Παράγοντες και κόμματα δείχνουν "μουδιασμένοι", χωρίς να λείπουν βεβαίως εκείνοι που διακρίνονται από… άγνοια κινδύνου σχετικά με την κατάσταση η οποία επικρατεί.

Οι αιτίες για το "μούδιασμα" που προαναφέρθηκε είναι πολλές:

- Το πρώτο που θα πρέπει να επισημανθεί είναι ότι δεν έχει αποσαφηνιστεί η πολιτική πρακτική των κομμάτων. Ανεξαρτήτως της γνώμης που έχει ο καθένας σχετικά με τον τρόπο εμπλοκή τους στις εκλογές της αυτοδιοίκησης, εκ των πραγμάτων ακόμη δίνουν τον τόνο παρά τα μεγάλα πλήγματα που έχουν υποστεί οι μηχανισμοί τους. Η πολιτική κατεύθυνση και η πρακτική των συνεργασιών που θα ακολουθήσουν είναι καθοριστικό στοιχείο για την εκκίνηση των διαδικασιών.

- Το δεύτερο συνδέεται με το πρώτο και έχει να κάνει με τη μεταβλητότητα του πολιτικού τοπίου. Οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών επιβεβαιώνουν πολύ χαρακτηριστικά αυτή τη διαπίστωση και τροποποιούν ριζικά τα δεδομένα της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης. Το βασικό ερώτημα που τίθεται πλέον είναι αν η κυβερνητική συνεργασία (εφόσον αντέξει το νέο σχήμα και κερδίσει πολιτικό χρόνο μέχρι τις εκλογές του Μαΐου), θα επεκταθεί και στις εκλογές της αυτοδιοίκησης, τουλάχιστον σε βασικούς κρίκους όπως είναι οι περιφέρειες και οι μεγάλες πόλεις. Κάποτε αυτό θα φάνταζε… σενάριο επιστημονικής φαντασίας αλλά σε συνθήκες μνημονιακής συγκόλλησης όλα μπορούν να συμβούν για να την υπηρετήσουν.

- Το τρίτο αφορά τις εκλογικές διαδικασίες. Τον τελευταίο καιρό είχε "παίξει" εντόνως το θέμα της αλλαγής του εκλογικού νόμου με την καθιέρωση ενός πλειοψηφικού και ισχυρά δημαρχοκεντρικού συστήματος με δόλωμα το "ενιαίο ψηφοδέλτιο". Οι λεπτομέρειες που δημοσιοποιήθηκαν εξαέρωσαν την όποια ελκτικότητα ασκούσε η ιδέα και φυσικά συναντούσε ισχυρές αντιδράσεις και ανάμεσα στους αιρετούς της Νέας Δημοκρατίας. Η αλλαγή στο υπουργείο Εσωτερικών απομάκρυνε τον εμπνευστή του συστήματος Ευρ. Στυλιανίδη και μένει να μάθουμε τους νέους σχεδιασμούς.

- Πέραν τούτων το σημαντικότερο πρόβλημα είναι η απογοήτευση του πολιτικού προσωπικού για την κατάσταση που διαμορφώνεται στην τοπική αυτοδιοίκηση με τη μνημονιακή πολιτική, της οποίας οι συνέπειες μόλις τώρα αρχίσουν να φαίνονται. Η ευφορία από τις εντάξεις έργων στο ΕΣΠΑ (που έπρεπε να έχουν γίνει χρόνια) δεν μπορεί να κρύψει την πραγματικότητα των σχεδιαζόμενων απολύσεων, της διάλυσης κρίσιμων υπηρεσιών και του περάσματος άλλων στα χέρια ιδιωτών με διάφορους τρόπους. Οι δήμοι αντιμετωπίζουν όλο και περισσότερο λειτουργικά προβλήματα, ο περιορισμός των χρηματοδοτήσεων σε χαμηλότατα επίπεδα και ο ασφυκτικός οικονομικός έλεγχος που έχει επιβληθεί με το καθεστώς κηδεμονίας, προειδοποιούν για τον κίνδυνο κατάρρευσης της αυτοδιοίκησης. Αλλά και μετατροπής της σε ομοίωμα της κεντρικής κυβέρνησης με την επιβολή νέων φόρων για κοινωνικές και άλλες λειτουργίες.

