Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκεται σε «απόλυτη επαγρύπνηση» για ενδεχόμενη εξάπλωση του βακτηρίου Xylella fastidiosa που προσβάλλει ελαιόδεντρα στη Νότια Ιταλία και εξετάζει τη λήψη μέτρων για να αποτρέψει την εξάπλωσή του. Το βακτήριο προέρχεται από τις ΗΠΑ και πρωτοεμφανίστηκε στην περιοχή της Απουλίας στη Νότια Ιταλία το 2013. Στη συγκεκριμένη περιοχή, σε αυτό το χρονικό διάστημα, έχουν μολυνθεί περίπου 1,1 εκατομμύρια ελαιόδεντρα. Να σημειωθεί, τέλος, ότι εκτός από τα ελαιόδεντρα, ο "εισβολέας" προσβάλλει δεκάδες ακόμα είδη φυτών - όπως αμπέλια, εσπεριδοειδή, αμυγδαλιές και ροδακινιές, καθώς και καλλωπιστικά είδη όπως η πικροδάφνη.
Με δυο λόγια, αν το συγκεκριμένο βακτήριο εξαπλωθεί στη Μεσσηνία μιλάμε για ολοκληρωτική καταστροφή του φυτικού κεφαλαίου. Δεν θα μείνει τίποτα σε επίπεδο καλλιέργειας, και αυτό δεν είναι κινδυνολογικό αλλά λογική εκτίμηση. Για να αποτραπεί η συγκεκριμένη εξέλιξη όσοι δεν πιστεύουν στη θέα τύχη και τον αντίστοιχο θεό της Ελλάδας θα πρέπει να κινητοποιηθούν. Να σταματήσουν, καταρχήν, να παρατηρούν με απάθεια το μοιραίο να έρχεται. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σίγουρα θα λάβει κάποια μέτρα για να περιορίσει το φαινόμενο αλλά προφανώς αυτό δεν φτάνει, αν όσοι βρίσκονται στους ελαιώνες και στη ύπαιθρο δεν ξέρουν τι πρέπει να προσέχουν και τι πρέπει να πράξουν όταν δουν κάτι ύποπτο. Σε κάθε ασθένεια αυτό που μετρά είναι η άμεση και αποφασιστική αντίδραση στο πρώτο στάδιο εκδήλωσης. Μετά από ένα σημείο και πέρα τα πράγματα είναι μη αναστρέψιμα.
Είναι προφανές ότι το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι αναλυτική ενημέρωση σε όλους τους εμπλεκόμενους με το φυτικό κεφάλαιο του νομού και κυρίως στους αγρότες. Είναι οι πρώτοι που πρέπει να καταλάβουν πόσο σοβαρά είναι τα πράγματα και τι πρέπει να προσέχουν. Αν οι αγρότες πειστούν για τον κίνδυνο και φοβηθούν για τις συνέπειες θα έχει γίνει ένα σημαντικό βήμα πρόληψης. Θα έχουν τα μάτια τους ανοικτά για συμπτώματα στα δέντρα και θα είναι σε επιφυλακή, προσέχοντας δάφνες και πικροδάφνες που φυτεύονται για καλλωπισμό σε παρτέρια και εξοχικά.
Η ενημέρωση, λοιπόν, είναι το πρώτο και βασικό όπλο στη φάση που βρισκόμαστε. Για να ακολουθήσει μετά ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αντίδρασης απέναντι σε ένα κρούσμα. Στην ανάγκη απομόνωσης κτήματος ή περιοχής και ό,τι άλλο κριθεί αναγκαίο από τους επιστήμονες του χώρου προκειμένου να αποφευχθεί η εξάπλωση. Ας ξεκινήσουμε όμως από τα εύκολα. Την ενημέρωση στους αγρότες ποιος θα την κάνει; Και όταν λέμε ενημέρωση δεν μιλάμε για αναρτήσεις σε Ιντερνέτ ή μια δήλωση στην τηλεόραση. Μιλάμε για άμεση επαφή χωριό – χωριό, καφενείο- καφενείο, με οδηγίες και τηλέφωνα για άμεση επαφή.
Δεν είμαστε από αυτούς που θεωρούν ότι αυτά μπορεί να τα κάνει μόνο του το κράτος. Θεωρούμε όμως ότι το κράτος θα πρέπει να αναλάβει ένα ρόλο συντονιστή της κινητοποίησης. Οι αρμόδιοι παράγοντες του υπουργείου θα πρέπει να χτυπήσουν το καμπανάκι έτσι ώστε να κινητοποιηθούν όλοι οι υπόλοιποι, από συνεταιρισμούς, μέχρι ερευνητικά ιδρύματα. Τρόποι υπάρχουν να γίνει η δουλειά γρήγορα και αποτελεσματικά. Αυτό που χρειάζεται είναι να κατανοήσουν όλοι το μέγεθος του κινδύνου και να δράσουν προληπτικά. Αν αυτό δεν γίνει τώρα, μετά θα είναι αργά. Είναι καιρός να αντιληφθούμε ότι είναι πιο εύκολο και πιο οικονομικό να λειτουργούμε προληπτικά για να μην πληρώνουμε ακριβά στο μέλλον τη σημερινή διστακτικότητα και αναβλητικότητα.
panagopg@gmail.com