Αλλοι γιατί δεν θέλουν να χάσουν το λουφέ της εξουσίας. Αλλοι γιατί βλέπουν κόλπα και μυστήρια στην πολιτική των συμμαχιών που μπορεί να μπερδέψουν την πολιτική τράπουλα. Αλλοι γιατί απλώς... δεν τους ενδιαφέρει η αυτοδιοίκηση.
Για το θέμα “είπα και ελάλησα” στο προηγούμενο σημείωμα, αλλά επανέρχομαι για να σημειώσω πως ο περιορισμός της συζήτησης στην απλή αναλογική κρύβει τα πολύ μεγαλύτερα ζητήματα που αφορούν στην αυτοδιοίκηση. Και υπάρχει ένα πολύ μεγάλο θέμα, για το οποίο δεν έχει γίνει καμία συζήτηση. Και αυτή έχει να κάνει με την “αποτίμηση” της εφαρμογής του “Καλλικράτη”, τις διορθώσεις και τις αλλαγές που είναι αναγκαίες να γίνουν. Και αφετηριακά το θέμα που τίθεται είναι αν σήμερα με το πλαίσιο που υπάρχει μπορούμε να συζητούμε για “αυτοδιοίκηση” ή για “τοπική διοίκηση”. Προσωπικά θεωρώ ότι συμβαίνει το δεύτερο, πρόκειται για μια μορφή οργάνωσης τοπικής διοίκησης που δεν αποτελεί τίποτε περισσότερο από το “μακρύ χέρι” της “κυβερνητικής πολιτικής” στην ουσία και κατ’ επέκταση της “πολιτικής των Βρυξελλών” σε όλες τις εκφάνσεις της. Και δεν έχει σχέση μόνο με ζητήματα που σχετίζονται με τη “δημοσιονομική πειθαρχία” και τις διάφορες πλευρές της, αλλά και με το επιτρεπόμενο εύρος των παρεμβάσεων και με τις δεσμεύσεις που δημιουργεί η “διανομή χρήματος”. Το πρώτο επιτεύχθηκε με τη δημιουργία τεράστιων δήμων, πολλές φορές ανομοιογενών, στους οποίους το μόνο κοινό είναι η... διοίκηση. Το δεύτερο επιτυγχάνεται με την “επιλεξιμότητα” των αναγκών σε κάθε τόπο και τη δυνατότητα χρηματοδότησης. Ενα πολύ πρόχειρο παράδειγμα για την Καλαμάτα: Λογικά με την κατάσταση που επικρατεί θα έπρεπε να είναι σε υψηλή προτεραιότητα η υπόθεση κατασκευής νέου νεκροταφείου (ή νεκροταφείων σε μια άλλη εκδοχή). Η υπόθεση έχει εγκαταλειφθεί χρόνια για τον απλούστατο λόγο ότι... δεν υπάρχει χρηματοδοτική γραμμή για ενδεχόμενο έργο. Ο νέος αγωγός είναι μεγίστης αναγκαιότητας για να μην γίνει... της Θεσσαλονίκης κάποια στιγμή (και το γνωρίζουν πάρα πολύ καλά οι τοπικοί παράγοντες), αλλά επίσης δεν μπορεί να ενταχθεί σε κάποιο πρόγραμμα. Ο,τι χρηματοδοτείται θα πρέπει να είναι “επιλέξιμο” σε ευρωπαϊκά προγράμματα (με το ΕΣΠΑ να κυριαρχεί εδώ και χρόνια) και να βρεθεί κάθε φορά ο άνθρωπος που κρατάει το... κλειδί του χρηματοκιβωτίου.
