά την οποία οι πολίτες πέφτουν θύματα ληστείας από την αδιέξοδη μνημονιακή πολιτική. Οι "συμβολισμοί" είναι για άλλες εποχές που υπάρχει η πολυτέλεια των… ευγενικών χειρονομιών οι οποίες μάλιστα "πουλάνε" επικοινωνιακά. Εδώ συζητούμε για την ανάγκη πλέον να σαρωθεί η αργομισθία σε όλες τις μορφές της και ειδικά στην αυτοδιοίκηση, οι παράγοντες της οποίας θα έπρεπε να διαθέτουν περισσότερη ευαισθησία. Είναι τραγικό να υπάρχει ένα πλήθος αντιπεριφερειαρχών και αντιδημάρχων που αμείβονται παχυλά την ώρα που οι πολίτες έχουν φθάσει σε κατάσταση απελπισίας. Είναι παράλογο να αμείβονται πρόεδροι Περιφερειακών και Δημοτικών Συμβουλίων μόνον για να βάζουν την υπογραφή τους στις προσκλήσεις των συνεδριάσεων. Είναι προκλητικό να αμείβονται όλοι για τις συμμετοχές τους σε συνεδριάσεις ακόμη και επιτροπών, οι οποίες μάλιστα γίνονται και στον ελεύθερο χρόνο τους.
Ολα αυτά είναι παράγοντες που οδήγησαν σε πλήρη απαξίωση το θεσμό της αυτοδιοίκησης και δεν συζητούνται τα τελευταία 2-3 χρόνια που ζόρισαν οικονομικά τα πράγματα, αλλά εδώ και πάρα πολλά χρόνια όταν οι αξιωματούχοι της αυτοδιοίκησης έκαναν "καβάτζες" σε μια και μόνον θητεία με το δεύτερο εισόδημα. Και φυσικά κάτω από τέτοιες συνθήκες η… ελευθερία της γνώμης στο Δημοτικό ή Περιφερειακό Συμβούλιο είναι γράμμα κενό αφού οι διαφωνίες σημαίνουν και απομάκρυνση από τον… ντορβά.
Θεωρούμε όμως ότι το σημαντικότερο ζήτημα είναι η διάλυση των υπηρεσιών μέσω της υποταγής τους στα κελεύσματα της πολιτικής εξουσίας καθώς οι αμειβόμενοι αιρετοί λειτουργούν ως το μακρύ χέρι του "αρχηγού" και παίζουν το ρόλο διευθυντών υποκαθιστώντας την υπηρεσιακή ιεραρχία και χρησιμοποιώντας τους υπαλλήλους ως προσωπικό της πλειοψηφίας. Πρόκειται για διοικητική αθλιότητα που αντιγράφει με χείριστο τρόπο τα όσα συμβαίνουν στην κεντρική διοίκηση και έχουν οδηγήσει τη χώρα στην κατηφόρα για το γκρεμό. Η υπαλληλία της αυτοδιοίκησης τίθεται στην υπηρεσία της επανεκλογής των διοικούντων, παραιτείται ουσιαστικά από την εξυπηρέτηση του πολίτη και λύνει τα προβλήματα του "πελάτη", μεταβάλλεται σε ένα στρατό ανθρώπων χωρίς φιλοδοξίες και όρεξη για παραγωγή ουσιαστικού έργου. Οι εξαιρέσεις επιβεβαιώνουν τον κανόνα αλλά και σε αυτές τις περιπτώσεις εκ των πραγμάτων ο πήχης κατεβαίνει αφού δεν μπορεί να υπερβεί τα όρια ανοχής που θέτει η πολιτική εξουσία. Από εκεί και πέρα η σύγκρουση φέρνει την έξοδο ή τον συμβιβασμό.
Αυτή είναι και η μεγαλύτερη ζημιά που έχει κάνει ο στρατός των αμειβομένων στην αυτοδιοίκηση. Οι υπηρεσίες θα έπρεπε ασφαλώς να λειτουργούν με πολιτικές κατευθύνσεις από την ηγεσία του δήμου, σε κάθε περίπτωση όμως χρειάζεται ένα σχέδιο με συγκεκριμένους στόχους για κάθε μια, μετρήσιμα κριτήρια αποδοτικότητας και αντικειμενική αξιολόγηση έργου τόσο για τους διευθυντές και προϊστάμενους όσο και για την υπηρεσία συνολικά.
Μια τέτοια λειτουργία δεν χρειάζεται αιρετό… γκιουλέκα για να διατάζει τους υπαλλήλους να εκτελέσουν το έργο που επιβάλλει η δημοτική ή περιφερειακή αρχή, απαιτεί σεβασμό των υπηρεσιακών εισηγήσεων που θα πρέπει να ελέγχονται μόνον όσον αφορά τη συμβατότητα με νόμους και κανονισμούς και στοχεύει στην ενεργοποίηση όλου του δυναμικού, την αναδιάταξη και την αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων που υπάρχουν. Απαιτεί ακόμη καθιέρωση κανόνων διαφάνειας στη δημοτική δραστηριότητα οι οποίοι θα αποκλείουν φαινόμενα διαφθοράς σε όλα τα επίπεδα ή θα περιορίζουν σημαντικά αυτές τις πιθανότητες.
Αν έτσι έβλεπαν τα πράγματα οι δημοτικοί και περιφερειακοί παράγοντες, δεν θα χρειαζόταν ο στρατός των αμειβομένων. Και αντιστρόφως, για να αποκτήσουν οι υπηρεσίες ουσιαστικό ρόλο στην εξυπηρέτηση του πολίτη θα πρέπει να εκλείψει ο χατζηαβατισμός των αμειβομένων αιρετών που σκύβουν τη μέση και κάνουν ό,τι τους ζητήσει αυτός που βάζει την υπογραφή για τον ορισμό τους.