Κυριακή, 14 Ιουλίου 2013 21:23

Ο απόλυτος εξευτελισμός του θεσμού της περιφερειακής αυτοδιοίκησης

Γράφτηκε από τον

Το Περιφερειακό Συμβούλιο κατάφερε να συνεδριάσει μετά από δυο αποτυχημένες απόπειρες, αλλά δεν φαίνεται να ξεπερνά το συνολικό πρόβλημα λειτουργίας του. Το ύφος που εκπέμπει η ηγετική ομάδα της Περιφέρειας δεν αλλάζει και δείχνει καθημερινά ότι έτσι θα πορευτεί όσο πάει, μέχρι να παραδώσει τη σκυτάλη στους επόμενους. Η ανυπαρξία ουσιαστικού έργου, χειροπιαστού και χρήσιμου στην οικονομία αλλά και στην καθημερινότητα των πολιτών είναι κάτι παραπάνω από εμφανής. 

Τα πομπώδη λόγια δεν μπορούν πλέον να κρύψουν την πραγματικότητα και γι' αυτό ένας -ένας από τους βασικούς πρωταγωνιστές επιλέγει να αλλάξει γήπεδο προκειμένου να μηδενίσει το κοντέρ. Δεν ξέρουμε πόσοι τελικά θα καταφέρουν να επανατοποθετηθούν στον πολιτικό στίβο από άλλο μετερίζι, αλλά είμαστε πεπεισμένοι ότι με ορισμένους σύντομα «θα γελάσει το παρδαλό κατσίκι».

Η παρέμβαση Αγγελάκα προκειμένου να δοθούν στοιχεία στον Πατσαρίνο αποτελεί όνειδος για την ηγεσία της Περιφέρειας. Και μόνο το ότι η μειοψηφία ζητεί την προστασία από τον εκπρόσωπο της κυβέρνησης για την εφαρμογή των στοιχειωδών κανόνων δημοκρατικής λειτουργίας και διαφάνειας δείχνει το μέγεθος της αποτυχίας της αιρετής Περιφέρειας. Η περιφερειακή αυτοδιοίκηση δεν δημιουργήθηκε για να ασκεί εξουσία με αυτοκρατορική λογική η εκάστοτε πλειοψηφία. Αντίθετα δημιουργήθηκε προκειμένου μέσα από διαρκή διαβούλευση σε τοπικό επίπεδο να λαμβάνονται αποφάσεις με διαφανή και δημοκρατικό τρόπο. Δεν είναι δυνατόν να ζητεί στοιχεία ένας περιφερειακός σύμβουλος και να μην του δίνονται. Δεν είναι δυνατόν να τίθενται ερωτήσεις στο Συμβούλιο και αντί ουσιαστικών απαντήσεων να ξεκινάμε από τη Νικαράγουα και να φτάνουμε σε εντελώς προσωπικές επιθέσεις. Το ύφος της εξουσίας, όπως επανειλημμένα έχει τονιστεί, διαλύει το Περιφερειακό Συμβούλιο και τελικά υπονομεύει συνολικά τη λειτουργία του θεσμού.

Το θέμα ξεφεύγει σταδιακά από το επίπεδο των προσώπων και δεν είναι λίγες πλέον οι φωνές που αναρωτιούνται αν τελικά χρειάζεται η περιφερειακή αυτοδιοίκηση. Σε συνθήκες οικονομικής κρίσης και με δεδομένο ότι πλέον υπάρχουν λίγοι δήμοι, μάλλον οικονομικό κόστος φορτώνουν στο κράτος χωρίς μάλιστα καμιά συμβολή στη δημοκρατική λήψη των αποφάσεων. Για να το κάνουμε πιο λιανά. Αν είναι οι αποφάσεις να λαμβάνονται με συγκεντρωτικό τρόπο από ένα κλειστό σύστημα ανθρώπων σε επίπεδο Περιφέρειας, μια χαρά μπορούν να μεταβιβαστούν οι αρμοδιότητες σε δήμους και κεντρικά υπουργεία. Η έλλειψη σεβασμού στις αρχές της διαβούλευσης και του δημοκρατικού προγραμματισμού δεν υπονομεύουν μόνο το παρόν αλλά και συνολικά το μέλλον του θεσμού της περιφερειακής αυτοδιοίκησης. Οι νέοι θεσμοί αν δεν καταφέρουν να κερδίσουν το σεβασμό και την εκτίμηση της κοινωνίας, σύντομα θα αποτελέσουν παρελθόν. Αυτό που παλιότερα φάνταζε σχήμα λόγου, στις συνθήκες κρίσης και οριζόντιων περικοπών αποτελεί πλέον νομιμοποιημένη πρακτική. Και δεν θα αποτελέσει κεραυνό εν αιθρία αν αποφασιστεί ο ενταφιασμός της περιφερειακής αυτοδιοίκησης. 

