Η κατασκευή τα τελευταία χρόνια οδικών αξόνων αλλά και γενικότερα μεγάλων έργων υποδομής στη χώρα καλλιέργησε τους αφορισμούς περί συμφερόντων, διαπλοκής και άλλων δαιμονίων. Υπήρχε έντονη η κομματική ανάγκη το ποτήρι να φάνει μισοάδειο, και αυτό ήταν εύκολο να γίνει γιατί χρησιμοποιήθηκαν δύο κυρίαρχα στην ελληνική κοινωνία όπλα. Το πρώτο, οι θεωρίες συνωμοσίας, που ως γνωστόν πουλούν εύκολα και μετατρέπουν τους μύθους σε γεγονότα, και το δεύτερο, η δαιμονοποίηση της επιχειρηματικής δράσης με τους «μεγάλους κακούς επιχειρηματίες που εκμεταλλεύονται τον ιδρώτα του εργαζόμενου και των μικρών επιχειρηματιών».
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο τα έργα δαιμονοποιήθηκαν, και το σημαντικότερο, η γενίκευση περί διαπλοκής ακούμπησε τους πάντες, αθωώνοντας τελικά αυτούς που πραγματικά έπρεπε να ελεγχθούν. Η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί έχει βολέψει αυτούς που δεν θέλουν να προχωρήσουμε μπροστά διορθώνοντας αδυναμίες αλλά να επιστρέψουμε στο παρελθόν. Το πόσο πίσω θέλουν κάποιοι να επιστρέψουμε και στην παραγωγή των δημοσίων έργων είναι πλέον φανερό. Με τις εξαγγελίες επαναενεργοποίησης της ΜΟΜΑ για την κατασκευή δημοσίων έργων, ως απάντηση στη διαπλοκή (!!!), δεν ξέρεις αν πρέπει να γελάσεις ή να κλάψεις για την αφέλεια ή την ανοησία.
Με τη δήθεν σοβαρή προσέγγιση που θέλει κατάτμηση του ίδιου έργου προκειμένου να πάρουν μέρος όλο, μένεις αρχικά αμήχανος. Η συγκεκριμένη λογική θυμίζει κατατμήσεις δημάρχων, νομαρχών παλιότερα και περιφερειαρχών μετά, για να δοθούν τα έργα απευθείας σε φίλους και κολλητούς και να μοιραστεί «σωστά» η πίτα. Η μέθοδος παλιά και δοκιμασμένη, με συγκεκριμένα αποτελέσματα, σε όλα τα επίπεδα. Οι προτάσεις βγαλμένες από το ντουλάπι συγκεκριμένης συντεχνίας η οποία μόνο άμοιρη ευθυνών δεν είναι για την πορεία δημόσιων και ιδιωτικών έργων αλλά και για το συνολικότερο σχεδιασμό των πόλεων μας. Με αυτούς θα πορευτούμε στο μέλλον; Με αυτές τις συνταγές του παρελθόντος θα επανεκκινήσει η οικονομία; Με την υπεράσπιση συντεχνιακών συμφερόντων θα απελευθερωθούν οι δυνάμεις της οικονομίας; Η απάντηση είναι προφανής.
Οι συμβάσεις παραχώρησης στα οδικά έργα έχουν αποδώσει στην οικονομία και τους πολίτες. Κατασκευάστηκαν και κατασκευάζονται δρόμοι που με την κλασική μέθοδο δεν θα εκτελούνταν ποτέ και με οικονομικό κόστος άγνωστο – ας αφήσουν τα παραμύθια οι οικονομικοί μελετητές των συντεχνιών που εξαιρούν από τα μοντέλα υπολογισμού τις μαύρες τρύπες, όπως την Τσακώνα. Αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι οι συμβάσεις αυτές έθιξαν ένα ολόκληρο παλιό σύστημα παραγωγής έργων. Γνωρίζουμε ότι και το καινούργιο κουβαλάει παλιές και έχει δημιουργήσει και νέες αμαρτίες. Το ζήτημα, λοιπόν, είναι να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα και όχι να θέλουμε επιστροφή στο παλιό σύστημα που βόλευε συγκεκριμένα συμφέροντα, τα οποία δεν είναι ευρέως γνωστά γιατί έχουν πολλά ονοματεπώνυμα.
Η χώρα για να προχωρήσει χρειάζεται επιτάχυνση των διαδικασιών κατασκευής κρίσιμων έργων υποδομής σε όλα τα επίπεδα. Οι υπάρχουσες συμβάσεις παραχώρησης μέσα από αυστηρή επιτήρηση - ιδού πεδίον δόξης λαμπρό - μπορούν να φέρουν αποτέλεσμα. Τα νέα έργα που θα δημοπρατηθούν δεν θέλουν κατάτμηση αλλά συγκέντρωση, για οικονομία κλίμακος. Όλα τα έργα συνολικότερα χρειάζονται μεγαλύτερη απλούστευση διαδικασιών που θα επιτρέπει τη διαφάνεια και τον έλεγχο. Η χώρα και η οικονομία λειτουργεί - ακόμα τουλάχιστον - σε ένα συγκεκριμένο οικονομικό και νομοθετικό πλαίσιο, αυτό της Ε.Ε Οι κουτοπονηριές συντεχνιακών μηχανισμών το μόνο που θα καταφέρουν είναι να οδηγήσουν στο μπλοκάρισμα των πάντων και σε ασφυξία την οικονομία και τους πολίτες.
panagopg@gmail.com
