Εννοείται ότι δεν συμμερίζομαι τη αισιοδοξία τους, καθώς πιστεύω ότι το «κίνημα της γραβάτας» και τα μπλόκα των αγροτών δεν μπορούν να προσφέρουν τίποτα περισσότερο από όσα πρόσφεραν οι πρώτες αντιμνημονιακές διαδηλώσεις του 2010. Οπως τότε, έτσι και σήμερα οι περισσότεροι διαδηλωτές-κινηματίες ζητούν ουσιαστικά να μην αλλάξει τίποτα· ακόμα κι αν χρειαστεί να βγει η Ελλάδα από τη ζώνη του ευρώ. Στην πραγματικότητα ζητούν να διατηρηθεί η υπάρχουσα οικονομική κλίμακα, ακόμα κι αν χρειαστεί να γίνουν οι Ελληνες οι φτωχότεροι των Βαλκανίων, προκειμένου να μη χάσουν οι ελίτ τα προνόμια που απολάμβαναν τόσα χρόνια.
Ετσι λοιπόν οι γιατροί, οι δικηγόροι και οι μηχανικοί, διαδηλώνουν τώρα για να μην αυξηθούν οι ασφαλιστικές εισφορές, αλλά από τα χρόνια της δανειακής ευημερίας έως σήμερα δεν διαδήλωσαν ποτέ για την πάταξη της εισφοροδιαφυγής. Ουσιαστικά όλα αυτά τα χρόνια, στο πλαίσιο ενός «σιωπηρού κοινωνικού συμβολαίου», το πελατειακό κράτος άφηνε τους επαγγελματίες να δηλώνουν ό,τι εισόδημα θέλουν, εξασφαλίζοντας έτσι την «ομερτά» για τις υπόλοιπες αμαρτωλές συναλλαγές του. Τώρα όμως που δεν βρίσκει δανεικά για συντάξεις και παροχές, προκειμένου να μη συγκρουστεί με τη μεγάλη εκλογική ομάδα των 2,7 εκατομμυρίων συνταξιούχων, αναγκάζεται να συγκρουστεί μετωπικά με τους δικηγόρους, τους γιατρούς, τους μηχανικούς, τους υπόλοιπους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αγρότες.
Στην απέναντι όχθη πια, οι πρώην «σιωπηλοί κοινωνικοί εταίροι», ενώ ζητούν -και δικαίως- να μην αυξηθούν οι εισφορές, δεν προτείνουν καμία λύση για το Ασφαλιστικό. Ετσι βρίσκουν χώρο για πολιτική σπέκουλα τόσο οι ολιγάρχες της δραχμής όσο και οι νεοκομμουνιστές φίλοι του Βλαδίμηρου Πούτιν, που δεν διστάζουν να διαδηλώσουν και δίπλα στους οπαδούς του Χίτλερ, προκειμένου να βγάλουν την Ελλάδα από τη ζώνη του ευρώ.
Αξίζει βέβαια να σημειωθεί εδώ ότι το «κίνημα της γραβάτας» δεν έχει καμία σχέση με τις διαδηλώσεις των αγροτών, οι οποίες που έρχονται από το... μακρινό παρελθόν και αποτελούν συνέχεια των πατροπαράδοτων κινητοποιήσεων για ακόμα περισσότερες παροχές. Σε σχέση με τους ελευθέρους επαγγελματίες άλλωστε, οι αγρότες αντιμετωπίζουν διαφορετικά προβλήματα - και σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να μπερδεύουμε ούτε τον μεγαλοκτηματία της Θεσσαλίας με τον μικροκληρούχο της Μεσσηνίας, ούτε τον επαγγελματία αγρότη με έναν παραγωγό που συμπληρώνει το εισόδημά του βγάζοντας 500 κιλά λάδι. Το πελατειακό κράτος όμως τους αντιμετώπισε όλους ως... ψηφοφόρους, και γι' αυτό όλες οι παροχές του είχαν στόχο την υφαρπαγή των ψήφων και όχι την αύξηση της παραγωγής. Τώρα το πελατειακό κράτος, όπως και με τους επαγγελματίες έτσι με τους αγρότες, επιχειρεί να βγάλει από τη μύγα ξίγκι, κάνοντας ασύμφορες τις καλλιέργειες.
