Φορολογία στα κτήματα, φορολογία 13% από το πρώτο ευρώ, σκέψεις για παρακράτηση επιδοτήσεων ακόμη και για τα "κόκκινα δάνεια" της ΑΤΕ, παρακράτηση επιστροφής ΦΠΑ για χρέη τα οποία είναι ρυθμισμένα και μη ληξιπρόθεσμα και Κύριος οίδε τι άλλο θα επινοήσουν οι εντολοδόχοι των τροϊκανών.
Κατά τα άλλα η αγροτική οικονομία κατά τις διακηρύξεις και τις μελέτες θα μπορούσε να αποτελέσει την ατμομηχανή για την έξοδο από την κρίση, αλλά στην πραγματικότητα βουλιάζει όλο και περισσότερο στην ύφεση. Πολλοί μάλιστα προσδοκούσαν και (επι)στροφή στο χωριό ως "επιθετική" απάντηση στην κρίση και όχι ως "κατοχική" λύση.
Είναι απολύτως χαρακτηριστικά τα συμπεράσματα της μελέτης που είχε εκπονηθεί για λογαριασμό του ΣΕΒ και της Ενωσης Τραπεζών με τίτλο "Η Ελλάδα 10 χρόνια μπροστά" η οποία μέχρι το 2011 εκτιμούσε ότι η συνεισφορά της αγροτικής παραγωγής θα μπορούσε να είναι επιπλέον 4,5 δισ. ευρώ, η απασχόληση να αυξηθεί κατά 140.000 θέσεις και το εμπορικό ισοζύγιο να βελτιωθεί κατά 2, 7 δις. ευρώ.
Ολες οι εκτιμήσεις είναι φανερό ότι θα μείνουν ως ασκήσεις επί χάρτου, καθώς από όλα όσα περιλάμβαναν ως προτάσεις, το μόνο που άρχισε να "περπατάει" στον αντίποδα των όσων προαναφέρθηκαν είναι οι μεγάλες υδροπονικές θερμοκηπιακές καλλιέργειες από εταιρείες στη Βόρεια Ελλάδα, οι οποίες εξασφάλισαν φθηνή κρατική γη, φθηνή ενέργεια από υδροθερμία, νερό για τις καλλιέργειες και φυσικά επιδοτήσεις.
Στον κάλαθο των αχρήστων πήγαν άλλες προτάσεις της μελέτης, όπως η ίδρυση «Εταιρείας Ελληνικών Τροφίμων» που θα διασφάλιζε τη διείσδυση και παρουσία στις ξένες αγορές με τη συγκέντρωση της παραγωγής, το συντονισμό, τη δημιουργία και τη λειτουργία δικτύων διανομής στο εξωτερικό. Οπως επίσης η «ίδρυση περαιτέρω πανεπιστημιακών τμημάτων γεωργίας με έμφαση στην επιχειρηματικότητα και σε πρακτικά προβλήματα, όπως και η δημιουργία ενός Ινστιτούτου Ανάπτυξης της Γεωργίας που θα διαχέει αποτελεσματικά πληροφόρηση και τεχνογνωσία και θα εισάγει κίνητρα για νέους αγρότες».
Οχι μόνον δεν προχώρησαν τέτοιες προτάσεις (διατυπωμένες από επιχειρηματική σκοπιά μάλιστα και όχι από τη σκοπιά των αγροτών), αλλά διαλύονται ουσιαστικά και οι υπάρχουσες υποδομές στον γεωργικό τομέα ως συνέπεια της πολιτικής περιορισμού του δημόσιου τομέα, με περικοπές που οδηγούν ουσιαστικά στην πλήρη αδρανοποίησή του.
Σκάφος ακυβέρνητο η αγροτική οικονομία, κινδυνεύει να τσακιστεί στα βράχια της κρίσης, αν δεν γίνουν το ταχύτερο δυνατόν κινήσεις που θα αναστρέψουν τη σημερινή κατάσταση· αν δεν γίνει αλλαγή πολιτικής με κίνητρα για τους αγρότες και τη βελτίωση της παραγωγής αντί για την επιχείρηση φοροεπιδρομής που θα βαθύνει δραματικά την κρίση στο χωριό. Η αγροτική οικονομία χρειάζεται εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης που θα διασφαλίζει τη μεγέθυνση των οικονομικών μονάδων, τη χρηματοδοτική ρευστότητα και την παροχή γνώσης και κινήτρων για τις αναγκαίες αλλαγές. Η μεγέθυνση των οικονομικών μονάδων ως παράγοντας ανταγωνιστικότητας δεν μπορεί παρά να περάσει μέσα από τη δημιουργία ομάδων παραγωγών, υγιών συνεταιρισμών ή άλλων συνεργατικών μονάδων, που θα οργανώσουν κοινές καλλιεργητικές πρακτικές και σύγχρονες μεθόδους προβολής και προώθησης των προϊόντων. Χρειάζεται να λειτουργήσουν προγράμματα εκπαίδευσης των παραγωγών σε νέες μεθόδους παραγωγής και οργάνωσης, σε νέες καλλιέργειες που διαπιστωμένα μπορούν να βρουν αγορές και επιμόρφωσης σε νέες τεχνολογικές εφαρμογές στο χώρο της αγροτικής οικονομίας. Χρειάζονται σύγχρονες υποδομές που θα στηρίξουν τις προσπάθειες των αγροτών.
Πολλά είναι τα "χρειάζεται" που θα μπορούσε να απαριθμήσει κάποιος ο οποίος στοιχειωδώς έχει επίγνωση της πραγματικότητας στον αγροτικό χώρο και των αδιεξόδων που υπάρχουν. Εύκολα θα καταλήξει όμως στο συμπέρασμα ότι δεν αρκεί να υποδεικνύουν στους αγρότες να αλλάξουν νοοτροπία αυτοί που την καλλιέργησαν, αλλά να εφαρμόσουν μια πολιτική που μπορεί να αλλάξει αυτή τη νοοτροπία. Απλώς χρειάζεται μια άλλη πολιτική, διαφορετική από αυτή της μνημονιακής ληστείας και του τελευταίου ευρώ των παραγωγών.
Ηλίας Μπιτσάνης
