"Οχι σε Ολα". Δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι η μεσσηνιακή επιχειρηματική κοινότητα τις τελευταίες δεκαετίες έχει ρίξει λευκή πετσέτα στο ρινγκ του ιδεολογικού αγώνα, αφήνοντας να μονολογούν στη δημόσια σφαίρα όσοι υποστηρίζουν ότι το κέρδος είναι απάνθρωπο κι ότι οι αποφάσεις που λαμβάνονται από χιλιάδες επιχειρήσεις με γνώμονα την κερδοφορία λειτουργούν σε βάρος της κοινωνίας.
Ενώ η απάντηση σε όλους αυτούς τους αφορισμούς είναι πανεύκολη, ειδικά μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και την υιοθέτηση της καπιταλιστικής οικονομίας από την κομμουνιστική Κίνα, η μεσσηνιακή επιχειρηματική κοινότητα σιωπά – είτε γιατί υποτιμά τον ιδεολογικό
αγώνα είτε γιατί υποτιμά τις δυνάμεις της–, παραχωρώντας τα ηνία της οικονομίας σε πολιτικούς που εκλέγονται δαιμονοποιώντας το κέρδος.
Ανοίγοντας παρένθεση, αξίζει να σημειώσουμε ότι δεν είναι μικρός και ο αριθμός των Μεσσήνιων επιχειρηματιών που έχουν βάλει στο μίξερ οικονομικό προστατευτισμό και υπαρκτό σοσιαλισμό, με συνέπεια ο επισκέπτης του Επιμελητηρίου να αναρωτιέται αν παραβρίσκεται σε συνέδριο μπολσεβίκων. Εννοείται ότι δεν περιμένουμε να βρούμε στο σημερινό Επιμελητήριο Μεσσηνίας το πρωτοπόρο πνεύμα των εμπόρων της Βιέννης, της Τεργέστης, της Οδησσού και του Λιβόρνου, που καθοδήγησε την ελληνική επανάσταση του 1821.
Περιμένουμε όμως από τη μεσσηνιακή επιχειρηματική κοινότητα να υπερασπιστεί το οικονομικό σύστημα που μετέτρεψε τη Μεσσηνία από φτωχό καζά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σε ευρωπαϊκό νομό.
Σε κάθε περίπτωση, περιμένουμε από τους επιχειρηματίες να γνωρίζουν αυτό που μαθαίνει ο πρωτοετής φοιτητής των Οικονομικών Σχολών. Να γνωρίζουν δηλαδή ότι αντικειμενικός σκοπός της επιχείρησης είναι η μεγιστοποίηση του κέρδους, και γι’ αυτό η επιχείρηση προσπαθεί να πουλήσει τις μεγαλύτερες δυνατές ποσότητες στη μεγαλύτερη δυνατή τιμή, παράγοντας ταυτόχρονα με το χαμηλότερο δυνατό κόστος. Μόνο η επιχείρηση που μεγιστοποιεί νόμιμα το κέρδος της εξυπηρετεί το κοινό καλό, καθώς συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη, την αύξηση του εισοδήματος και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Αντιθέτως, η επιχείρηση που αποσκοπεί σε ένα σταθερό εισόδημα ή ακόμα χειρότερα σε μεγαλύτερο κομμάτι από την πίτα των κρατικών ενισχύσεων, εξυπηρετεί μόνο τα στενά συμφέροντά της και τις δυνάμεις της στασιμότητας.
Ο επιχειρηματίας αδιαφορώντας για τη μεγιστοποίηση του κέρδους του τελικώς είναι καταδικασμένος να παραδώσει τα ηνία της οικονομίας σε πολιτικούς που καμώνονται πως εξυπηρετούν το κοινό καλό βάζοντας φρένο στην κερδοφορία των επιχειρήσεων. Μια ματιά όμως στον παγκόσμιο οικονομικό χάρτη είναι αρκετή, για να πειστεί και ο πιο αυστηρός πολέμιος του καπιταλισμού για τις επιπτώσεις της τροχοπέδης στην επιχειρηματικότητα και στην κερδοφορία: πλούσιες είναι οι χώρες που διευκολύνουν την επιχειρηματική δράση με θεσμούς προστασίας του ανταγωνισμού, ενώ φτωχές είναι οι χώρες που δαιμονοποιούν το κέρδος και λαμβάνουν αποφάσεις για την παραγωγή και τις τιμές των προϊόντων με γνώμονα τις εμμονές όσων νομίζουν ότι κατέχουν την απόλυτη αλήθεια για τη σωτηρία του κόσμου.
Μια άλλη ματιά, σε οποιαδήποτε εκδήλωση στη Μεσσηνία, αρκεί για να διαπιστώσουμε την απουσία της επιχειρηματικής κοινότητας από την κεντρική κοινωνική σκηνή. Στην πρώτη σειρά των εδράνων κάθε εκδήλωσης κάθονται καμιά δεκαριά πολιτικοί, ένας εκπρόσωπος της εκκλησίας και ένας-δυο εκπρόσωποι της επιχειρηματικής κοινότητας (που δεν μπορεί να χαρακτηριστεί τάξη, γιατί δεν έχει αποκτήσει ούτε την αυτογνωσία που απαιτεί η εξυπηρέτηση των συμφερόντων της). Ειδικά σε εκδηλώσεις για την οικονομία, είναι απολαυστική η άνεση με την οποία οι πολιτικοί μιλούν για την παραγωγική διαδικασία με γνώμονα τις εμμονές τους, αδιαφορώντας πλήρως τόσο για τα μηνύματα της αγοράς όσο και για το κόστος των εμμονών τους.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, κάθε άλλο παρά παράδοξη φαντάζει η προσπάθεια να παραχθούν και να πουληθούν προϊόντα που δεν έχουν ζήτηση, ενώ ταυτόχρονα δεν υπάρχουν διαθέσιμοι παραγωγικοί συντελεστές για την παραγωγή προϊόντων που έχουν τεράστια ζήτηση. Ενώ λοιπόν, στη λαϊκή, αγράμματοι παραγωγοί πουλούν ό,τι ζητάει ο καταναλωτής, στα συνέδρια οι Μεσσήνιοι πολιτικοί υποστηρίζουν ότι θα πουλήσουν τα... αζήτητα – και η επιχειρηματική κοινότητα τους ακολουθεί σιωπηλή στο βάλτο της στασιμότητας.
Θανάσης Λαγός
