Οι εσωκομματικές εκλογές με «ανοικτή» κάλπη κρύβουν πάντα εκπλήξεις. Τα «φαβορί» και οι «λογικές επιλογές» ηττώνται και στη θέση τους επικρατούν τα αουτσάιντερ. Αυτό συνέβη το 2007 στην αναμέτρηση Γιώργου Παπανδρέου - Ευάγγελου Βενιζέλου, επαναλήφθηκε το 2009 με Αντώνη Σαμαρά - Ντόρα Μπακογιάννη και το 2016 με Κυριάκο Μητσοτάκη - Ευάγγελο Μεϊμαράκη, το ίδιο συνέβη πρόσφατα με Νίκο Ανδρουλάκη - Γιώργο Παπανδρέου και φτάσαμε στο Στέφανος Κασσελάκης - Έφη Αχτσιόγλου.
Η κατάρα του «φαβορί» έχει να κάνει με τη διαδικασία και τη στρατηγική που ακολουθεί κάθε φορά ο υποψήφιος. Κάθε φορά υπάρχει μια «τρύπα» στη διαδικασία, η οποία αποτελεί το παράθυρο ευκαιρίας που αξιοποιείται από το αουτσάιντερ. Σε κάποιες περιπτώσεις ήταν η καθυστέρηση στο να στηθούν κάλπες, σε άλλες η αλλαγή ή η αβλεψία καταστατικών προβλέψεων, σε όλες η χρονική συγκυρία. Πάντα όμως κάτι συμβαίνει σε επίπεδο διαδικασίας που στρέφεται ενάντια στο ισχυρό σύστημα διοίκησης του κόμματος και τελικά κατά του επικρατέστερου υποψηφίου.
Σε επίπεδο προεκλογικής τακτικής τα «φαβορί» κρατούν χαμηλούς τόνους προσπαθώντας να μην κάνουν λάθος για να μην δημιουργήσουν τραύματα που δύσκολα κλείνουν την επόμενη ημέρα. Θέλουν να εκφράσουν το «όλον» και δεν απαντούν σε προκλήσεις και επιθετικές τακτικές. Τα αουτσάιντερ από την άλλη αναπτύσσουν επιθετικό λόγο, ενίοτε «αντισυστημικό», και χρεώνουν όλες τις ήττες και τις κομματικές δυσλειτουργίες στα φαβορί. Πάνω σε αυτό συσπειρώνονται δυνάμεις και κτίζονται στα γρήγορα ισχυροί μηχανισμοί που οδηγούν τελικά στην επικράτηση. Τα παραδείγματα είναι πλέον πολλά και η επανάληψη του ίδιου μοτίβου με διαφορετικά πρόσωπα δεν αφήνει περιθώρια για παρανοήσεις.
Σε μερικές ημέρες έχουμε αυτοδιοικητικές εκλογές. Εδώ σε επίπεδο διαδικασίας η πρόβλεψη του 43% αποτελεί το μεγάλο πλεονέκτημα σε μια σειρά υποψηφίων και ειδικότερα στους νυν δημάρχους και περιφερειάρχες που στηρίζονται από το κυβερνών κόμμα. Το 43% είναι το ασφαλές σωσίβιο που δεν αφήνει περιθώρια για αντισυσπειρώσεις τη δεύτερη Κυριακή. Όπου δεν λειτουργήσει όμως το σωσίβιο ο εκλογικός πνιγμός είναι η πιθανότερη εξέλιξη. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο μοιάζει ακατανόητη η τακτική των «φαβορί» να μην απαντούν σε προκλήσεις νομίζοντας ότι έτσι θα περάσουν ευκολότερα από το καμίνι της δεύτερης Κυριακής. Όπως και στις εσωκομματικές εκλογές έτσι και σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις το μεγαλύτερο λάθος είναι να προσπαθείς να μην κάνεις λάθος, με αποτέλεσμα να μην κάνεις τελικά τίποτα.

panagopg@gmail.com