Δεν χωρά καμία αμφιβολία ότι μετά τη χθεσινή μέρα τα πάντα ανατρέπονται στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αλλά και συνολικά στο πολιτικό σύστημα. Η Κεντροδεξιά θα πρέπει να διαλυθεί και να ανασυσταθεί εκ του μηδενός. Το νέο κόμμα, είτε λέγεται Ν.Δ. είτε αλλιώς, δεν μπορεί να συνεχίσει να πορεύεται με τα ίδια πρόσωπα εδώ και 30 χρόνια. Η Κεντροδεξιά δεν μπορεί να μπει σε νέα εποχή έχοντας σε νομούς όπως η Μεσσηνία τα ίδια πρόσωπα. Κάποιοι -ακόμα και υπάλληλοι να ήταν- θα είχαν πάρει σύνταξη. Αρκετά προσέφεραν ή δεν προσέφεραν -αν και αυτό θα το κρίνει η ιστορία. Καλό θα ήταν να διευκολύνουν με την αποχώρησή τους. Το επιχείρημα "ο λαός δείχνει την έξοδο" είναι σωστό, αλλά επειδή κάποιοι ψηφοφόροι εξακολουθούν «να βγάζουν υποχρεώσεις» και να ρίχνουν το σταυρό από υποχρέωση και μόνο, καλό θα ήταν να διευκολύνουν την παράταξη που τους ανέδειξε και τους έφτασε ψηλά. Αυτό επιτάσσει η κοινή πολιτική λογική και το φιλότιμο.
Το ζήτημα όμως δεν είναι μόνο η ηλικιακή ανανέωση, όπως έξυπνα πλασάρουν διάφοροι νέοι που έχουν γεράσει πριν την ώρα τους. Χρειάζεται τα νέα πρόσωπα να εισαγάγουν στην πολιτική ζωή και νέες αντιλήψεις, στο επίπεδο της διαφάνειας, της αξιοκρατίας, της χρηστής διακυβέρνησης. Η Ν.Δ., στα χαρτιά, πλασάρεται ως φιλελεύθερο φιλοευρωπαϊκό κόμμα. Θα έπρεπε, έτσι, να έχει ως κύριο στόχο τη «νέα οικονομία» μέσα από την απελευθέρωση της αγοράς και τη στήριξη της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, περιορίζοντας τον ρυθμιστικό ρόλο του κράτους. Στην πράξη όμως η Ν.Δ., τα τελευταία κυρίως χρόνια, υιοθέτησε τα πιο κρατικίστικα και λαϊκίστικα επιχειρήματα. Η Ν.Δ. του Σαμαρά σήκωσε πρώτη την αντιμνημονιακή – αντιευρωπαϊκή παντιέρα. Η Ν.Δ. της περιόδου Κώστα Καραμανλή, τόσο στην αντιπολίτευση, όσο πολύ περισσότερο στην κυβέρνηση, ήταν πολύ πιο κρατικίστικο κόμμα από το ΠΑΣΟΚ του Σημίτη. Η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας οφείλεται κατά βάση στην άρνηση να ληφθούν έγκαιρα τα αναγκαία μέτρα -που επέβαλε η συμμετοχή της χώρας στο ενιαίο νόμισμα- από την κυβέρνηση Καραμανλή του νεότερου, την οποία, εκτός από τη γνωστή ραθυμία, την καθοδηγούσε το δόγμα «άστο για αργότερα».
Στην εποχή όμως της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας τίποτα δεν μπορεί να μείνει για αργότερα. Κάθε μέρα καθυστέρησης στη λήψη των αναγκαίων μέτρων φορτώνει επιπρόσθετο κόστος το μέλλον. Αυτό συνέβη πολλές φορές στο παρελθόν και συμβαίνει και με τη σημερινή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, η οποία στέλνει τώρα το λογαριασμό των δήθεν ηρωικών διαπραγματεύσεων. Τα λάθη του παρελθόντος -τα δικά του και των αντιπάλων του- θα πρέπει να διδάσκουν κάθε πολιτικό σχηματισμό. Η αστική δημοκρατία χρειάζεται κόμματα ισχυρά που μπορούν να λειτουργούν δημοκρατικά στο εσωτερικό τους. Να εντοπίζουν τα λάθη τους και, ακόμα και αν για λόγους τακτικής δεν τα ομολογούν δημόσια, να αλλάζουν στρατηγική, αφήνοντας πίσω τους πρόσωπα και πρακτικές που οδήγησαν αυτά σε ήττες και τους πολίτες σε απογοήτευση.
Η χώρα είναι φανερό ότι θέλει μια σύγχρονη πολιτική αφήγηση. Ολα τα μαντζούνια των εύκολων λύσεων του λαϊκισμού απέτυχαν. Τα λεβέντικα τσάμικα του ακροδεξιού ισοπεδωτισμού και οι υψωμένες γροθιές του ακροαριστερού απομονωτισμού είναι φανερό ότι δεν αποτελούν παρά λύσεις αυτοκτονίας. Η παραμονή της χώρας στον ισχυρό πυρήνα της Ευρώπης προϋποθέτει συγκεκριμένες προσαρμογές στην ιδιωτική οικονομία και το κράτος. Το να συνεχίζουμε όλοι να κλείνουμε τα μάτια στην πραγματικότητα δεν αποτελεί λύση. Κόμματα όπως η Ν.Δ. θα πρέπει να πάψουν να έχουν στα χαρτιά τον φιλελευθερισμό. Επιβάλλεται να βάλουν την ατζέντα τους, όπως κάνουν όλα τα αδελφά τους κόμματα στην Ε.Ε. Αν δεν τεθούν οι ιδεολογικές διαφορές και δεν αναδειχθούν οι διαφορετικές προσεγγίσεις των προβλημάτων, θα συνεχίζουμε να αναζητούμε πρωθυπουργούς με χαρακτηριστικά λάιφ στάιλ, το ποιος είναι δηλαδή ομορφότερος, ψηλότερος, έχει θεληματικό πιγούνι ή είναι καλύτερος ρήτορας. Με τέτοιες λογικές πορευτήκαμε, πολλά χρόνια, στην επιλογή πολιτικών προσώπων σε όλα τα επίπεδα, και δεν συναντάμε στο δρόμο πολλούς ευχαριστημένους και υπερήφανους. Για να μην έχουμε, λοιπόν, και νέα γενιά «κοψοχέρηδων», καλό θα είναι οι μελλοντικές επιλογές να γίνονται με βάση τα λογικά επιχειρήματα και όχι με αυτά που ακούγονται ωραία από αρυτίδωτα πρόσωπα. Το χθεσινό φιάσκο της Ν.Δ. μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για μεγάλες αλλαγές στο πολιτικό σύστημα.
panagopg@gmail.com