Το αδιέξοδο είναι πιο ορατό στους κόλπους της αυτοδιοίκησης γιατί, στη μεταβιομηχανική κοινωνία, μετά τη διάλυση των μαζικών συνδικάτων και την αποδυνάμωση των κοινοτήτων, οι δήμοι και οι περιφέρειες έγιναν μονόδρομος για όποιον θέλει να ανέβει στην κεντρική πολιτική σκηνή.
Με άλλα λόγια: Οι σημερινοί υποψήφιοι στις αυτοδιοικητικές εκλογές θα είναι οι μεθαυριανοί υπουργοί ενώ κάποιοι από αυτούς ίσως γίνουν και κάτοικοι του Μαξίμου, αν καταφέρουν να ξεπεράσουν στον πολιτικό στίβο τους γόνους των "τζακιών", οι οποίοι ξεκινούν την καριέρα τους με σαφές προβάδισμα έναντι όλων των αντιπάλων τους. Δυστυχώς όμως οι περισσότεροι αυτοδιοικητικοί υποψήφιοι, όχι μόνο δείχνουν ανήμποροι να κατανοήσουν τη σύγχρονη πολύπλοκη πραγματικότητα, αλλά πολιτεύονται κιόλας με όρους του περασμένου αιώνα, πιστεύοντας ότι θα βρουν πόρους για να ικανοποιήσουν τα αιτήματα όλων των... πελατών που θα τους ψηφίσουν.
Βεβαίως, προς αποφυγήν παρεξηγήσεων και πτώσεων από τα σύννεφα, οφείλουμε να διευκρινίσουμε ότι είναι τουλάχιστον ανεδαφική η προσμονή εμφάνισης νέων πολιτικών αντιλήψεων στη βαθιά συντηρητική ελληνική κοινωνία. Σε αντίθεση με όσους πίστεψαν ότι η κρίση του 2008 μπορεί να μετεξελιχθεί σε ευκαιρία για την Ελλάδα, οι πολιτικές εξελίξεις στη συνέχεια επιβεβαίωσαν όσους φοβούνταν ότι τα 2/3 των Ελλήνων όχι μόνο ακολουθούν το δρόμο της βαθιάς συντήρησης, αλλά προκειμένου να μην αλλάξει τίποτα δεν θα είχαν καμία αντίρρηση να εκχωρήσουν και μέρος της ελευθερίας τους.
Ετσι κι αλλιώς, όπως έχουμε αναλύσει πολλές φορές και με κάθε ευκαιρία, ο συντηρητισμός έχει βαθιές ρίζες, όχι μόνο στην πολιτική ζωή αλλά και στην κοινωνία, αφού οι περισσότεροι Ελληνες εξακολουθούν να κινούνται (δεξιόστροφα ή αριστερόστροφα) εντός του τριγώνου "πατρίς - θρησκεία - οικογένεια". Το χουντικό αυτό σύνθημα δεν προσδιορίζει μόνο την ταυτότητα των περισσότερων Ελλήνων, αλλά και την κουλτούρα πολλών πολιτικών και αυτοδιοικητικών σχηματισμών. Γι' αυτό ο επιτυχημένος πολιτικός θα θάψει στα αζήτητα την αξιοκρατία προκειμένου να διορίσει τον "πατριώτη του" με τη μεγάλη οικογένεια (που διαθέτει πολλές ψήφους) τον οποίο γνώρισε σε λιτανεία κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου. Αν είναι μάλιστα και λίγο διαβασμένος, μεταξύ σολομού και μερλό μπορεί και να σου εξηγήσει κυνικά ότι η αξιοκρατία είναι παιδί του Κομφούκιου, οπότε δεν έχει καμία θέση στην ορθόδοξη κοινοτική Ελλάδα. Αν η βραδιά προσχωρήσει μετά το τρίτο μπουκάλι μερλό, ο επιτυχημένος πολιτικός μπορεί επίσης να σου αναλύσει, τόσο τις γνωστές αντιλήψεις της Γενιάς του '30 για την ιερή σχέση που συνδέει τον πολίτη με τον τόπο του, όσο και τις δικές του θέσεις για τις κλιματολογικές συνθήκες που καθιστούν... ανάδελφο το ελληνικό φως.
