Τετάρτη, 30 Οκτωβρίου 2019 14:45

Επί Τάπητος: Ορισμένες σκέψεις για τον γενέθλιο τόπο...

Γράφτηκε από τον

Επί Τάπητος: Ορισμένες σκέψεις για τον γενέθλιο τόπο...

Ιστορική βόλτα στον γενέθλιο τόπο την Κυριακή, και η επιστροφή στο παρελθόν δεν μπορεί παρά να συνοδεύεται από τη στόχευση στο μέλλον, μέσα από τον προβληματισμό για τα χαρακτηριστικά του και τις απαραίτητες υποθέσεις εργασίας. Θα επιχειρήσω να καταγράψω ορισμένες σκέψεις, υπογραμμίζοντας εξ αρχής πως οι αποφάσεις είναι υπόθεση των θεσμικών φορέων και δραστηριοποίησης των ανθρώπων που ζουν στον τόπο.

Πολλές φορές η συζήτηση εγκλωβίζεται σε αδιέξοδα και προσανατολίζεται σε άγονες κατευθύνσεις. Η υπέρβαση αυτής της διαπίστωσης είναι απολύτως αναγκαία για να δούμε την άλλη πλευρά των πραγμάτων ανιχνεύοντας μελλοντικές καταστάσεις. Γιατί αυτές είναι που θα πρέπει να προσδιορίσουν και τις κινήσεις φορέων και ιδιωτών. Να ξεκινήσω με κάτι που συζητιέται ιδιαίτερα έντονα εδώ και πολύ καιρό και είναι αυτό που έχει να κάνει με το δρόμο από την Καλαμάτα προς Πύλο και Μεθώνη. Οπως αντιλαμβάνονταν όλοι εκείνοι που ασχολούνταν με το θέμα, η επιλογή βελτίωσης του υπάρχοντος δρόμου δεν ήταν κομματική επιλογή κανενός αλλά λύση που προκρινόταν από την τεχνική ηγεσία του υπουργείου. Η οποία παραμένει η ίδια εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Και απορρίπτει την παραλιακή χάραξη για λόγους οικονομικούς και τεχνικούς. Με τη λύση αυτή ο νέος δρόμος είναι σε επαφή με την πόλη αποτελώντας τον περιφερειακό της και την παρακάμπτει σε μια απόσταση που δεν κάνει απαγορευτική την προσέγγιση σε αυτή. Κάθε αλλαγή διέλευσης ασφαλώς και έχει επιπτώσεις, πολύ περισσότερο καθώς εκατέρωθεν του σημερινού δρόμου έχουν αναπτυχθεί οικονομικές δραστηριότητες. Πλην όμως αυτή είναι και αναπόφευκτη, με δεδομένο ότι πρόκειται για υπερτοπική οδική αρτηρία και το κριτήριο κατασκευής της είναι αντίστοιχο. Πολύ περισσότερο καθώς με τις οικονομικές δραστηριότητες που αναπτύσσονται οι αναγκαιότητα αυτή προβάλλει ιδιαίτερα έντονη και οι πολιτικές πιέσεις από άλλους δήμους και παράγοντες είναι ισχυρές. Το ζήτημα εδώ είναι τι θέλει ο δήμος της Μεσσήνης και είναι αξιοπερίεργο το γεγονός να ασχολούνται όλοι εκτός από αυτόν, παρά το γεγονός πως τον αφορά άμεσα και από κάθε άποψη. Δεν θα σχολιάσω κάτι περισσότερο περιμένοντας να διαβάσω τοποθετήσεις από θέση ευθύνης πλέον και όχι αντιπολίτευσης. Τότε θα υπάρχει και βάση συζήτησης.

