Το αβίαστο αυτό συμπέρασμα συνήγαγε κάθε ανεξάρτητος παρατηρητής του Αναπτυξιακού Συνεδρίου για το ΕΣΠΑ 2021-2027 που διεξήχθη στην Καλαμάτα και στο οποίο ήταν ορατή διά γυμνού οφθαλμού η ευρωπαϊκή ωριμότητα των στελεχών που το διοργάνωσαν.
Από εκεί και πέρα κανένας δεν μπορεί να προβλέψει αν αυτή η ηγεμονία θα καρποφορήσει στην κάλπη ή αν τελικώς θα εκληφθεί από το εκλογικό σώμα ως ελιτίστικη απειλή που πρέπει να καταδικαστεί. Αν ζούσαμε σε ήρεμους καιρούς με γεμάτες τις τσέπες της μεσαίας τάξης, η ηγεμονία της Νέας Δημοκρατίας θα οδηγούσε σε μακροχρόνιες δεξιές κυβερνήσεις. Στην ταραγμένη όμως σημερινή εποχή, που η ανήσυχη για το μέλλον της μεσαία τάξη εξακολουθεί να αναζητεί μαγικές λύσεις, δεν είναι καθόλου εύκολη η επικράτηση των δυνάμεων που μπορούν να διαχειριστούν αποδοτικότερα και αποτελεσματικότερα τα προβλήματα της καθημερινότητας και της ανάπτυξης.
Σε κάθε περίπτωση είναι τουλάχιστον αξιοσημείωτη η απομάκρυνση από τους κόλπους της Νέας Δημοκρατίας των ακραίων στοιχείων που ενεργοποιούσαν τα ισχυρά αντιδεξιά αντανακλαστικά, όχι μόνο της αριστεράς, αλλά και του πολιτικού κέντρου. Σε αντίθεση με άλλες εποχές που στο ακροατήριο βασίλευαν... οι θεολόγοι γυμνασιάρχες οι οποίοι είχαν άποψη για τα πάντα, στο συνέδριο της Καλαμάτας υπερτερούσαν αριθμητικά οι τεχνοκράτες που μπορούν να αντιληφθούν το πνεύμα των Βρυξελλών ώστε να τρέξουν γρήγορα τα ευρωπαϊκά προγράμματα.
Στην απέναντι πολιτική όχθη, η αντίδραση της αριστεράς για το συνέδριο στόχευσε περισσότερο στα αντιδεξιά αντανακλαστικά του εκλογικού σώματος, δείχνοντας ταυτόχρονα αδυναμία κατάθεσης εναλλακτικών προτάσεων. Προσωπικά, η τωρινή αντιδεξιά ρητορική της αριστεράς μού θυμίζει (τηρουμένων πάντοτε των αναλογιών) την αντικομμουνιστική ρητορική της μεταπολιτευτικής δεξιάς, που απευθυνόταν σε ένα γερασμένο ακροατήριο, το οποίο αφενός είχε χάσει την επαφή με την πραγματικότητα και αφετέρου δεν είχε καμία σύνδεση με την Ευρώπη του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Μετά την επικράτηση του ΠΑΣΟΚ το 1981, η Νέα Δημοκρατία χρειάστηκε πολλά χρόνια για να απαλλαγεί από τον αντικομμουνιστή θεολόγο γυμνασιάρχη που ενεργοποιούσε τα αντιδεξιά αντανακλαστικά, παραδίδοντας έτσι την ηγεμονία στην αριστερά. Τώρα, η στείρα αντιδεξιά ρητορική των αιώνιων εφήβων που αρνούνται να ενηλικιωθούν ενεργοποιεί συντηρητικά αντανακλαστικά όσων φοβούνται το χάος και την αταξία, παραδίδοντας έτσι την ηγεμονία στη σύγχρονη κεντροδεξιά.
Ανεξάρτητα όμως από τον εσωτερικό συσχετισμό των πολιτικών και κομματικών δυνάμεων, η σύνθεση της επόμενης Βουλής ενδέχεται να καθοριστεί σε μεγάλο βαθμό από τις εξελίξεις στη διεθνή σκηνή, και κυρίως από την αναθεωρητική-επεκτατική πολιτική της Τουρκίας του Ταγίπ Ερντογάν και την έκβαση της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Η εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη μέχρι τώρα ταυτίζεται πλήρως τόσο με την πολιτική της Δύσης όσο και με το εθνικό συμφέρον, που μένει ανεπηρέαστο από άγονους υπερπατριωτικούς συναισθηματισμούς. Από εδώ και πέρα όμως κανένας δεν μπορεί να προβλέψει ούτε τις επόμενες κινήσεις της Τουρκίας, που θεωρεί τον εαυτό της υπερδύναμη με περιορισμένο ζωτικό χώρο, ούτε την έκβαση του πολέμου στην Ουκρανία, που ξέσπασε επειδή η Ρωσία θεωρούσε τον εαυτό της υπερδύναμη με περιορισμένο ζωτικό χώρο. Κανένας επίσης δεν μπορεί να προβλέψει τις επόμενες κινήσεις του ρωσόφιλου εσωτερικού μετώπου που προς το παρόν πλειοδοτεί σε εθνικιστικές κορώνες, με στόχο μια σύγκρουση με την Τουρκία που ενδέχεται να διχάσει το ΝΑΤΟ.
Ετσι κι αλλιώς θα αργήσουμε πολύ να μάθουμε αν οι αποκαλύψεις για τον παράνομο πλουτισμό εκδοτών είναι τυχαίες ή αν οφείλονται στην αποφασιστικότητα της Δύσης να θέσει τέρμα στη δράση της ρωσόφιλης πέμπτης φάλαγγας στην Ελλάδα. Το πιθανότερο είναι να αντιληφθούμε τις μεγάλες αλλαγές με μια δεύτερη ανάγνωση του μετοχολογίου των ελληνικών εταιρειών ενέργειας, που αλλάζουν ιδιοκτήτη πιο συχνά από όσες φορές άλλαξαν τα σύνορα της Ουκρανίας με τη Ρωσία από την έναρξη του πολέμου μέχρι τώρα. Και όποιος "διαβάζει" διεισδυτικά τα γεγονότα και τα... συνέδρια γνωρίζει ότι η πολιτική ηγεμονία σε μια χώρα μόνο τυχαία δεν αλλάζει.
Θανάσης Λαγός