Σε κάθε περίπτωση, το σφίξιμο της τανάλιας στα πλευρά του ιδιωτικού τομέα ήταν αναμενόμενο να προκαλέσει αντιδράσεις, καθώς η μεσαία τάξη για μια ακόμα φορά τα τελευταία χρόνια νιώθει να χάνει το έδαφος κάτω από τα πόδια της. Ομως θα πρέπει να είμαστε τουλάχιστον επιφυλακτικοί για τα πολιτικά αποτελέσματα αυτής της αντίδρασης, αφού την προηγούμενη φορά που σηκώθηκε η μεσαία τάξη από τον καναπέ, το 2010, δεν πρόσφερε τίποτα περισσότερο από τα αντιμνημονιακά συνθήματα που έφεραν τελικά τη Χρυσή Αυγή στη Βουλή, τον Αντώνη Σαμαρά και τον Αλέξη Τσίπρα στην καρέκλα του πρωθυπουργού, και το ΠΑΣΟΚ σε μονοψήφια ποσοστά. Στο οικονομικό όμως επίπεδο το αντιμνημονιακό ρεύμα προκάλεσε μεγάλα προβλήματα, καθυστερώντας ή ακυρώνοντας τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας.
Οπως τότε λοιπόν, έτσι και τώρα πολύ θα ήθελα οι διαδηλώσεις να έχουν θετικό πρόσημο - αλλά εκτιμώ ότι και πάλι εκφράζουν μόνο τις συντηρητικές δυνάμεις που δεν θέλουν να αλλάξει τίποτα στην οικονομία και στην κοινωνία. Βεβαίως, όπως τότε έτσι και τώρα θα υπάρξουν πολιτικοί που θα επιχειρήσουν να ανέβουν στο κύμα της διαμαρτυρίας, για να κατακτήσουν την εξουσία. Οπως προαναφέραμε, το επιχείρησαν και το κατάφεραν τόσο ο Αντώνης Σαμαράς όσο και ο Αλέξης Τσίπρας, ασχέτως αν στη συνέχεια αναγκάστηκαν να εφαρμόσουν πιο σκληρά μνημόνια από αυτά που κατάγγελλαν.
Ειλικρινά δεν ξέρω αν ο νέος πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης σκέφτεται να ακολουθήσει την πεπατημένη, αφήνοντας τους διαδηλωτές να ρίξουν την κυβέρνηση ώστε να αναλάβει μια ώρα αρχύτερα πρωθυπουργός. Ούτε γνωρίζω αν συμμερίζεται την αισιοδοξία όσων βλέπουν φως στο τούνελ της οικονομικής κρίσης επειδή το «κίνημα της γραβάτας» εκδηλώθηκε λίγες μόλις μέρες μετά την εκλογή του στην προεδρία της Νέας Δημοκρατίας. Ξέρω όμως πολύ καλά ότι η ανυπομονησία των Γιώργου Παπανδρέου, Αντώνη Σαμαρά και Αλέξη Τσίπρα κόστισε πολύ στην ελληνική οικονομία... και τελικά και στους ίδιους, καθώς βιάστηκαν να γίνουν πρωθυπουργοί αντί να αφήσουν τους προκατόχους τους να βγάλουν το φίδι από την τρύπα. Γι' αυτό δεν χαίρομαι καθόλου όταν βλέπω μια κυβέρνηση να καταρρέει μέσα σε διάστημα 5 μηνών.
Αντιθέτως, μόνο συναισθήματα ικανοποίησης μου προκαλεί η πώληση του ΟΛΠ στην Cosco.
Οσο για τη μεσαία τάξη, κάποτε θα πρέπει να ωριμάσει και να πάψει να αναζητεί δεξιά κι αριστερά σωτήρες. Σε διαφορετική περίπτωση κάποιος «σωτήρας» θα μας βγάλει στο τέλος από την Ευρώπη· και τότε κι ο τελευταίος επιστήμονας, κι ο τελευταίος μικρομεσαίος, θα συνειδητοποιήσουν πλήρως τη διαφορά μεταξύ της σημερινής δύσκολης κατάστασης και της πραγματικά ακραίας φτώχειας.
Θανάσης Λαγός
e-mail: lathanasis@yahoo.gr