Αν ένα από τα δεδομένα που θα αλλάξει είναι ο δρόμος, εκείνο που μπορεί να αλλάξει τα πάντα είναι η ανάπτυξη του ξενοδοχειακού συγκροτήματος 4 ξενοδοχειακών μονάδων και δυναμικότητας 3.000 κλινών που σχεδιάζεται να κατασκευαστεί στην περιοχή του Ριζόμυλου, στην έκταση που ήδη εδώ και χρόνια βρίσκεται στην ιδιοκτησία συμφερόντων Κωνσταντακόπουλου. Αυτή ήταν και η τελευταία εξαγγελία για το αποκαλούμενο Navarino Blue και αν κάτι δεν αλλάξει δραματικά κάποια στιγμή στο όχι μακρινό μέλλον θα αρχίσει η κατασκευή του. Ο καθένας αντιλαμβάνεται πως μια τέτοια προοπτική αλλάζει τα δεδομένα στην ευρύτερη περιοχή, θα υπάρξει διάχυση οικονομικής δραστηριότητας και ριζική αλλαγή στη ζήτηση και την ποιότητα των υποστηρικτικών υπηρεσιών εκτός συγκροτήματος. Οι αλλαγές που συντελέσθηκαν στην περιοχή της Δυτικής Μεσσηνίας και στην ακτίνα επιρροής της Costa Navarino προϊδεάζουν για ανάλογες επιδράσεις στην ευρύτερη περιοχή, ας πούμε σχηματικά από τη Μεσσήνη μέχρι το Πεταλίδι. Ποιος θα “κερδίσει” από αυτή τη διάχυση και προσέλκυση νέων επισκεπτών πέραν αυτών του συγκροτήματος, είναι ένα θέμα που θα κριθεί στις υποδομές και τις υπηρεσίες. Η νέα αυτή περιοχή τουριστικών δραστηριοτήτων έχει ιδιαίτερα πλεονεκτήματα καθώς γειτνιάζει με το Αεροδρόμιο, το Νοσοκομείο και πόλεις οι οποίες προσφέρουν υπηρεσίες. Ενώ ταυτοχρόνως υπάρχει μια μεγάλη παραλιακή ζώνη που είναι από χέρι ελκυστική και είναι βέβαιο ότι θα αναπτυχθούν νέες οικονομικές δραστηριότητες. Ως εκ τούτου η πρόκληση για το σχεδιασμό της “επόμενης ημέρας” στο Δήμο Μεσσήνης είναι μεγάλη και αν θέλει να κερδίσει από αυτή την ιστορία θα πρέπει να καταστήσει ελκυστικούς τους προορισμούς της χωρικής του περιφέρειας. Ενώ ανάλογο είναι το μερίδιο των επαγγελματιών που δραστηριοποιούνται στη στεφάνη των υποστηρικτικών υπηρεσιών (εστίαση, αναψυχή κλπ.).

Ενα τρίτο ζήτημα έχει να κάνει με την Αρχαία Μεσσήνη και την πρόσβαση σε αυτή. Και δημόσια και σε προσωπικές συζητήσεις έχω διατυπώσει τη γνώμη μου ότι το κοινό όνομα “Μεσσήνη” δεν διασφαλίζει και την άμεση άντληση ωφελειών. Ο δρόμος από τη Μεσσήνη προς τη Λάμπαινα θα έπρεπε ήδη να έχει γίνει για λόγους που έχουν σχέση με την ασφάλεια των μετακινήσεων. Αλλά δεν είναι ένα έργο το οποίο θα φέρει πιο κοντά τους επισκέπτες της Αρχαίας Μεσσήνης στη συνώνυμη πόλη. Αντιθέτως θα έλεγα ότι η κατασκευή δρόμου από τον κόμβο των Αρφαρών μέχρι τη Λάμπαινα θα διευκολύνει όσους θέλουν να επισκεφθούν το χώρο και να κινηθούν στον αυτοκινητόδρομο επιλέγοντας την πρωτεύουσα ως τελικό προορισμό ή βάση εξόρμησης. Οι αντιδράσεις που εκδηλώθηκαν από το Δήμο Οιχαλίας είναι χαρακτηριστικές για το ρόλο που παίζει κάθε χάραξη στην κατανομή της “πίτας” των επισκεπτών. Οι οποίοι απολύτως λογικά θα επιλέξουν τον ταχύτερο και ασφαλέστερο δρόμο. Και ως εκ τούτου τη διαμονή τους αλλά και τα... συναφή. Το έχω γράψει πολλές φορές και επιμένω: Η Μεσσήνη έχει στην άμεση γειτονία της σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους που μπορούν να έχουν πολύ μεγαλύτερη επιρροή στην επισκεψιμότητα σε αυτή, αν καταστεί και κέντρο εξόρμησης. Υπενθυμίζω τον σημαντικό μυκηναϊκό οικισμό στο Καρτερόλι, τις αρχαιότητες στην Καρποφόρα και το αρχαιολογικό πάρκο στο Πεταλίδι που θα πρέπει να υλοποιηθεί οπωσδήποτε. Η σπουδαιότητα της Αρχαίας Μεσσήνης από όλες τις απόψεις δεν θα πρέπει να “θάψει” το ενδιαφέρον για την ανάδειξη αυτών των τριών εξαιρετικής σημασίας αρχαιολογικών τόπων και άλλων που μπορεί να ανακαλυφθούν σε μελλοντικές εκσκαφές και σε μια περιοχή που τα ευρήματα είναι αναμενόμενα. Και εδώ ο δήμος χρειάζεται το δικό του σχέδιο καθώς αυτοί οι χώροι είναι στη δική του περιφέρεια και μπορούν να αυξήσουν σημαντικά την επισκεψιμότητα και το ενδιαφέρον γι’ αυτή.