Κάπως έτσι σε γενικές γραμμές θεωρώ πως έχουν τα πράγματα, από εκεί και ύστερα το “καλώς ή κακώς” το κρίνει ο καθένας ανάλογα με την οπτική του και την πολιτική αντίληψη. Πάντως “αυτοδιοίκηση” δεν υπάρχει αλλά ένας γραφειοκρατικός μηχανισμός μακριά από τους πολίτες παρά τη θεωρητική “εγγύτητα” που θα έπρεπε να έχει. Ολα τα άλλα που αφορούν πρόσωπα, πρακτικές, ικανότητες διαχείρισης είναι εκείνα που αντιλαμβάνεται πιο εύκολα ο καθένας, καθώς και η “διοίκηση” δεν είναι απρόσωπη ούτε από χέρια “ικανή” ή “ανίκανη”. Σε συνάφεια με τα όσα προαναφέρθηκαν μπορώ να προσεγγίσω την επίσκεψη Γερμανών αρχιτεκτόνων σχετικά με αυτά που πρέπει να γίνουν στην πόλη. Κατ’ αρχήν αν μείνω μόνο στα συμπεράσματα, δεν μπορώ παρά να μιλήσω για πλήρη δικαίωση των απόψεων που έχω εκφράσει όλα αυτά τα χρόνια για τις χρήσεις στην πόλη και τις αναγκαίες επεμβάσεις. Θα μπορούσα να τα πάρω ένα-ένα, από την πεζοδρόμηση της Ναυαρίνου μέχρι την απομάκρυνση των συνεργείων του δήμου από το Νέδοντα, το ποδήλατο και τα μέσα μαζικής μεταφοράς ή τον χαρακτήρα που θα πρέπει να έχουν ορισμένες περιοχές, όπως η Δυτική Παραλία. Δεν έχει νόημα, απλώς υπογραμμίζω πως δεν χρειαζόταν να έρθουν οι Γερμανοί αρχιτέκτονες για να υποδείξουν τα αυτονόητα που απορρίπτει η δημοτική αρχή με την πρακτική της. Πολύ δε περισσότερο για τα όσα είπαν σχετικά με το χαρακτήρα της πόλης. Στον απόηχο όμως της επίσκεψης θα ήθελα να εκφράσω μια απορία που πιστεύω πως έχει τη δική της σημασία. Η επίσκεψη είχε “ακαδημαϊκό” χαρακτήρα, εντάσσεται στο πλαίσιο κάποιου προγράμματος σε εξέλιξη ή αποτελεί ενδεχομένως τον προπομπό κάποιων προγραμμάτων που ετοιμάζονται και για τα οποία υπάρχει επαγγελματικό ή επιχειρηματικό ενδιαφέρον; Εννοείται βεβαίως ότι όχι μόνο υπάρχουν εξαιρετικοί αρχιτέκτονες στον τόπο μας, αλλά κάνουμε και... εξαγωγή στη Γερμανία, στο πλαίσιο της μετανάστευσης του επιστημονικού δυναμικού. Εννοείται ασφαλώς ότι το ίδιο ερώτημα θα ετίθετο αν οι επισκέπτες ήταν Γάλλοι ή Ιταλοί ή εν πάση περιπτώσει από όποια άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Αυτά είναι μεγάλα σχέδια, αλλά εδώ που τα λέμε, δεν μπορεί να γίνει σωστή διαχείριση και των πλέον απλών πραγμάτων. Εδώ και πολλά χρόνια ένα από τα “προσφιλή” θέματα σχολιασμού ήταν και η ιστορία με τα πεζοδρόμια στην Αύρας. Με τα πολλά... βρέθηκε πρόγραμμα και εντάχθηκε το σχετικό έργο. Πολύ ωραία, αλλά εκείνο που δεν μπορώ να καταλάβω είναι ο χρόνος στον οποίο ξεκίνησε το έργο, με ένα μεγάλο ερωτηματικό σχετικά με το πότε θα τελειώσει. Η τουριστική περίοδος είναι επί θύραις, Σαββατοκύριακα και αργίες γίνεται ένας χαμός και ταλαιπωρούνται όλοι όσοι προσπαθούν να προσεγγίσουν την περιοχή. Ασφαλώς και οι επί του οδοστρώματος θέσεις στάθμευσης θα μειωθούν γιατί δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά, οι πεζοί έτσι και αλλιώς πρέπει να έχουν προτεραιότητα στις επιλογές του δήμου. Είναι άλλο αυτό όμως και άλλο η κατασκευαστική περίοδος που δημιουργεί πολύ μεγαλύτερες δυσκολίες. Ας ελπίσουμε ότι θα διαψευσθούν οι απαισιόδοξες προβλέψεις, γιατί αν δεν ολοκληρωθεί εγκαίρως το έργο θα ζημιωθούν και η πόλη και οι άνθρωποι. Η επέμβαση γίνεται σε ένα άκρως νευραλγικό σημείο στο παραλιακό μέτωπο, τα αυτοκίνητα κατακλύζουν τα στενά και σε λίγο θα αρχίσουν να παρκάρουν και βορείως από την Κρήτης για να προσεγγίσουν, με ό,τι συνεπάγεται αυτό στην πολλαπλή επιβάρυνση της παραλιακής, αφού όλοι φθάνουν μέχρι αυτή, αφήνουν τους επιβάτες και συνεχίζουν να ψάχνουν πού θα... ξεπεζέψουν. Και εδώ που τα λέμε, με το προηγούμενο της Αρτέμιδος πρέπει να δούμε... εγκαίνια για να πεισθούμε σχετικά με τον χρονικό ορίζοντα. Πολύ περισσότερο όταν βλέπουμε έργα στον ίδιο δρόμο δίπλα στο Νέδοντα, αλλά η νησίδα παραμένει αδιαμόρφωτη και χωρίς φώτα. Μετά τις... φωτοχυσίες του περιφερειακού πέφτεις στο... σκοτάδι και ο επισκέπτης αναρωτιέται τι στο καλό συμβαίνει στην πόλη.