Οι απλοί followers αυτών των πολιτικών θα εξαπολύσουν στα κοινωνικά δίκτυα μύδρους με κάθε ευκαιρία, εναντίον όποιου τολμήσει να ψελλίσει ότι οι προσλήψεις και οι προαγωγές πρέπει να γίνονται με αξιοκρατικά αντικειμενικά κριτήρια και όχι με γνώμονα την καταγωγή, την εντοπιότητα, τη συγγενική σχέση ή τις θρησκευτικές αντιλήψεις του κρινόμενου. Με τη σειρά τους οι αυτοδιοικητικοί υποψήφιοι, προσπαθώντας να ψαρέψουν ψήφους από την αστείρευτη δεξαμενή των παραπάνω followers, από την αυλή της εκκλησίας και πριν την λιτανεία της εικόνας θα εκφωνήσουν πύρινους λόγους για τον "ευλογημένο τόπο" και την ελληνική οικογένεια.
Κάπως έτσι οι τοπικές αρχές, όπως και οι κεντρικές κυβερνήσεις, συνεχίζουν να υποδέχονται εικόνες αγίων με τιμές αρχηγού κράτους, ενταφιάζοντας κάθε δυτική ιδέα διαχωρισμού κράτους - εκκλησίας, η οποία θα μπορούσε να υποσκάψει τα θεμέλια του τοπικισμού και της οικογενειοκρατίας.
Αλλωστε, ακόμα κι αυτό το οικοδόμημα του "ελληνικού καπιταλισμού" δεν βασίστηκε πάνω σε ανοιχτούς οικονομικούς και πολιτικούς θεσμούς, αλλά στις παραδοσιακές δομές των τοπικών κοινοτήτων, της ορθοδοξίας και της οικογενειοκρατίας. Κατά γενική ομολογία, η επιτυχημένη οικονομική πορεία της Ελλάδας στον 20ό αιώνα οφείλεται κυρίως στην πολιτική στήριξη που της παρείχε η Δύση επειδή πολέμησε στην πλευρά των νικητών σε δύο Παγκόσμιους και στον Ψυχρό πόλεμο. Χωρίς τη στήριξη της Δύσης δεν θα είχε επιτευχθεί ούτε το μεταπολεμικό οικονομικό θαύμα, ούτε η ένταξη στην ΕΟΚ, ούτε η ένταξη στη ζώνη του ευρώ - και φυσικά ούτε η διάσωση της ελληνικής οικονομίας μετά την άτυπη χρεοκοπία της το 2010.
Η διαρκής στήριξη της Δύσης όμως, μεταξύ άλλων, έχει προκαλέσει στους Ελληνες την ψευδαίσθηση της πανίσχυρης Ελλάδας, που οφείλει την ισχύ της στο τρίπτυχο "πατρίς - θρησκεία - οικογένεια". Στην πραγματικότητα βέβαια η ισχύς της Ελλάδας βασίζεται στους δεσμούς συμμαχίας που δοκιμάστηκαν κατά τη διάρκεια δύο Παγκόσμιων και του Ψυχρού Πολέμου, και οι οποίοι δύσκολα θα σπάσουν χωρίς να εμπλακεί η χώρα μας σε νέες πολεμικές περιπέτειες.
Από εκεί και πέρα, τόσο η οργάνωση της οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα όσο και η θεσμική θωράκιση της δημοκρατίας της απέχει παρασάγγες, τόσο από το δυτικό μοντέλο παραγωγής που είναι διεθνώς γνωστό ως καπιταλιστικό, όσο και από τις ανοιχτές κοινωνίες της Δύσης οι οποίες δεν εξοστρακίζουν από την πολιτική ζωή όποιον αρνηθεί να ακολουθήσει τις θρησκευτικές πομπές.
Στην Ελλάδα οι πολιτικοί κάνουν τα πρώτα βήματα της καριέρας τους ακολουθώντας μια λιτανεία, την ώρα που οι υπόλοιποι προσεύχονται ζητώντας ένα θαύμα για τη διάσωση της ελληνικής οικονομίας.
