Η μείωση του κόστους μπορεί να προέλθει από την κοινή προμήθεια μέσων και εφοδίων, από τη συνεργασία στην καλλιέργεια και την τυποποίηση και με άλλους τρόπους οι οποίοι μπορεί να αναζητηθούν κατά περίπτωση και αναλόγως της καλλιέργειας. Και οι καλύτερες τιμές έχουν να κάνουν τόσο με την τυποποίηση των προϊόντων όσο και με την διαπραγματευτική ισχύ των συνεργαζόμενων παραγωγών.
Πρόκειται ασφαλώς για τα αυτονόητα που χάθηκαν μέσα από τη μετατροπή των συνεταιριστικών οργανώσεων σε μηχανισμούς ρουσφετολογίας, παχυλώς αμειβόμενων στελεχών και κομματικούς βραχίονες. Η κρίση βρήκε τις συνεταιριστικές οργανώσεις σε κατάσταση διάλυσης, γεγονός το οποίο σήμερα γίνεται όλο και περισσότερο ορατό. Η ιδέα του συνεργατισμού έχει υποστεί ισχυρό πλήγμα και δεν πρόκειται να ισχυροποιηθεί αν δεν πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους οι ίδιοι οι παραγωγοί. Που θα πρέπει να ξεπεράσουν όχι μόνον την αίσθηση απαξίωσης του θεσμού η οποία είναι διάχυτη αλλά και την καθημερινή τους στάση απέναντι στα ζητήματα της κοινότητας. Οι αντιλήψεις του ατομικισμού και της αναζήτησης προσωπικής λύσης ακόμη και σε βάρος του διπλανού έχουν εδραιωθεί σε μεγάλα τμήματα της κοινωνίας και αποτελούν σήμερα ένα επιπλέον εμπόδιο.
Ενώ όμως στην Ελλάδα συζητάμε σήμερα για τα αυτονόητα, στην Ευρώπη οι συνεταιρισμοί παίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή των αγροτών και την οικονομική δραστηριότητα. Την περίοδο αυτή μάλιστα διεξάγονται σοβαρές συζητήσεις στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ενωσης όπως φαίνεται και από τις πληροφορίες που έρχονται από την… Εσπερία.
Οπως πληροφορούμαστε, το ζωτικό ρόλο που διαδραματίζουν οι συνεταιρισμοί στην παροχή βοήθειας προς τους αγρότες, προκειμένου να απολαμβάνουν καλύτερα μερίδια από τις λιανικές τιμές των προϊόντων τους στην εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων καθώς και στην ενίσχυση της θέσης τους στην αγορά, επιβεβαιώνει σχετική έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τα ευρήματα της οποίας ζητούν οι κεντρικές αγροτοσυνεταιριστικές οργανώσεις Copa και Cogeca να ληφθούν υπόψη από τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. στην τελική συμφωνία για το μέλλον της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής.
Η σχετική ανακοίνωση των δύο οργανώσεων δόθηκε στην δημοσιότητα καθώς ξεκινούν τριμερείς συνομιλίες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωκοινοβούλιο, οι οποίες αναμένεται να καταλήξουν σε τελική συμφωνία τον Ιούνιο.
Η εν λόγω έκθεση αποτελείται από 78 αναφορές σχετικές με την υποστήριξη των συνεταιρισμών προς τους αγρότες, που μόλις εκδόθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και δείχνει ότι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην παροχή βοήθειας προς τους γεωργούς για καλύτερα μερίδια προστιθέμενης αξίας από την εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων και στην ενίσχυση της διαπραγματευτικής ισχύος τους. Γεγονός που είναι ζωτικής σημασίας, καθώς οι παραγωγοί έχουν να αντιμετωπίσουν την τεράστια αγοραστική δύναμη λίγων λιανοπωλητών.
Οι αναφορές εξετάζουν την κατάσταση στα 27 κράτη μέλη και δείχνουν ότι, όταν οι συνεταιρισμοί έχουν ένα μεγάλο μερίδιο της αγοράς, το επίπεδο τιμών σε μια περιοχή μπορεί να αυξηθεί για τους αγρότες και η αστάθεια της αγοράς μπορεί να μειωθεί. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, δεδομένου ότι η μεταβλητότητα στις αγροτικές αγορές είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι αγρότες αυτή τη στιγμή. Οι συνεταιρισμοί είναι απαραίτητοι για τη διασφάλιση της πρόσβασης στην αγορά και στη μείωση της αβεβαιότητας των πληρωμών για τους αγρότες, αναφέρει η έκθεση. Αναφέρει, επίσης, ότι οι προσαρμογές στην κοινοτική νομοθεσία περί ανταγωνισμού θα ήταν χρήσιμες για την αποκατάσταση της ισορροπίας στην εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων. Στελέχη των αγροτοσυνεταιριστικών οργανώσεων υποστηρίζουν ότι τα ευρήματα αυτά θα πρέπει να αντανακλώνται στη νέα ΚΑΠ. Να αξιοποιηθεί πλήρως το δυναμικό των γεωργικών συνεταιρισμών και οι οργανώσεις παραγωγών, όπως οι συνεταιρισμοί, πρέπει να έχουν προτεραιότητα για χρηματοδότηση στο πλαίσιο της κοινοτικής πολιτικής για την αγροτική ανάπτυξη στη νέα ΚΑΠ.
Οταν όλα αυτά συμβαίνουν στην Ευρώπη, στην Ελλάδα δεν έχουμε καταφέρει ούτε την κοινή πώληση του ελαιολάδου. Οι λαμπρές εξαιρέσεις συνεργατικών οργανώσεων οποιασδήποτε μορφής, αποτελούν την επιβεβαίωση μιας τραγικής πραγματικότητας στον αγροτικό χώρο.
