Το διαθέσιμο εισόδημα και οι καταθέσεις των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων συρρικνώθηκαν δραματικά με τα δύο πρώτα μνημόνια καθώς η ελληνική πολιτική ελίτ, με την ανοχή των δανειστών, προτίμησε να διατηρήσει ακέραιο το στενό και ευρύτερο δημόσιο τομέα περικόπτοντας μισθούς και συντάξεις με παράλληλη αύξηση των φόρων.
Η αφαίμαξη όμως δεν οδήγησε ούτε στην πολυπόθητη ανάπτυξη, ούτε στην έξοδο στις αγορές. Ετσι ως μοναδική διέξοδος φαντάζει για μια ακόμα φορά ένα μνημόνιο με το οποίο θα διατηρηθούν οι “έκτακτοι” φόροι του παρελθόντος, ενώ ταυτόχρονα θα επιβληθούν και νέοι μέσω της αύξησης του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ. Δεν έχει καμία σημασία αν για μια ακόμα φορά τους νέους φόρους θα τους επιβάλλουν αυτοί που χαρακτήριζαν από τη θέση της αντιπολίτευσης ως “χαράτσι” τον ΕΝΦΙΑ, που τώρα διατηρούν. Ούτε επίσης έχει καμία σημασία μια θεωρητική συζήτηση για την επιλογή της διατήρησης του πολυδάπανου κράτους, αφού κανένα κοινοβουλευτικό κόμμα δεν επιθυμεί ειλικρινά τη συρρίκνωσή του.
Το μόνο λοιπόν που έχει ενδιαφέρον είναι να δούμε αν υπάρχουν τα χρήματα για να πληρωθούν οι φόροι ή αν αυτή τη φορά θα κηρύξουν στάση πληρωμών τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η κυβέρνηση και οι δανειστές πιστεύουν ότι οι Ελληνες θα βγάλουν τα ευρώ που έχουν κρύψει στα σεντούκια για να πληρώσουν τους φόρους. Εκτιμώ ότι κάνουν μεγάλο λάθος γιατί η πλειοψηφία των Ελλήνων δεν έβγαλε τα λεφτά από τις τράπεζες για να τα κρύψει στα σεντούκια. Τα έβγαλε για να πληρώσει τους φόρους που επέβαλαν τα δύο πρώτα μνημόνια ώστε να διατηρηθεί ακέραιο το σπάταλο πελατειακό κράτος. Βεβαίως υπάρχουν και αυτοί που έβγαλαν και συνεχίζουν να βγάζουν χρήματα στο εξωτερικό. Οι τελευταίοι όμως θα καλυφθούν πίσω από όσους δεν έχουν χρήματα και δεν θα πληρώσουν, όπως δεν πλήρωναν και τον… παλιό καλό καιρό όταν έφτιαχναν το κομπόδεμα που στη συνέχεια φυγάδευσαν στο εξωτερικό.
Δεν θα εισπραχθούν λοιπόν οι φόροι; Σίγουρα θα εισπραχθούν αφού το κίνημα… “δεν πληρώνω” βρίσκεται στην εξουσία και έπαψε να διαδηλώνει. Ομως για να πληρωθούν οι φόροι, με το ίδιο εισόδημα και αφού δεν υπάρχουν χρήματα στους τραπεζικούς λογαριασμούς, θα μειωθεί περαιτέρω η κατανάλωση. Ετσι τόσο τα νοικοκυριά όσο και οι επιχειρήσεις θα περιορίσουν ακόμα περισσότερο τις δαπάνες τους, που όμως είναι εισόδημα για άλλες επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Με αυτό τον τρόπο η ύφεση θα συνεχιστεί μέχρι να σταματήσει η αφαίμαξη της οικονομίας. Οπως προαναφέραμε όμως, κανένα κοινοβουλευτικό κόμμα δεν θέλει τη συρρίκνωση του τεράστιου δημόσιου τομέα και έτσι η επιβολή φόρων και η οριζόντια περικοπή μισθών και συντάξεων θα συνεχιστεί μέχρι τελικής πτώσης.
Για την ιστορία και μόνο, αφού κανένας δεν θέλει να ακούσει, θα επισημάνω για πολλοστή φορά ότι η ελληνική οικονομία θα πάρει πραγματικά μπροστά όταν θα μετακινηθούν περίπου 1.000.000 Ελληνες από επιδοτούμενες θέσεις απασχόλησης σε παραγωγικές θέσεις. Από αυτούς περίπου 500.000 απασχολούνται σήμερα στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, ενώ οι υπόλοιποι 500.000 είναι μικροεπιχειρηματίες και επαγγελματίες που επιβιώνουν κλέβοντας ΦΠΑ και ασφαλιστικές εισφορές. Οι 500.000 δημόσιοι υπάλληλοι επιδοτούνται νόμιμα με φόρους, ενώ οι 500.000 ιδιώτες “επιδοτούνται” με την ανοχή του κράτους που δεν θέλει να συγκρουστεί με τους κομματικούς πελάτες. Αν η ελληνική κοινωνία είχε συνειδητοποιήσει τον πραγματικό κίνδυνο που κρύβεται πίσω από την κρίση χρέους, αυτή τη στιγμή θα συζητούσαμε τρόπους για την ομαλή μετακίνηση παραγωγικών συντελεστών από επιδοτούμενες σε παραγωγικές θέσεις. Θα συζητούσαμε επίσης για το μακροχρόνιο επίδομα ανεργίας που θα πάρουν όσοι χάσουν τη δουλειά τους ή την επιχείρησή τους. Θα συζητούσαμε επίσης τρόπους χρηματοδότησης νέων επενδυτικών σχεδίων ώστε να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας στη θέση των σημερινών αντιπαραγωγικών που διατηρούνται με φόρους και δανεικά. Δυστυχώς όμως όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα θέλουν και την πίτα ολάκερη και το σκύλο χορτάτο. Μόνο όταν φάει ο σκύλος όλη την πίτα θα συζητήσουμε σοβαρά για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας. Μέχρι τότε δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα περισσότερο από το να πληρώνουμε τον ΕΝΦΙΑ και τους άλλους φόρους.
Θανάσης Λαγός
e-mail: lathanasis@yahoo.gr