Και τελευταία... πάμε παραλία. Εδώ είναι ένα μεγάλο ζήτημα καθώς η υπόθεση του σχεδίου πάει κι έρχεται αλλά σχέδιο δεν φαίνεται. Είναι προφανές ότι η πόλη κινείται... προς την Μπούκα. Φαίνεται καθαρά από τα κτίσματα στις δύο πλευρές του δρόμου και το φαινόμενο μάλλον θα ήταν πολύ περισσότερο έντονο αν δεν είχε ξεσπάσει η κρίση. Από την άλλη πλευρά ο δρόμος είναι ανεπαρκής στην προοπτική ανεπτυγμένης κίνησης από και προς την Μπούκα. Αυτές οι επισημάνσεις είναι ένα “πακέτο” ζητημάτων τα οποία χρήζουν γρήγορης και αποτελεσματικής αντιμετώπισης: Σχέδιο, δρόμος και ρυθμίσεις με οικιστικές και οικονομικές στοχεύσεις για την ενδιάμεση ζώνη είναι στοιχεία άμεσα συνδεδεμένα με τις μελλοντικές αλλαγές στην ευρύτερη περιοχή. Αλλαγές που επιβάλλουν την αξιοποίηση τόσο των “Λιμενικών” όσο και του αλσυλίου στον Αγιο Κωνσταντίνο. Την ανάδειξη της περιοχής από το Κουλντούκι μέχρι και τις εκβολές του Παμίσου. Τη διάσωση του μνημειακού τελωνείου και τη χάραξη μιας ήπιας διαδρομής κατά μήκος της ακτής, για πεζοπορία και ποδήλατο. Και φυσικά όλα αυτά προϋποθέτουν μια διαφορετική διαχείριση του αστικού χώρου στην πόλη. Είναι ηλίου φαεινότερον πως η πόλη θα πρέπει να γίνει ελκυστική και εύκολα προσπελάσιμη αν θέλει να κερδίσει σε κίνηση από τις κυοφορούμενες αλλαγές που μπορεί να έχουν πολλαπλασιαστική επίδραση στην οικονομική δραστηριότητα. Είναι πράγματα τα οποία απαιτούν προβληματισμό, συζήτηση και δράσεις. Και προειδοποιούν πως το σύνολο του πολιτικού προσωπικού θα πρέπει να διαρρήξει τις σχέσεις του με πρακτικές του παρελθόντος και να διαχειριστεί τις τύχες της πόλης με το βλέμμα στο μέλλον. Στην πράξη βεβαίως και όχι στις διακηρύξεις. Δύσκολα τα πράγματα, όπως και σε κάθε τόπο, από αυτά θα κριθούν όμως και εκείνοι που ζητούν την ψήφο των πολιτών και το μέλλον του τόπου.

-Ως υστερόγραφο, η “παραγωγική” Μεσσήνη που αποτελεί από μόνη της ένα τεράστιο ζήτημα. Μια αντίφαση ανάμεσα στις δυνατότητες και το αποτέλεσμα, που πρέπει να συζητηθεί χωριστά και ενδελεχώς, να αποτελέσει διακριτό και μόνιμο τομέα δράσης της (οποιασδήποτε) δημοτικής αρχής.

Τελευταία τροποποίηση στις Τετάρτη, 30 Οκτωβρίου 2019 14:40