Στη μάχη των πανελλαδικών μπήκαν χθες χιλιάδες μαθητές και οι οικογένειές τους. Μία γραπτή εξέταση η οποία κρίνει σε μεγάλο βαθμό το εργασιακό μέλλον χιλιάδων ανθρώπων. Η επιτυχία στις πανελλαδικές ήταν για πολλές δεκαετίες το όνειρο της ελληνικής οικογένειας και ιδιαίτερα των φτωχότερων, οι οποίες μέσα από την είσοδο στο πανεπιστήμιο επιδίωκαν την αλλαγή οικονομικής και κοινωνικής θέσης για τα παιδιά τους. Οι συγκεκριμένες εξετάσεις ήταν και παραμένουν το πλέον αδιάβλητο σύστημα, κάτι που αποτελούσε αναμφίβολα κατάκτηση για την ελληνική κοινωνία. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι οι πανελλαδικές εξετάσεις αποτελούσαν τη μεγάλη πρόκληση για πολλές δεκαετίες.
Τα τελευταία χρόνια οι πανελλαδικές εξετάσεις παραμένουν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της ελληνικής οικογένειας, αλλά έχουμε την αίσθηση ότι σταδιακά περνούν σε δεύτερη μοίρα. Όλο και περισσότεροι αντιλαμβάνονται ότι δεν έχει πλέον σημασία το να περάσεις απλώς στο πανεπιστήμιο, αλλά σε ποια σχολή θα περάσεις και το σημαντικότερο αν μέσα από αυτό το δρόμο βρεις επαγγελματική αποκατάσταση. Δεν μιλούμε πλέον για αλλαγή οικονομικού και κοινωνικού στάτους, αλλά για απλή εργασιακή προοπτική -και εδώ οι σχολές που το προσφέρουν αυτό είναι ελάχιστες.
Επιπρόσθετα, στο πανεπιστήμιο δεν μπαίνεις πλέον μόνο από την πόρτα των πανελλαδικών, αλλά και από το παράθυρο των εξ αποστάσεως σε Ελλάδα και Κύπρο και των ιδιωτικών με κύκλους στην Ελλάδα και ολοκλήρωση στο εξωτερικό. Όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα μπορούν να προσφέρουν σπουδές στα παιδιά τους και χωρίς να χρειαστούν πανελλαδικές. Αυτό βεβαίως και γινόταν πάντα, αλλά τώρα έχει ανοίξει πολύ περισσότερο η δυνατότητα σε μεσαία εισοδήματα. Σε κάποιες περιπτώσεις, το οικονομικό κόστος δεν απέχει πάρα πολύ από τη χρηματοδότηση σπουδών εκτός του τόπου κατοικίας εντός Ελλάδας. Είναι γεγονός λοιπόν ότι η ίδια η ζωή έχει αρχίσει να αποδραματοποιεί το θεσμό των πανελλαδικών εξετάσεων. Υπάρχουν πλέον εναλλακτικές πολύ περισσότερες από ό,τι στο παρελθόν. Τα πράγματα αλλάζουν, τίποτα δεν κρίνεται σε μερικές ημέρες και σε μία εξέταση και αυτό είναι αναμφίβολα θετικό. Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι κακό να αποτύχει κάποιος στις πανελλαδικές, το χειρότερο είναι οι πανελλαδικές να είναι η τελευταία του επιτυχία.
panagopg@gmail.com