Του Γιώργου Παναγόπουλου
Η αλήθεια είναι ότι η κίνηση του δημάρχου Καλαμάτας, αν δεν είναι απλώς επικοινωνιακή, -αφού ανακινήθηκε το θέμα, ας πω και εγώ μια κουβέντα να δείξω ενδιαφέρον- αιφνιδιάζει ευχάριστα. Είναι πράγματι παρήγορο το γεγονός ότι υπάρχουν ακόμα άνθρωποι τόσο αισιόδοξοι που πιστεύουν ότι εν μέσω κρίσης θα βρεθούν τα αστρονομικά ποσά που απαιτούνται προκειμένου να κατασκευαστεί ο συγκεκριμένος δρόμος!
Η παραλιακή χάραξη του δρόμου Καλαμάτα – Ριζόμυλος, όπως πολλές φορές έχουμε επισημάνει, είναι μια πανάκριβη λύση. Για να μην παρεξηγούμαστε, δεν λέμε ότι δεν είναι καλή λύση. Ισχυριζόμαστε από την αρχή -όταν ξεκίνησε το γαϊτανάκι των μελετών- ότι είναι πολύ ακριβή λύση που στην πορεία υλοποίησής της, εκτός του κόστους, θα αντιμετωπίσει και πολλά άλλα προβλήματα προσφυγών και ενστάσεων. Το πρόβλημα, δηλαδή, δεν είναι μόνο το μεγάλο κατασκευαστικό κόστος το οποίο μπορεί να καλυφθεί με ένταξη σε κοινοτικό πρόγραμμα, αλλά το εξίσου υψηλότατο κόστος απαλλοτριώσεων που πρέπει να γίνουν με εθνικούς πόρους οι οποίοι θα προέλθουν προφανώς από δάνειο. Σε μια περίοδο, λοιπόν, που θα έπρεπε να έχουμε απόλυτη επίγνωση του πόσο ακριβά μας στοιχίζει ο δανεισμός πριν και μετά το μνημόνιο, θα έπρεπε να ήμασταν περισσότερο φειδωλοί στο πώς σπαταλούμε πολύτιμους πόρους. Η Τζάγκουαρ είναι αναμφίβολα καλύτερο αυτοκίνητο από το Φιατάκι, αλλά και τα δυο κάνουν τη δουλειά τους, και στις παρούσες συνθήκες το κρίσιμο είναι να κάνουμε τη δουλειά μας με το μικρότερο δυνατό κόστος.
Η λογική του μικρότερου κόστους δεν επιλέχτηκε γιατί το όραμα της παραλιακής χάραξης πωλούσε εκλογικά, μιας και δημιουργούσε προσδοκίες μετατροπής της αγροτικής γης σε οικόπεδα. Το «πάπλωμα» της παραλιακής χάραξης ήταν η μετατροπή των πατατοχώραφων σε οικόπεδα για εκτός σχεδίου δόμηση. Το όραμα στην πορεία θόλωσε γιατί ο τετράιχνος κλειστός αυτοκινητόδρομος διχοτομεί τα μελλοντικά οικόπεδα και οι «πελάτες» αντιλαμβάνονται ότι ο παράδεισος που τους έταξαν, κλείνοντάς τους το μάτι, δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. Κερδισμένοι προφανώς και θα υπάρξουν, μόνο που αυτοί θα είναι ελάχιστοι και κάτοχοι μεγάλων εκτάσεων οι οποίες θα μπορέσουν να αξιοποιηθούν και να συνδεθούν στο μέλλον με κόμβους ισόπεδους ή ανισόπεδους. Εννοείται ότι δεν διανοούμαστε πως υπάρχει περίπτωση ο συγκεκριμένος δρόμος, αν κατασκευαστεί, ότι μπορεί να μην είναι κλειστός αυτοκινητόδρομος. Αλλά εδώ στο νότο τίποτα δεν πρέπει να αποκλείεται. Το μόνο που μας σώζει είναι ότι δύσκολα θα τύχει χρηματοδότησης δρόμος ο οποίος δεν θα έχει τα χαρακτηριστικά της μελέτης που έχει παρουσιαστεί, γιατί πολύ απλά δεν επιτρέπουν άλλη λύση οι κυκλοφοριακοί φόρτοι και κυρίως οι «κουτόφραγκοι» που θα κληθούν να χρηματοδοτήσουν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο τις μεγάλες ιδέες μας.
