Η ανακοίνωση των στοιχείων της απογραφής ήρθε για να επισημοποιήσει αυτό που όλοι γνωρίζαμε εδώ και πάρα πολύ καιρό, ότι δηλαδή η Μεσσηνία μέρα με τη μέρα, χρόνο με το χρόνο φθίνει πληθυσμιακά. Η φετινή απογραφή μπορεί να καθυστέρησε, αλλά λόγω των ειδικών συνθηκών που επικρατούσαν αποτυπώνει με μεγαλύτερη ακρίβεια την πραγματικότητα. Η πανδημία δεν επέτρεψε τη μετακίνηση ετεροδημοτών, με αποτέλεσμα να υπάρχει πιστότερη αποτύπωση των πληθυσμιακών δεδομένων. Η μείωση που καταγράφεται περιλαμβάνει δηλαδή και τη «διόρθωση» όσων είχαν γίνει σε παλιότερες απογραφές, όπου δήμαρχοι και κοινοτάρχες μίσθωναν λεωφορεία για να καταγραφούν ετεροδημότες στα χωριά τους.
Η «διόρθωση» και η πιστή καταγραφή της πληθυσμιακής πραγματικότητας δεν σημαίνει βέβαια ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί ή θα σταθεροποιηθεί την τρέχουσα δεκαετία. Το αντίθετο, η ηλικιακή σύνθεση του πληθυσμού στη Μεσσηνία και ειδικότερα στην ύπαιθρο δεν αφήνει περιθώρια για αισιοδοξία. Η πλειονότητα των κατοίκων στα χωριά είναι μεγάλης ηλικίας και κάθε μέρα «φεύγουν». Νέοι δεν μένουν πλέον στα χωριά, ενώ και οι μετανάστες που έδωσαν πνοή τα τελευταία 20 χρόνια αναζητούν αλλού καλύτερη τύχη. Αν δεν αλλάξει κάτι δραματικά, στην επόμενη απογραφή το πιθανότερο είναι να καταγραφεί παρόμοια ή μεγαλύτερη μείωση πληθυσμού.
Μέσα στη γενικότερη μείωση του πληθυσμού υπάρχει η αύξηση στην Καλαμάτα. Δεν πρόκειται για αντίθεση, αλλά για την καταγραφή μιας πραγματικότητας που έχει να κάνει με το σύγχρονο τρόπο ζωής. Οι νέοι δεν πρόκειται να εγκατασταθούν στα χωριά, αλλά στο κοντινότερο αστικό κέντρο που θα τους προσφέρει τα βασικά του σύγχρονου καταναλωτικού τρόπου διαβίωσης. Έχουμε επανειλημμένα αναφερθεί στην ανάγκη αλλαγής μοντέλου ενίσχυσης της εγκατάστασης νέων στην ύπαιθρο. Όσοι προσδοκούν «ζωντάνεμα» των χωριών με ενισχύσεις και επιδοτήσεις κοροϊδεύουν τους πολίτες και τον εαυτό τους. Οι νέοι θέλουν να φτιάξουν οικογένεια και να ζήσουν σε αστικό περιβάλλον που τους προσφέρει επιλογές και διευκολύνσεις, οι οποίες είναι αδύνατο να υπάρξουν στα χωριά.
Η Καλαμάτα ειδικότερα είναι για πολλούς λόγους ο ελκυστικότερος τόπος εγκατάστασης σε μια ευρύτερη περιοχή που καλύπτει σχεδόν τα 2/3 της Μεσσηνίας. Όποιος δεν αντιλαμβάνεται αυτή την πραγματικότητα σχεδιάζει σε σαθρό τοπίο. Οι προσδοκίες για ποιότητα ζωής καθορίζουν τις επιλογές εγκατάστασης αλλά και τον αριθμό των παιδιών. Και αυτό δεν είναι ζήτημα επιδότησης αλλά παροχής μισθών και υπηρεσιών που θα ικανοποιούν τις προσδοκίες. Όσο αυτό δεν αλλάζει οι νέοι θα μετακινούνται στο κοντινότερο αστικό κέντρο της χώρας, της Ευρώπης και του κόσμου.
panagopg@gmail.com
