Η υποβάθμιση της αυτοδιοίκησης αποτυπώνεται στις συνεδριάσεις των δημοτικών επιτροπών και συμβουλίων. Τα θέματα, για τα οποία στήνονται τρικούβερτοι καβγάδες, οι προσωπικές αντεγκλήσεις και ο τρόπος με τον οποίο διεξάγεται ο «διάλογος», αποδεικνύουν την έλλειψη πολιτικού βάθους και θεσμικής επάρκειας. Καβγάδες καφενείου για θέματα που στην κυριολεξία μόνο εκεί θα μπορούσαν να συζητηθούν. Στην πραγματικότητα, τόσο μπορούν, τόσο κάνουν.
Στην αυτοδιοίκηση κυριαρχούν πλέον συστήματα εξουσίας, τα οποία επικρατούν σε όλα τα επίπεδα μέσα από τη διαχείριση του μηχανισμού εξουσίας. Πρόκειται για μια πολιτική παθογένεια, που έχει μετατρέψει την πολιτική συναλλαγή και την προσωπική εξυπηρέτηση σε τέχνη. Οι αντιμισθίες που προσφέρονται σε έναν στρατό αιρετών και η επαγγελματική ενασχόληση κάποιων επί σειρά ετών δεν αφήνουν περιθώρια για «ερασιτέχνες» και για ανθρώπους που βλέπουν τη συμμετοχή στα κοινά ως υποχρέωση προσφοράς.
Η πολιτική, ακόμα και σε επίπεδο αυτοδιοίκησης, έχει μετατραπεί σε ακριβό σπορ, το οποίο δεν μπορεί ούτε ως χόμπι να ασκηθεί. Επιτυχημένοι επαγγελματίες ή απλοί άνθρωποι που διέθεταν τον ελεύθερο χρόνο τους, δεν μπορούν πλέον να είναι ούτε σύμβουλοι, χωρίς να βάλουν το χέρι στην τσέπη -και μάλιστα βαθιά. Η στράτευση, ακόμα και η κομματική, δεν αρκεί για τη συμμετοχή χωρίς οικονομικό κόστος. Έχει μείνει έτσι ο χώρος για να «αλωνίζουν» οι κατέχοντες την εξουσία, που το κάνουν με σημαντικό οικονομικό όφελος. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο μπορεί εύκολα κάποιος να καταλάβει όλα όσα συμβαίνουν.
Η έλλειψη ενεργών πολιτών με διάθεση για προσφορά από τα κοινά της κάθε περιοχής έχει κόστος για την πορεία της. Οι «επαγγελματίες», που βγάζουν μεροκάματο από τη συμμετοχή τους στα κοινά, δεν θέλουν να αλλάξει τίποτα και ενδιαφέρονται μόνο για την επανεκλογή τους. Δεν είναι τυχαίο ότι ο θεσμός της αυτοδιοίκησης έχει μετατραπεί σε μια αποκεντρωμένη κρατική υπηρεσία, που εκτελεί ουσιαστικά πολιτικές εντολές.
Η αυτοδιοίκηση έχει πάψει εδώ και χρόνια να είναι θεσμός τοπικής διακυβέρνησης. Δεν λαμβάνει πρωτοβουλίες, δεν θέτει προτεραιότητες, δεν διεκδικεί καν ένα έργο για την περιοχή. Υπάλληλοι ενός συστήματος που φροντίζουν για την επανεκλογή και τη διαιώνισή τους. Στήνουν καβγάδες για ασήμαντα ζητήματα, γιατί δεν έχουν όραμα και δεν μπορούν να θέσουν προτεραιότητες. Δημιουργούν μια τοξική ατμόσφαιρα, γιατί αυτή αποτρέπει τη συμμετοχή ανθρώπων που δεν θέλουν να κυλιστούν στον βούρκο της πολιτικής παρακμής. Το σύστημα που έχει δημιουργηθεί κάποια στιγμή θα καταρρεύσει, αλλά αυτό, δυστυχώς, θα γίνει μετά από συνολική οικονομική, κοινωνική και πολιτική χρεοκοπία.