Η προώθηση της κατασκευής του συγκεκριμένου δρόμου εκτός του μεγάλου οικονομικού κόστους είναι πλέον βέβαιο ότι θα ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων. Δεν ισχυριζόμαστε ότι ο δρόμος δεν πρέπει να γίνει γιατί κάποιοι αντιδρούν θέλοντας να υπερασπιστούν τα στενά συμφέροντά τους. Αλλά συνυπολογίζοντας οικονομικό και κοινωνικό κόστος θεωρούμε ότι πρέπει να επανεξεταστεί η συγκεκριμένη ιστορία από μηδενική βάση. Το ΕΣΠΑ έτσι και αλλιώς τελειώνει και η Μεσσηνία έχει σημαντικά οδικά τμήματα τα οποία μπορεί να εντάξει για χρηματοδότηση. Υπάρχει ο δρόμος προς Κορώνη, το τμήμα μετά το Ριζόμυλο μέχρι την Πύλο, αλλά και βελτιώσεις του οδικού τμήματος προς την Μάνη για τα οποία μπορεί να ασκηθεί πίεση και επιρροή προκειμένου να ενταχθούν, να χρηματοδοτηθούν και το κυριότερο να ολοκληρωθούν χωρίς να μπλέξουν σε έναν κυκεώνα προσφυγών και ενστάσεων.
Το αναμφίβολα σημαντικό οδικό τμήμα Καλαμάτα – Ριζόμυλος θα πρέπει να επανασχεδιαστεί με βάση τα νέα δεδομένα. Επείγοντα χαρακτήρα έχει πλέον η κατασκευή δρόμου από αεροδρόμιο – έξοδο εθνικής οδού μέχρι Ριζόμυλο, τμήμα για το οποίο μπορεί να προετοιμαστεί σύντομα λύση λιγότερο δαπανηρή και πιο εύκολα εφαρμόσιμη. Η μετατροπή σε τετράιχνου του υπάρχοντος δρόμου με τις αυτονόητες βελτιώσεις των γεωμετρικών χαρακτηρισμών και τις παρακάμψεις των οικισμών μπορεί να μην είναι το φανταχτερό έργο που ορισμένοι υποσχέθηκαν, αλλά είναι βέβαιο ότι με πολύ λιγότερα χρήματα και αχρείαστη αναταραχή θα κάνει εξίσου καλά τη δουλειά του. Ας αγοράσουμε, δηλαδή, τώρα το Φιατάκι για να συνδέσουμε τους τουριστικούς προορισμούς με τις βασικές υποδομές -αεροδρόμιο, νοσοκομείο, αυτοκινητόδρομο- και όταν γίνουμε πλούσιοι, αγοράζουμε και τη Τζάγκουαρ για να αγναντεύουμε τα κύματα στην παραλία.
Υ.Γ. Το ταξίδι από την Καλαμάτα στο Μιλάνο με αεροπλάνο στοιχίζει σχεδόν όσο το να πας οδικώς στην Αθήνα. Ολα δείχνουν ότι τα τρένα σύντομα θα περάσουν σε ιδιώτες, κάτι που δίνει ελπίδες για επαναλειτουργία της γραμμής στην Πελοπόννησο, ενώ είναι στα σκαριά η απελευθέρωση στα λεωφορεία και τα ταξί. Τα πράγματα στις μεταφορές αλλάζουν με απίστευτα μεγάλη ταχύτητα. Η μετακίνηση ανθρώπων αλλά και αγαθών μεταβάλλεται σε έναν κόσμο που έχει όλο και λιγότερα σύνορα και περιορισμούς. Οι αλλαγές αυτές είναι αλήθεια ότι φοβίζουν πολλούς, ενώ ανατρέπουν δραματικά επιχειρηματικά δεδομένα και προσωπικούς σχεδιασμούς αλλά είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να αποτραπούν. Βρισκόμαστε στην εποχή που είναι αδύνατο να μπουν φραγμοί στην πληροφόρηση, την ελεύθερη διακίνηση γνώσεων, ιδεών, προϊόντων και βέβαια ανθρώπων. Οι περιορισμοί και η απομόνωση που κάποιοι ονειρεύονται, το μόνο που θα επιφέρουν είναι την εξαγωγή... λαθρομεταναστών.
panagopg@gmail.com
