Η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών έχει καταλάβει ότι κάποια πράγματα πρέπει να αλλάξουν δραματικά για να μπορέσει η χώρα να προχωρήσει.
Βλέποντας τις εικόνες από τη συγκέντρωση στη Μεγαλόπολη κατά της πώλησης τμήματος της ΔΕΗ και τους πρωταγωνιστές αυτής, αντιλαμβάνεσαι ότι ζούμε την τελευταία πράξη στο δράμα των περιβόητων ΔΕΚΟ. Δεν ήταν μόνο η μικρή προσέλευση στη συγκέντρωση, ήταν και το βλέμμα της παραίτησης. Οι περισσότεροι πήγαν γιατί έπρεπε, όπως στο μνημόσυνο του μακρινού συγγενή ο οποίος έφυγε πλήρης ημερών. Αν πριν από μερικά χρόνια, το 2008 για παράδειγμα, έλεγε η κυβέρνηση ότι θα πουλήσει τη ΔΕΗ δεν θα είχαμε ρεύμα για πολλές ημέρες, ενώ οι πλατείες σε Κοζάνη, Πτολεμαΐδα και Μεγαλόπολη θα βούλιαζαν από την οργή του… λαού.
Τι είδαμε λοιπόν προχθές στη Μεγαλόπολη: μια συγκέντρωση μερικών δεκάδων και μια πολιτική εκπροσώπηση από δυνάμεις που όχι απλώς δεν είναι καν στο Κοινοβούλιο αλλά δεν έχουν και καμία δυναμική -για να μην πούμε για κάποιες παρουσίες αφόρητης πλέον γραφικότητας. Κορώνες ακραίου λαϊκισμού για εθνικά εγκλήματα… προδότες και η σεμνή τελετή έλαβε τέλος. Οι τοπικοί άρχοντες από την πλευρά τους είπαν βεβαίως αυτά που έπρεπε να ακούσουν οι τοπικοί πελάτες, αλλά ακόμα και από αυτούς υπήρχαν απουσίες που μόνο τυχαίες δεν ήταν. Είναι βέβαιο ότι σε άλλες εποχές δεν θα είχαν καμία… ανειλημμένη υποχρέωση αλλά θα ήταν εκεί αν ήθελαν να επανεκλεγούν. Το συνδικάτο της ΔΕΗ, η ΓΕΝΟΠ, είναι αποδυναμωμένο και φαίνεται ότι δεν μπορεί πλέον να κάνει απεργία διαρκείας… κατεβάζοντας διακόπτες. Πάνε οι εποχές που έξω από τις πύλες των ΑΗΣ δίνονταν μάχες να μην περάσει κανείς και «έβγαιναν» οι μονάδες η μία πίσω από την άλλη από το σύστημα. Τα «ηρωικά χρόνια» της δεκαετίας του '80 και του '90 με το να αποφασίζει η ΓΕΝΟΠ για τα πάντα, έχουν τελειώσει και γι' αυτό δεν ευθύνεται βέβαια η σημερινή της ηγεσία αλλά το παρελθόν μιας συνδικαλιστικής ηγεμονίας, χωρίς όρους και αρχές, που οδήγησε στην αυτοκαταστροφή.
Η πλειοψηφία των πολιτών είτε γιατί αντιλαμβάνεται ότι έχει τελειώσει η εποχή των κρατικών μονοπωλίων είτε γιατί λειτουργεί εκδικητικά, στο πλαίσιο του κοινωνικού αυτοματισμού, κατά των επονομαζόμενων ρετιρέ, αν δεν τάσσεται υπέρ της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ είναι αδιάφορη. Η πραγματικότητα αυτή δεν αφήνει πολλά περιθώρια για… επανάσταση αλλά μόνο για έναν έντιμο συμβιβασμό. Ολα δείχνουν ότι βασική επιδίωξη θα είναι οι εργαζόμενοι τώρα στη ΔΕΗ να εξασφαλιστούν εργασιακά, μισθολογικά και συνταξιοδοτικά. Το κύριο μέλημα στις τοπικές κοινωνίες θα είναι να συνεχιστεί η παραγωγή ενέργειας από τον λιγνίτη, προκειμένου να δίνει στους κατοίκους εργασία και εισόδημα και στους άρχοντες τον τοπικό πόρο. Ο συμβιβασμός πάνω σε αυτό το πλαίσιο θα επιδιωχθεί και όσο εντιμότερος είναι τόσο ομαλότερα θα περάσουμε στην πλήρη ιδιωτικοποίηση της παραγωγής ενέργειας στη χώρα. Η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας είναι προαπαιτούμενο για την οικονομική ανάκαμψη αλλά και την παραμονή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία ότι μέσα στην επόμενη 10ετία η ΔΕΗ θα είναι κάτι σαν τον σημερινό ΟΤΕ: μια ιδιωτική εταιρεία που το Δημόσιο θα είναι απλώς ανάμνηση. Το ζήτημα είναι αν η περιοχή θα βγει κερδισμένη από αυτή την αλλαγή. Θα πραγματοποιηθούν επενδύσεις που θα δώσουν θέσεις εργασίας και εισόδημα αντίστοιχο με αυτό που χάνεται; Θα υπάρξει προστασία του περιβάλλοντος ή θα επικρατήσει ασυδοσία με καταστρεπτικές συνέπειες για όλους; Η απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα είναι κρίσιμη και δεν μπορεί κανείς να προεξοφλήσει τη θετική ή αρνητική εξέλιξή τους γιατί απλούστατα αυτά είναι τα σημεία του νέου αγώνα που οφείλουμε όλοι να δώσουμε τα επόμενα χρόνια.
Το να προσπαθεί κάποιος να υπερασπιστεί χαμένες υποθέσεις είναι μάταιο. Η ΔΕΗ δεν μπορεί και δεν πρόκειται να παραμείνει κρατική. Ο ανταγωνισμός στην ενέργεια και η χρήση νέων πηγών πέρα από τον λιγνίτη και το πετρέλαιο είναι μονόδρομος για τη χώρα. Εχουμε καθυστερήσει να κάνουμε και σε αυτόν τον τομέα βήματα και το πληρώνουμε ήδη ακριβά. Είναι το κόστος της αυταπάτης που έπρεπε να καταπέσει για να ακούγονται με συμπάθεια και κατανόηση στις πλατείες τα αλαλάζοντα απομεινάρια μιας εποχής που έχει τελειώσει. Το νέο δεν έχει όμως γεννηθεί και είναι κρίσιμο να τεθούν όροι και προϋποθέσεις για την επόμενη ημέρα. Το πέρασμα στη νέα εποχή στην ενέργεια δεν θα γίνει με μερεμέτια για να υπάρχει η ψευδαίσθηση ότι διατηρείται ο παλιός κόσμος. Αυτός μας τελείωσε. Καλό είναι να ξεκινήσουμε από αυτή την παραδοχή για να προχωρήσουμε γρήγορα παρακάτω.
panagopg@gmail.com
