Η Μεσσηνία βγήκε χαμένη ή κερδισμένη μετά τον πρόσφατο ανασχηματισμό; Το ερώτημα αυτό τίθεται στην πολιτική συζήτηση και οι απαντήσεις που μπορούν να δοθούν είναι πολλές και διαφορετικές. Υπάρχουν θετικές ενδείξεις, αρνητικά στοιχεία, αλλά και χαρακτηριστικά που δείχνουν ότι δεν άλλαξε τίποτα, μιας και στο «επιτελικό κράτος» οι υπουργοί είναι διακοσμητικοί και τα πάντα κατευθύνονται από το γραφείο του πρωθυπουργού. Τα πάντα, βέβαια, κρίνονται εκ του αποτελέσματος, αλλά και αυτό πολλές φορές δεν είναι άμεσα ορατό, παρά αποτιμάται αφού κλείσει ο συγκεκριμένος ιστορικός κύκλος.
Το πρώτο ζητούμενο είναι ο χρόνος ζωής της συγκεκριμένης κυβέρνησης, και αυτό έχει να κάνει με τις γενικότερες πολιτικές εξελίξεις. Η κυριαρχία της Ν.Δ. έχει κλονιστεί, αλλά δεν αμφισβητείται άμεσα. Αυτό δίνει χρόνο στην κυβέρνηση, η οποία εξακολουθεί να έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Η δυσαρέσκεια στους πολίτες μπορεί να αυξάνεται, αλλά δεν έχει καθαρά πολιτικά χαρακτηριστικά που να δημιουργούν ένα ενιαίο και ισχυρό εναλλακτικό μέτωπο εξουσίας.
Ο ακραίος λόγος και οι φανφάρες κάθε είδους επί της ουσίας ενισχύουν την κυβέρνηση μέσω του διλήμματος: σταθερότητα με προβλήματα και αδυναμίες ή απόλυτο χάος και παραφροσύνη; Η πολιτική είναι η τέχνη των διλημμάτων προς τους πολίτες, τα οποία, όσο πιο καθαρά και δυνατά τίθενται, τόσο πιο εύκολη γίνεται η επικράτηση. Με έναν εκλογικό νόμο που με 35% δίνει αυτοδυναμία, μπορεί όποιος έχει δύο γραμμάρια πολιτικού μυαλού στο κεφάλι του να καταλάβει πού οδηγεί το πολιτικό κλίμα που διαμορφώνεται.
Η κυβέρνηση, λοιπόν, έχει σοβαρές πιθανότητες ακόμα και να εξαντλήσει την τετραετία, αν δεν της τύχει κάτι συνταρακτικά τραγικό. Αυτό είναι μάλλον δύσκολο, με βάση όσα συμβαίνουν διεθνώς, αλλά και τις αδυναμίες του κράτους σε εθνικό επίπεδο, αλλά όχι απίθανο. Είναι σε όλους σαφές ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να αντέξει πλέον δυστύχημα ή σοβαρή κρίση, ούτε και να διαχειριστεί μεγάλο ζήτημα. Οι ισορροπίες στο εσωτερικό της είναι εξαιρετικά εύθραυστες και η ηγετική ομάδα δεν μπορεί να αντέξει κλυδωνισμούς.
Το μόνο σχέδιο που υπάρχει είναι να κυλήσουν τα πάντα με πολιτική «καλοκαιρία», να της δοθεί η δυνατότητα να μοιράσει κάποια χρήματα σε μισθωτούς και επιχειρήσεις, να σταθεροποιηθεί κοντά στο 30% και να θέσει το τελικό εκλογικό δίλημμα: εμείς ή το χάος. Το «χάος» είναι βέβαιο ότι θα το επιλέξει ένα ποσοστό πολιτών πάνω από 60%, αλλά με πολλές και αντικρουόμενες εκδοχές, ενώ το δίλημμα της σταθερότητας περνά σε ένα κρίσιμο 40%, που κρίνει τελικά τις εκλογές. Αν η παρούσα κυβέρνηση καταφέρει να διατηρηθεί μέχρι το τέλος της θητείας της, είναι προφανές ότι θα δημιουργηθούν νέα δεδομένα σε τοπικό επίπεδο. Η επιρροή του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά θα μειωθεί σε μεγάλο βαθμό. Νέες ισορροπίες και πιθανώς νέα πρόσωπα θα αναδειχθούν. Αν φτάσουμε σε εκλογές με δίλημμα «εμείς ή το χάος», θα έχει ενδιαφέρον το τι θα επιλέξει ο πρώην πρωθυπουργός και πόσοι από τους ψηφοφόρους επιρροής του θα ακολουθήσουν τις προτροπές του.
Αντίθετα, αν υπάρξει κατάρρευση της ηγεσίας Μητσοτάκη, είναι βέβαιο ότι ο πρώην πρωθυπουργός θα παραμείνει κυρίαρχος στο τοπικό παιχνίδι και οι επιλογές του θα έχουν ξεκάθαρο πλεονέκτημα σε όλα τα επίπεδα. Ενώ και ο ίδιος θα παραμείνει, εφόσον το επιθυμεί και δεν επιλέξει τη διαδοχή του, βουλευτής Μεσσηνίας.
Επανερχόμαστε στο αρχικό ερώτημα: Η Μεσσηνία κερδίζει ή χάνει από τις ανακατατάξεις στο εσωτερικό του κυρίαρχου τοπικά πολιτικού κόμματος; Όταν κυριαρχεί η παραπολιτική και το πολιτικό προσωπικό αναλώνεται σε παρασκηνιακές διαμάχες, χάνει η πολιτική. Δεν μένει χρόνος και ενέργεια για ουσιαστικές παρεμβάσεις και προώθηση πολιτικών προς όφελος του τόπου και των πολιτών. Επιπρόσθετα, θα αυξηθούν οι τρικλοποδιές των μεν στους δε, που στις περισσότερες περιπτώσεις θα έχουν επιπτώσεις στην προώθηση κρίσιμων πολιτικών για τον τόπο.
Η Μεσσηνία, όπως έχουμε επισημάνει πολλές φορές, έχει πληρώσει πολύ ακριβά τους πολιτικούς πατερούληδες, και αυτό το δείχνει μια σειρά από οικονομικούς και δημογραφικούς δείκτες. Κάποιοι δεν το αντιλαμβάνονται και συνεχίζουν να περιμένουν σωτηρία μέσα από την επανάληψη των ίδιων πρακτικών, πιθανώς με διαφορετικά πρόσωπα, επιμένοντας δηλαδή στο ίδιο λάθος. Αν λοιπόν μείνει κάτι που μπορεί να αποδειχθεί μελλοντικά θετικό, είναι να πετύχει η αλληλοεξόντωση των μηχανισμών, έτσι ώστε μέσα από τα συντρίμμια να αναδειχθεί κάτι εντελώς νέο και ορθολογικό. Δύσκολο, αλλά ελπίζουμε ότι μπορεί να συμβεί.
panagopg@gmail.com
