Για την ακρίβεια, πραγματικό 13ο και 14 μισθό παίρνουν ελάχιστοι εργαζόμενοι, σε ιδιωτικές επιχειρήσεις όπως η Καπνοβιομηχανία Καρέλια, οι οποίες συνέχισαν την κερδοφόρα πορεία τους και μετά την κρίση του 2008. Οι περισσότερες επιχειρήσεις όμως, προσπαθώντας να περιορίσουν τις ζημιές, προχώρησαν σε μειώσεις μισθών από 20% έως και πάνω από 50%. 

Τυπικά βεβαίως, οι εργαζόμενοι συνεχίζουν να λαμβάνουν 14 μισθούς. Στην πραγματικότητα όμως, όποιος είδε τις αποδοχές του να μειώνονται κατά 20%, λαμβάνει 11,2 μισθούς· όποιος υπέστη μείωση 30%, λαμβάνει 9,8 μισθούς· και φυσικά όποιος είδε τις αποδοχές του να μειώνονται κατά 50%, πληρώνεται με 7 πραγματικούς μισθούς του σε τιμές προ κρίσης. 

Αυτή είναι η απόλυτη αλήθεια των αριθμών και των ανθρώπων - αλλά εκείνοι που συνεχίζουν να αγνοούν τους αριθμούς αναπαράγοντας το σύνθημα του έγκλειστου στις φυλακές Ακη Τσοζατζόπουλου «πρώτα ο άνθρωπος», είναι πρόθυμοι να συζητήσουν την κατάργηση του 13ου και του 14ου μισθού στον ιδιωτικό τομέα. 

Με την ίδια προθυμία, όσοι αγνοούν τους αριθμούς και ασκούν πολιτική με γνώμονα τις ιδεοληπτικές εμμονές τους, είναι έτοιμοι να κάνουν οτιδήποτε φανταστούν ότι θα αυξήσει τα δημόσια έσοδα, ώστε να μπορέσουν κάποια στιγμή να ξαναδώσουν στους δημόσιους υπαλλήλους 13ο και 14ο μισθό. Αργά ή γρήγορα όμως θα αναγκαστούν και πάλι να παραδεχτούν ότι έτρεφαν... αυταπάτες, όταν θα διαπιστώσουν ότι και οι νέοι φόροι δεν αυξάνουν τα τακτικά δημόσια έσοδα. Ετσι, θα αναγκαστούν να πουλήσουν ό,τι θα έχει απομείνει προκειμένου να μείνουν οι ίδιοι στην εξουσία - κάνοντας τους ψηφοφόρους τους ν' αναρωτιούνται ξανά, γιατί οι πολέμιοι των ιδιωτικοποιήσεων βαδίζουν στο δρόμο που άνοιξαν τη δεκαετία του 1980 ο Ρόναλντ Ρήγκαν και η Μάργκαρετ Θάτσερ.  

Κάπως έτσι οι Ελληνες εργαζόμενοι που θυσίασαν από 2 έως και... 14 μισθούς στο βωμό των αριστεροδέξιων ιδεοληψιών, θα συνειδητοποιήσουν ότι το εισόδημα δεν αυξάνεται με αγώνες, αλλά με ανταγωνιστικές επιχειρήσεις. Βεβαίως η Ελλάδα θα μπορούσε να ακολουθήσει και το δρόμο της Γερμανίας που άνοιξε ο σοσιαλδημοκράτης Γκέρχαρντ Σρέντερ σε συμφωνία με τα συνδικάτα, αλλά τόσο οι Ελλληνες πολιτικοί όσο και οι πολίτες πίστευαν πραγματικά ότι είναι εφικτό να έχεις και την πίτα ολάκερη και το σκύλο χορτάτο. Σε οικονομικούς όρους: Πίστευαν ότι είναι εφικτό να αυξάνονται συνεχώς οι μισθοί, οι συντάξεις και ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων, με δανεικά κι αγύριστα. Γι' αυτό από το 2004 έως το 2009 οι δαπάνες αυξήθηκαν τόσο πολύ, ώστε το 2009 το έλλειμμα εκτοξεύτηκε στα 30 δισεκατομμύρια. 

Το εκπληκτικό όμως είναι ότι, ακόμα και μετά την απώλεια 2 έως 6 μισθών (ή και των 14) υπάρχουν πολίτες και πολιτικοί που εξακολουθούν να πιστεύουν πως η ελληνική οικονομία χρεοκόπησε λόγω του... μνημονίου - και όχι εξαιτίας της αλόγιστης αύξησης των δημοσίων δαπανών και των δανείων. Γι' αυτό η αντιμνημονιακή ρητορική εξακολουθεί να έχει ακροατές, ενώ όποιος μιλήσει για εξορθολογισμό των δαπανών αυτομάτως κατηγορείται ως νεοφιλελεύθερος - κυρίως από αυτούς που τελικά θα πουλήσουν τα πάντα για να μη μειώσουν τις δαπάνες. 

Σε κάθε περίπτωση, πολλοί αν όχι οι περισσότεροι πολίτες εξακολουθούν να πιστεύουν ότι αργά η γρήγορα οι ελληνικές κυβερνήσεις θα βρουν χρήματα από τη Δύση ή από άλλη πηγή και θα συνεχιστεί το πάρτι των δανεικών κι αγύριστων. Σύμφωνα μάλιστα με την κυρίαρχη αντίληψη, ο πλούτος δεν παράγεται, απλώς διανέμεται με πολιτικές αποφάσεις από σκοτεινά κέντρα που δεν έχουν καμία σχέση με τις κρατικές κυβερνήσεις. Σύμφωνα με την ίδια εμμονή, η Ελλάδα χρεοκόπησε γιατί οι ξένοι θέλουν τον πλούτο της και τα... πετρέλαιά της, που θα τα πουλούσε ο Γιάννης Μανιάτης όταν η τιμή του βαρελιού θα ξεπερνούσε τα 150 ευρώ - αν φυσικά μέχρι τότε η Τesla δεν έχει προωθήσει στη αγορά φτηνές μπαταρίες αποθήκευσης της ηλιακής ενέργειας. 

Δυστυχώς όμως, ενώ στο βωμό των ιδεοληψιών θυσιάζονται κάθε χρόνο από 2 έως... 14 μισθοί (800.000 είναι οι άνεργοι στην Ελλάδα), και ενώ άλλοι τόσοι μισθοί πληρώνονται σε φόρους, σχεδόν κανένας δεν πιστεύει ότι το μετεμφυλιακό παραγωγικό μας μοντέλο χρεοκόπησε οριστικά, ούτε ότι χρειάζεται να δημιουργηθούν ανταγωνιστικές επιχειρήσεις για να αυξηθεί και πάλι ο πλούτος. Αντιθέτως, πολλοί αν όχι οι περισσότεροι πολιτικοί και πολίτες αναζητούν τρόπους παλινόρθωσης του αποτυχημένου μοντέλου, που μας οδήγησε στη θυσία των μισθών. 

Θανάσης Λαγός

e-mail: lathanasis@yahoo.gr