Στο περιβόητο «πολιτικό κόστος» αποδίδονται πολλές από τις κακοδαιμονίες της ελληνικής κοινωνίας. Η αναβολή λήψης χρήσιμων και αναγκαίων αποφάσεων, για να μην δυσαρεστηθούν οι «πελάτες» ψηφοφόροι, αποτελεί όντως μια πρακτική που από ιδρύσεως του Ελληνικού κράτους ακολουθείται από κάθε μορφή εξουσίας. Στο πέρασμα του χρόνου η πρακτική αυτή μετεξελίχθηκε και μεταβλήθηκε σε αυτό που ονομάστηκε «διαπλοκή» και « πολιτική διαφθορά». Η μετάθεση αποφάσεων στο μέλλον, για να μην δυσαρεστηθούν κάποιες ομάδες πολιτών ή προσώπων, και η προώθηση ταυτόχρονα μέτρων προς όφελος συγκεκριμένων συμφερόντων αποτελούν τον ορισμό της διαπλοκής. Η υπόθεση της διαπλοκής συνδέθηκε βέβαια περισσότερο με τα μεγάλα συμφέροντα, αλλά αυτό αποτελεί μάλλον την κορυφή του παγόβουνου, γιατί το πράγμα ξεκινά από πολύ χαμηλά. Δεν έχουν άδικο αυτοί που υποστηρίζουν ότι το ελληνικό κράτος δεν το έφαγαν μόνο μερικοί καρχαρίες αλλά και τα εκατοντάδες χιλιάδες πιράνχας.

Το πρόβλημα της διαπλοκής έχει ευθεία αντιστοίχηση με το πολιτικό κόστος και όφελος. Η αντιμετώπιση του προβλήματος δεν είναι απλή υπόθεση, γιʼ αυτό και οι κατά καιρούς ηθικολογούντες μένουν συνήθως στις κοινοτυπίες και στα μεγάλα λόγια, σε μια προσπάθεια απλώς να μεταβιβάσουν τις ευθύνες ο ένας στον άλλον. Η διαιώνιση όμως του προβλήματος λειτουργεί παραλυτικά για την κοινωνία, την οικονομία και την πολιτική. Οι λογικές «εσείς οι διεφθαρμένοι και εμείς οι αδιάφθοροι», «όλοι ίδιοι είναι…» «όλοι τα πιάνουν…», αλλά και «όλοι τα δίνουν…» δημιουργούν συνθήκες ζούγκλας και κοινωνικής διάλυσης. Μια χώρα ή μια περιοχή δεν μπορεί να πάει έτσι μπροστά. Κάθε αξιόλογη αναπτυξιακή προσπάθεια πνίγεται, ενώ κάθε επιχειρηματική πρωτοβουλία υπονομεύεται από τις δυνάμεις της παρακμής και της μιζέριας. Η επίλυση του ζητήματος αυτού είναι η κορυφαία πολιτική και προοδευτική πράξη.

Η οικονομική κρίση ανέδειξε την αναγκαιότητα ρήξης με τον παλαιοκομματικό τρόπο λειτουργίας, ο οποίος παρά τα περί του αντιθέτου θρυλούμενα ευδοκιμεί σε νέα και παλιά κόμματα. Η συνέχισή του παλιού τρόπου λειτουργίας με νέα «κατόπιν ενεργειών μου» και παρεμβάσεις για τους “δικούς μας” ενάντια στους άλλους δεν πρόκειται να προσφέρει τίποτα ουσιαστικό και σε κανέναν. Αντίθετα, νομιμοποιεί το παλιό και θα το επαναφέρει δυνατότερο και με περισσότερα άλλοθι στο μέλλον. Οι πολίτες απαιτούν άλλη λειτουργία απʼ όλους. Κάθε «παράβλεψη» είναι ύποπτη, κάθε καθυστέρηση υποκρύπτει σκοπιμότητα και κάθε εξαίρεση προκαλεί αντιδράσεις. Τα λόγια πλέον δεν αρκούν. Το να δείχνεις διαρκώς τους ένοχους άλλους έχει ημερομηνία λήξης. Αργά η γρήγορα έρχεται η ώρα να απολογηθείς για αυτά που εσύ έπραξες ή παρέλειψες. Οι κατήγοροι μετατρέπονται σε κατηγορούμενους πολύ πιο γρήγορα από όσο κάποιοι νομίζουν. Όταν έχεις μάθει μια ζωή να κουνάς μόνο το δάχτυλο, η αλήθεια είναι ότι σου είναι δύσκολο να προσαρμοστείς στο νέο σου ρόλο. Καλό, λοιπόν, είναι κάποιοι να συνηθίζουν γιατί η εξουσία δεν έχει μόνο προνόμια αλλά και  υποχρεώσεις. Η λογοδοσία δεν είναι επιλογή αλλά υποχρέωση. Τα περιθώρια αντοχής και ανοχής εξαντλούνται και οι ίδιες δικαιολογίες κουράζουν. Το αποτέλεσμα αργεί και ο λογαριασμός διογκώνεται.

panagopg@gmail.com