Η αύξηση αυτή αποτυπώνει μια δομική μεταβολή στη συμπεριφορά των καταναλωτών και φωτίζει πλευρές της πραγματικότητας, που στη Μεσσηνία συστηματικά αγνοούμε. Παρά τα δεδομένα, μεγάλο μέρος της τοπικής κοινωνίας παραμένει δέσμιο μιας παλιάς αντίληψης, που θέλει μόνο τους Έλληνες να κάνουν υψηλή κατανάλωση στις διακοπές τους, ενώ οι ξένοι περιορίζονται -υποτίθεται- σε μια σαλάτα και ένα νερό. Το στερεότυπο επιβιώνει, παρότι δεν ανταποκρίνεται ούτε στην εμπειρία ούτε στους αριθμούς και συνεχίζει να επηρεάζει επιλογές στον τουρισμό και την εστίαση.

Σε άλλη εκδοχή της ίδιας καθυστέρησης κινούνται και αρκετοί αιρετοί, που θεωρούν αυτονόητο ότι η τουριστική προβολή της Μεσσηνίας εξαντλείται σε εκθέσεις της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Η ευρωπαϊκή αγορά αντιμετωπίζεται περίπου ως πολυτέλεια, ενώ στην πραγματικότητα αποτελεί τη μόνη σταθερή δεξαμενή επισκεπτών με διάρκεια παραμονής, επαναληψιμότητα και πραγματική αγοραστική δύναμη. Πέρα όμως από ιδεοληψίες, τα στοιχεία είναι αμείλικτα.

 Η ελληνική αγορά δεν μπορεί να σηκώσει μόνη της το βάρος της τοπικής μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας. Το οξύμωρο είναι ότι όσο βελτιώνεται το εισόδημα των Ελλήνων τόσο αυξάνεται η τάση για ταξίδια στο εξωτερικό. Η εγχώρια αγορά μένει όλο και περισσότερο σε όσους δεν έχουν τη δυνατότητα να ταξιδέψουν στην Ευρώπη ή την Ασία. Οι νεότερες γενιές το έχουν ήδη ενσωματώσει στην καθημερινότητά τους. Ταξιδεύουν στην Ευρώπη με την ίδια φυσικότητα που οι παλιοί Καλαματιανοί έπαιρναν το καλοκαίρι το αστικό ΚΤΕΛ για τη διαδρομή Καλαμάτα - Παραλία. Μέσα σε αυτή την πραγματικότητα, η επιλογή της μονοκαλλιέργειας του εγχώριου τουρισμού μοιάζει κοντόφθαλμη και επικίνδυνη. Όλα τα υπόλοιπα καταλήγουν σε φωτογραφίες αιρετών σε ελληνικές τουριστικές εκθέσεις, χρήσιμες κυρίως για προεκλογικά φυλλάδια και ελάχιστα για το ταμείο της τοπικής οικονομίας.

lathanasis@yahoo.gr