Η συνέχεια και πάλι διαχειριστική σε “χαμηλότερο” επίπεδο, χωρίς κόστος αλλά και χωρίς το ανάλογο ενδιαφέρον από τους αρμόδιους του δήμου. Δεν μπήκε ακόμη ο Μάιος, όμως σε διάφορες περιοχές άρχισαν να σκάνε πυρκαγιές. Οι οποίες απλώς προειδοποιούν τους αρμόδιους ότι θα πρέπει να πάρουν όλα τα μέτρα, προκειμένου να περιοριστούν οι κίνδυνοι καταστροφών. Ασφαλώς στη γενικότητα το θέμα δεν αφορά μόνο τους δήμους και ένα από τα κρίσιμα ζητήματα είναι η προστασία των δασικών οικοσυστημάτων. Ομως οι δήμοι έχουν απόλυτη ευθύνη για την κατάσταση η οποία επικρατεί μέσα στα όρια των οικισμών αλλά και σε επαφή με αυτά. Κάθε χρόνο συμβαίνουν τα ίδια, κάθε τόσο όλο και κάποια περιοχή λαχταράει, αλλά στην καλύτερη περίπτωση οι τοπικοί άρχοντες περιορίζονται σε “συστάσεις”. Υπάρχουν αμέτρητοι χώροι μέσα και σε επαφή με τους οικισμούς, οι οποίοι κάθε χρόνο παρουσιάζουν εικόνα πλήρους εγκατάλειψης. Το χορτάρι σηκώνεται ένα μπόι, οι περίοικοι διαμαρτύρονται αλλά πλείστοι όσοι των ιδιοκτητών “αγρόν αγοράζουν” και δεν δίνουν σημασία στον κίνδυνο του μπουρλότου. Οι δήμοι συνήθως βγάζουν μια τυπική ανακοίνωση να τα καθαρίσουν οι ιδιοκτήτες, η οποία συνοδεύεται από μια παράγραφο που αναφέρει πως αν δεν γίνει αυτό θα το κάνει ο δήμος και θα... χρεώσει τους ιδιοκτήτες. Πράγμα που δεν γίνεται ποτέ βεβαίως, με αποτέλεσμα να λαχταράνε οι άνθρωποι που βρίσκονται δίπλα από τέτοιους χώρους και να ψάχνουν να βρουν τρόπο να “πιεστούν” οι ιδιοκτήτες για το αυτονόητο. Ο κάθε δήμος δεν πρέπει απλώς να ελέγξει όλες τις πυροσβεστικές παροχές μέσα στους οικισμούς, αλλά και να τις καταστήσει αχρείαστες. Ενεργοποιώντας τη διάταξη που προαναφέρθηκε με την έγκαιρη οργάνωση συνεργείων σε συνεργασία με τα τοπικά συμβούλια για καθαρισμό οικοπέδων και των ζωνών γύρω από τους οικισμούς, καταλογίζοντας το κόστος στους αδιάφορους ιδιοκτήτες. Το καλοκαίρι έρχεται τρέχοντας, ας τρέξουν τώρα για καλό σκοπό, αργότερα μπορεί να μην είναι απλώς... αργά.
“Πολυσυλλεκτικό” το σημερινό σημείωμα ως μια απόδειξη του εύρους των ζητημάτων που απασχολούν (ή πρέπει να απασχολούν) αυτοδιοίκηση (αυτή που υπάρχει) και κοινωνία. Ως κλείσιμο η “δικαίωση” για μια άλλη “εμμονή” χρόνων. Ο Δήμος Καλαμάτας φύτεψε αρμυρίκια σε ορισμένες περιοχές, ελπίζω να υπάρχει και η ανάλογη φροντίδα προστασίας από κάθε είδους εχθρούς (ανθρώπινους και φυσικούς). Και να επεκταθούν οι φυτεύσεις σε πολύ περισσότερα σημεία της παραλιακής ζώνης.
