Το δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδας εμπλέκεται τις τελευταίες ημέρες σε θεωρίες συνωμοσίας για τα εμβόλια κατά του Covid. Το like του Ελον Μάσκ σε άρθρο αχταρμά οδήγησε σε εντυπωσιακούς τίτλους, που παραπέμπουν σε δήθεν διαπίστωση του γνωστού εκκεντρικού μεγιστάνα! Έχουμε έτσι μια νέα θεωρία συνωμοσίας, με ανακάτεμα αλήθειας και ψέματος, η οποία σερβίρεται με λαμπερή εκκεντρικότητα, έτσι ώστε να προκαλείται εντυπωσιασμός και να καλλιεργείται φόβος. Ο ανορθολογισμός για μια ακόμα φορά κατακλύζει τον δημόσιο διάλογο, με τον καθένα να λέει ό,τι του κατεβάζει το κεφάλι του μπερδεύοντας τα πάντα και δημιουργώντας τέρατα.
Το δημογραφικό είναι όντως ένα υπαρκτό και σοβαρό πρόβλημα για την Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη. Δεν γεννιούνται όμως λιγότερα παιδιά λόγω εμβολίων για τον Covid ούτε γιατί μας ψεκάζουν με ηλιθιοκτόνα, αλλά γιατί έχουν αλλάξει βασικά δεδομένα στην κοινωνική και οικονομική ζωή των πολιτών. Η μείωση των γεννήσεων δεν έγινε ξαφνικά τα τελευταία χρόνια και το πρόβλημα είναι αρκετά πιο σύνθετο και πολυπαραγοντικό από όσο νομίζουν οι περισσότεροι. Τα χωριά της Μεσσηνίας δεν άδειασαν γιατί εμβολιάστηκαν οι κάτοικοί τους, ούτε γιατί τα έπληξε η χρεοκοπία του 2010. Άρχισαν να αδειάζουν από την εποχή του εμφυλίου πολέμου και φτάσαμε σταδιακά στη σημερινή δραματική κατάσταση.
Ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίζονται σύνθετα προβλήματα της οικονομίας και της κοινωνίας και η διασπορά θεωριών συνωμοσίας είναι το σύγχρονο πολιτικό πρόβλημα. Οι πολίτες που δεν είναι εκπαιδευμένοι στο να φιλτράρουν αυτά που διαβάζουν στον χαώδη κόσμο του Διαδικτύου αδυνατούν, αντικειμενικά, να ξεχωρίσουν την αλήθεια από το ψέμα και παρασύρονται εύκολα σε ανορθολογικές επιλογές. Το πρόβλημα της διασποράς ψευδών ειδήσεων πλήττει πλέον τον πυρήνα της δημοκρατίας γιατί οδηγεί σε καταστροφικές εκλογικές επιλογές. Όσοι νομίζουν ότι επιλέγοντας αντισυστημικά νούμερα τιμωρούν την πολιτική, τους πολιτικούς και την «παγκόσμια διακυβέρνηση», θα ανακαλύψουν κάποια στιγμή ότι πυροβολούσαν συστηματικά το μέλλον το δικό τους και των παιδιών τους. Η εκπαίδευση των πολιτών στο να ξεχωρίζουν την αλήθεια από το ψέμα και να πάψουν να εντυπωσιάζονται από χρωματιστές χάντρες, είναι αναγκαία όσο ποτέ. Ο περιορισμός των fake news και των θεωριών συνωμοσίας είναι ζήτημα της «μαχόμενης δημοκρατίας», η οποία θα πρέπει να σταματήσει να αφήνει να τη σκοτώνουν αυτοί που συστηματικά επιθυμούν την κατάλυσή της.
panagopg@gmail.com