Ετσι οι δήμαρχοι, οι περιφερειάρχες και όλες οι αναθέτουσες αρχές του ευρύτερου δημόσιου τομέα είχαν την ευκαιρία να μοιράζουν έργα σε ημέτερους εργολάβους. Συγκεκριμένα, μέχρι χθες οι φορείς του ευρύτερου Δημοσίου μπορούσαν να ακολουθήσουν τη διαδικασία της “απευθείας ανάθεσης” δημοσίων συμβάσεων έργων και μελετών, όταν η εκτιμώμενη αξία της σύμβασης ήταν ίση ή κατώτερη από το ποσό των 20.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ.
Εννοείται ότι όταν μπορούσαν οι φορείς του Δημοσίου “έσπαζαν” τα έργα σε μικρότερα, αξίας 20.000 ευρώ, ώστε να μπορέσουν να τα αναθέσουν σε δικούς τους εργολάβους. Για παράδειγμα: Αντί να δημοπρατήσουν τη συντήρηση των αγροτικών δρόμων μιας δημοτικής ενότητας προϋπολογισμού 100.000 ευρώ, ανέθεταν τους δρόμους κάθε χωριού ξεχωριστά και σε διαφορετικές ημερομηνίες ώστε να είναι δύσκολο να συνδυαστούν πέντε εργολαβίες των 20.000 ευρώ. Βεβαίως όλες οι αποφάσεις ήταν νόμιμες και τα τελευταία χρόνια αναρτημένες στη “Διαύγεια”, αλλά κανένας ελεγκτικός μηχανισμός δεν μπορεί να τεκμηριώσει την κατηγορία της κατάτμησης χωρίς να δαπανήσει εκατοντάδες εργατοώρες για την αναζήτηση των στοιχείων και ενδεχομένως η έρευνα να κοστίσει τελικώς περισσότερα χρήματα από την αξία των έργων που έχουν ανατεθεί.
Ετσι κι αλλιώς αυτό που έχει σημασία είναι αν οι εμπλεκόμενοι στα δημόσια έργα έχουν τη βούληση να γκρεμίσουν το καθεστώς της διαφθοράς και των πελατειακών σχέσεων ή αν πιστεύουν ότι μπορεί να συνεχιστεί το πάρτι που είχε στηθεί με δανεικά και ευρωπαϊκά προγράμματα. Μέχρι… χθες ο τεχνικός κόσμος εξέδιδε ανακοινώσεις για τα μάτια του κόσμου, αλλά ουσιαστικά δεν έκανε τίποτα για να σταματήσει τη διαφθορά και τις πελατειακές σχέσεις. Τώρα που ο κόμπος έφτασε στο χτένι (και το αποδεικνύουν οι πρωτοφανείς μεγάλες εκπτώσεις στα δημόσια έργα), ίσως ήρθε η ώρα του υγιούς ανταγωνισμού στα δημόσια έργα. Σε κάθε περίπτωση, η προσπάθεια της κυβέρνησης να βάλει τέρμα στο πάρτι των απευθείας αναθέσεων κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά θα έχει αποτέλεσμα μόνο αν οι εμπλεκόμενοι στα δημόσια έργα συνειδητοποιήσουν ότι δεν υπάρχουν λεφτόδεντρα και ότι αν δεν χρησιμοποιηθούν δημιουργικά τα χρήματα των φορολογούμενων, στο τέλος θα χρεοκοπήσουν και οι εργολάβοι.
Θανάσης Λαγός