Πέρα όμως από τα γενικά, στο ειδικότερο ζήτημα που έχει προκύψει με την άρνηση παροχής στοιχείων για την πορεία του διαγωνισμού διαχείρισης των σκουπιδιών, επιδεινώνει την επίλυση ενός μεγάλου προβλήματος. Είναι φανερό ότι η παρούσα περιφερειακή αρχή δεν πρόκειται να δώσει -παρά του αντιθέτου διακηρυχθέντα- λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα. Η διαχείριση των σκουπιδιών γίνεται με τον ίδιο άθλιο τρόπο που γινόταν και πριν από τρία χρόνια. Και το χειρότερο. Δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα λύση μέσα από τις διαδικασίες που ακολουθούνται. Η ηγεσία της Περιφέρειας δεν έβαλε στο παιχνίδι καθόλου τις μειοψηφίες, αλλά ούτε και τους δημάρχους. Κινούμενη  από την αλαζονεία της υπερεπάρκειάς της τράβηξε το δρόμο της χωρίς να ξέρει πού θα φτάσει, με αποτέλεσμα να είναι τώρα μόνη στη μέση της ερήμου, χωρίς να υπάρχει κανένας να τείνει χείρα βοηθείας. Το τέλος είναι προδιαγεγραμμένο και όλα δείχνουν ότι η διαδικασία θα οδηγηθεί σε ναυάγιο με κόστος σε χρόνο και χρήμα.

Η διαχείριση των σκουπιδιών είναι όμως ένα σημαντικό πρόβλημα, που η επίλυσή του πρέπει να ξεφύγει από το αδιέξοδο στο οποίο οδηγείται. Απαιτείται η άμεση εγκατάλειψη του μοναχικού δρόμου και η επιδίωξη -την ύστατη έστω ώρα- της μεγαλύτερης δυνατής συναίνεσης. Οι δήμαρχοι και οι μειοψηφίες πρέπει να ενημερωθούν για το πού βρίσκονται οι διαδικασίες και ποιες είναι οι βασικές επιλογές. Η πλειοψηφία των παραγόντων θα πρέπει να καταλήξει σε ένα πρωτόκολλο συνεργασίας με το οποίο θα δεσμεύονται για τις στρατηγικές επιλογές και τα βασικά στοιχεία της όποιας λύσης. Δεν μπορεί δηλαδή να μην έχει συμφωνηθεί ότι θα γίνει αποδεικτός απ' όλους όποιος χώρος επιλέγει, αφού πληροί βασικά κριτήρια. Είναι εξωφρενικό να μην υπάρχει συμφωνία για το οικονομικό κόστος της όποιας λύσης και δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να μην υπάρχει πρόβλεψη για επέκταση της ανακύκλωσης. Τα προαπαιτούμενα είναι γνωστά και οι συμμαχίες που μπορούν να υπάρξουν δεδομένες. Οι διαφορές για λόγους ιδεολογικούς επίσης. Ομως άλλο είναι να διαφωνείς με κάποιον γιατί πιστεύει ότι δεν πρέπει οι ιδιώτες να ασχοληθούν με τη διαχείριση των σκουπιδιών και άλλο για το πού πρέπει να πάνε τα σκουπίδια. Σε κάθε περίπτωση, λύση θα δοθεί μόνο αν αποκαλυφθεί το τι θέλει ο καθένας μέσα από εξαντλητικό διάλογο, σε συνθήκες απόλυτης διαφάνειας. Είναι καιρός να σταματήσουν όλοι να ψαρεύουν στα θολά νερά του λαϊκισμού και του τοπικισμού, με τα σκουπίδια να στοιχίζουν ακριβά στους πολίτες και να καταλήγουν σε ρέματα και χαντάκια, δηλαδή, στο πιάτο μας. 

Υ.Γ. Οι εσωκομματικές διαδικασίες των κομμάτων έχουν στόχο και την πληροφόρηση της κοινωνίας. Τα περισσότερα κόμματα φροντίζουν έτσι χρόνια τώρα να ενημερώνουν για όσα συμβαίνουν στο εσωτερικό τους και κρατούν ανοιχτές τις πόρτες των διαδικασιών τους, ακόμα και αν υπάρχουν εντάσεις και διαφορετικές απόψεις. Οι εκλογές για συνέδρους του ΣΥΡΙΖΑ στο νομό πέρασαν στη μούγγα. Μετά από μέρες ανακοινώθηκε ποιοι εκλέχτηκαν, χωρίς να μάθουμε ούτε πόσοι ψήφισαν, ούτε πόσους ψήφους πήρε ο καθένας, ούτε και ποιοι δεν εκλέχτηκαν. Η διαφάνεια και οι ανοιχτές διαδικασίες αποτελούν πολιτικές κατακτήσεις. Μπορεί τώρα κάποιοι να βρίσκονται στο απυρόβλητο, γιατί είναι αλλού στραμμένα τα φώτα της δημοσιότητας. Μη νομίσουν όμως ότι έτσι θα συνεχίσουν να πορεύονται στο μέλλον. Οι κλειστές διαδικασίες και τα κομματικά στεγανά του παρελθόντος δεν είναι το νέο που έχει ανάγκη η χώρα και οι πολίτες, και το έλλειμμα αυτό αργά ή γρήγορα θα αναδειχτεί σε πρόβλημα. 

 

panagopg@gmail.com