Αντίθετα η Μεσσήνη που έχει, ιστορικά, το καλύτερο παραδοσιακό καρναβάλι στην περιοχή, ακολουθεί αντίστροφη πορεία και χρόνο με το χρόνο μπαίνει στην αφάνεια. Από τη μια μεριά εκατοντάδες νεανικά πρόσωπα στους δρόμους και τα μαγαζιά της πόλης, κι από την άλλη γερασμένες εκδηλώσεις και κουρασμένα πρόσωπα, που επαναλαμβάνονται μονότονα και πολλές φορές κακόγουστα. Η μία πόλη λάμπει καρναβαλικά, η άλλη χάνει κι αυτό το στοιχείο της, ως φυσική συνέπεια μια συνολικότερης υποχώρησης.
Αντιλαμβανόμαστε ότι η συγκεκριμένη προσέγγιση ενοχλεί, όμως δεν γίνεται με σκοπό να υποτιμηθεί η Μεσσήνη, αλλά αντίθετα, για να αντιμετωπιστεί αυτή η πραγματικότητα που έχει δημιουργηθεί. Η Μεσσήνη δεν μπορεί να συνεχίσει για πολύ ακόμα να αποτελεί από μόνη της πόλη καρναβαλιού: Χρειάζεται «αιμοδοσία» από νέο κόσμο, κι αυτό μπορεί να το δώσει μόνο η Καλαμάτα. Οσο γρηγορότερα το καταλάβουν αυτό οι παράγοντες της γειτονικής πόλης, τόσο γρηγορότερα θα αναζητήσουν εφικτές και βιώσιμες λύσεις. Από την άλλη πλευρά, και η Καλαμάτα δεν μπορεί να κρατήσει το καρναβάλι της αν δεν το συνδέσει με την παράδοση και την ιστορική μνήμη της ευρύτερης περιοχής: Δεν θ' αργήσουν να κουραστούν οι σημερινοί οργανωτές, να υποχωρήσει ο ενθουσιασμός του πρωτάρη, και η όλη ιστορία να σβήσει με τον ίδιο τρόπο που ξεκίνησε. Με δυο λόγια, η Καλαμάτα για να στηρίξει το καρναβάλι της θέλει μια ιστορική βάση, την οποία μπορεί να της δώσει η Μεσσήνη κι ενδεχομένως η Νέδουσα - και οι υπόλοιποι έχουν ανάγκη την κρίσιμη μάζα ανθρώπων της Καλαμάτας για να στηρίξουν τις καρναβαλικές τους εκδηλώσεις.
Η παραδοχή αυτή της πραγματικότητας οδηγεί στην ανάγκη να προσεγγιστεί από άλλη σκοπιά το ζήτημα των αποκριάτικων εκδηλώσεων στην ευρύτερη περιοχή. Οι γιορτές αυτές, για να έχουν μόνιμο χαρακτήρα και να προκαλούν κάθε χρόνο όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον ντόπιων αλλά κι επισκεπτών, χρειάζονται συνολικό επαναπροσδιορισμό. Καταρχήν, χρειάζεται να αποφασιστεί η διαδημοτική οργάνωσή τους μέσα από μια ενιαία Καρναβαλική Επιτροπή των δύο δήμων σε πρώτη φάση, και πιθανά στο μέλλον και των υπολοίπων, δίνοντας μια ευρύτερη μεσσηνιακή διάσταση. Η επιτροπή αυτή με δικό της προϋπολογισμό -τα χρήματα δηλαδή που δαπανά ξεχωριστά ο κάθε δήμος, σε έναν ενιαίο κουμπαρά- θα εκπονεί ένα πρόγραμμα που θα ενοποιεί εκδηλώσεις, θα κρατά παραδοσιακά στοιχεία και θα προσθέτει νέα.
Μέσα από την ώσμωση και τη συνέργεια, η ευρύτερη περιοχή μπορεί να μετατραπεί σε κέντρο αποκριάτικων εκδηλώσεων με χαρακτήρα παραδοσιακό και σύγχρονο, καλύπτοντας ουσιαστικά όλα τα γούστα και τις προτιμήσεις. Ενα τέτοιο εγχείρημα δεν είναι εύκολο, γιατί σκοντάφτει πάνω στους τοπικιστικούς εγωισμούς, οι οποίοι μπορούν να ξεπεραστούν μόνο όταν όλοι αντιληφθούν ότι κερδίζουν από τη συγκεκριμένη συνέργεια. Η κοινή δράση δίνει στον καθένα το στοιχείο το οποίο του λείπει - και είναι κρίμα να μην αξιοποιείται μια τέτοια δυνατότητα επειδή ο καθένας μένει ταμπουρωμένος στη βεβαιότητα της μοναδικότητας του.
Υ.Γ. Εμείς μιλάμε για καρναβάλια κι αποκριάτικες εκδηλώσεις, αλλά την ίδια ώρα τα σύννεφα που έχουν μαζευτεί πάνω από τη χώρα, την Ευρώπη και τον κόσμο ολόκληρο, είναι ιδιαιτέρως βαριά και ανησυχητικά. Ειδικά στην περίπτωση της χώρας μας, οι επόμενες ημέρες και ώρες είναι για μια ακόμα φορά κρίσιμες, με δύσκολες αποφάσεις και με το χάος κυριολεκτικά να παραμονεύει. Τα καρναβάλια μπορεί να αποτελούν ένα τρόπο διαφυγής από τα δύσκολα, αλλά το κακό και οι πραγματικοί καρνάβαλοι δεν ξορκίζονται, όσο δεν αντιλαμβανόμαστε όλοι μας την πραγματική διάσταση των προβλημάτων. Μόνος του δεν μπορεί κανένας - και η κοινή δράση, όσο κι αν εμπεριέχει δυσκολίες, είναι η μοναδική διέξοδος για να αντιμετωπιστούν αδυναμίες και ελλείψεις. Εύκολο δεν είναι τίποτα· αλλά όσο δεν βγάζουμε τις μάσκες από τους καρνάβαλους του λαϊκισμού, της απομόνωσης και της παρακμής, τόσο θα βυθιζόμαστε όλο και βαθύτερα στο βούρκο της ανέχειας και της δυστυχίας.
panagopg@gmail.com