Τα όσα προαναφέρθηκαν έχουν οδηγήσει σε στάση αναμονής πολλούς ενδιαφερόμενους, ενώ άλλοι εμφανώς αναζητούν με την πολιτική τους στηρίγματα προκειμένου να έχουν πιθανότητες εκλογής. Με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τα… γλυκοκοιτάγματα αυτοδιοικητικών παραγόντων της Νέας Δημοκρατίας (και όχι μόνον) προς τη ναζιστική Χρυσή Αυγή προκειμένου να διασφαλίσουν τη στήριξή της έστω και στο δεύτερο γύρο. Ορισμένοι πάλι δήμαρχοι που σπεύδουν να δηλώσουν χωρίς να υπάρχει λόγος ότι θα είναι πάλι υποψήφιοι, ουσιαστικά εκφράζουν την αγωνία τους για ενδεχόμενο "κλάδεμα" που μπορεί να έχει τις πλέον διαφορετικές αφετηρίες.

"Μούδιασμα" στο προσκήνιο, αναταραχή στο παρασκήνιο και υπόγειες διαδρομές είναι τα χαρακτηριστικά της πραγματικότητας που διαμορφώνεται μπροστά από τις πλέον περίπλοκες εκλογές στην αυτοδιοίκηση. Πρόκειται για αναμέτρηση η οποία πέρα από κάθε αμφιβολία θα πάρει έντονα πολιτικά χαρακτηριστικά και οι υποψήφιοι θα κληθούν να πάρουν θέση. Το γεγονός ότι ο πολυκερματισμός των πολιτικών δυνάμεων μπορεί να προκαλέσει εκπλήξεις και να αναδείξει ρυθμιστές των εξελίξεων παράγοντες που φαντάζουν "αντισυστημικοί" με τον εξορκισμό των κομμάτων, δεν αλλάζει την εκτίμηση που προαναφέρθηκε.

Το τοπικό συνδέεται με το κεντρικό περισσότερο από κάθε άλλη φορά και κανένας δεν μπορεί να πηγαίνει με δύο καλάμια και με "ουδέτερο" πρόγραμμα για το δήμο. Ολοι θα κληθούν από τα πράγματα να τοποθετηθούν στις πολιτικές που επιβάλλονται στην αυτοδιοίκηση και οι οποίες δεν είναι τίποτε περισσότερο από τις πολιτικές που επιβάλλουν τα μνημόνια και η τρόικα. Τίποτε δεν είναι ανεξάρτητο από αυτά και η προσπάθεια να περιοριστεί το "παιχνίδι" στο "δημοτικό έργο" αυτή τη φορά θα συναντήσει ακόμη μεγαλύτερες δυσκολίες. Χωρίς να παραγνωρίζουμε φυσικά ούτε το ρόλο που μπορεί να παίξουν σε συνθήκες ανθρωπιστικής κρίσης οι μηχανισμοί που μπορεί να εμπορευτούν πολιτικά την όποια προσφορά τους, ούτε και την επίδραση που ασκούν σε κοινωνικά στρώματα εθισμένα στο λάιφ στάιλ πρωτοβουλίες αισθητικής κενότητας και εμφανούς χαβαλέ.

Σε κάθε περίπτωση οι εκλογές που έρχονται θα έχουν εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά και έναν νέο παράγοντα: Την κοινή διεξαγωγής τους με τις ευρωεκλογές που προσφέρονται εξαιρετικά για ψήφο διαμαρτυρίας.

Ηλίας Μπιτσάνης