Ετσι, αρκετοί φοιτητές και ολιγάριθμα νοικοκυριά συνεχίζουν να ψάχνουν εναγωνίως σπίτι για να μείνουν, και ταυτόχρονα πολλοί ιδιοκτήτες μαγαζιών χάνουν χρήματα έχοντας τα ακίνητά τους ανοίκιαστα.
Δεν χρειάζεται να είσαι μηχανικός για να αντιληφθείς ότι δεκάδες ανοίκιαστα καταστήματα, σε πολλές γειτονιές, μπορούν με λίγα χρήματα να μετατραπούν σε λειτουργικά σπίτια, αρκεί οι ιδιοκτήτες τους να συνειδητοποιήσουν ότι δεν υπάρχει ενδεχόμενο να τα νοικιάσουν ως επαγγελματικές στέγες την επόμενη δεκαετία.
Για λόγους που είναι αδύνατον να εξηγηθούν σε ένα άρθρο, επί πολλές δεκαετίες στην Ελλάδα τα ισόγεια των κατοικιών, ειδικά αυτά που βρίσκονταν σε βασικές οδικές αρτηρίες της πόλης, προορίζονταν όχι για οίκηση αλλά για επαγγελματική χρήση. Δεν θα ήταν υπερβολή να υποστηριχθεί ότι τόσο οι ιδιοκτήτες των ακινήτων όσο και η κοινή γνώμη πίστευαν ότι η Καλαμάτα, όπως και κάθε πόλη, είναι μια απέραντη αγορά στην οποία μπορούν να λειτουργούν… άπειρα καταστήματα ανεξάρτητα από τον πληθυσμό της. Για μια περίοδο ο ρυθμός αύξησης των επιχειρήσεων ήταν πιθανώς μεγαλύτερος από τον ρυθμό αύξησης του πληθυσμού. Από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 και μετά όμως, έγινε ορατός ο κορεσμός, καθώς ήταν αδύνατη πλέον η λειτουργία περισσότερων επιχειρήσεων χωρίς να αυξηθεί ο πληθυσμός.
Σε κάθε περίπτωση, η μεγάλη προσφορά επαγγελματικής στέγης σε σχέση με τις ανάγκες της αγοράς προκάλεσε τη μετακίνηση δεκάδων καταστημάτων, που έβρισκαν φθηνότερο ενοίκιο σε ελκυστικές περιοχές. Εννοείται ότι οι εξελίξεις πήραν μορφή χιονοστιβάδας όταν ξέσπασε η παγκόσμια οικονομική κρίση το 2008, και έλαβαν ανεξέλεγκτες διαστάσεις μετά την άτυπη ελληνική χρεοκοπία του 2010.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αριθμός των ανοίκιαστων καταστημάτων στην περιοχή θα ήταν μεγαλύτερος από τον σημερινό, αν τα κατά τη μεγαλύτερη διάρκεια της ύφεσης δεν άνοιγαν περισσότερες επιχειρήσεις από εκείνες που έκλεισαν. Στην πραγματικότητα η αγορά της επαγγελματικής στέγης διατηρήθηκε ζωντανή επειδή πολλοί Μεσσήνιοι ρίσκαραν και επένδυσαν τον κόπο τους ή την περιουσία τους σε ένα κατάστημα. Εξυπακούεται βέβαια ότι αρκετές από αυτές τις επιχειρήσεις έκλεισαν γρήγορα, καθώς δεν κατάφεραν να αποσπάσουν μερίδιο της αγοράς από εκείνες που είχαν κάνει έναρξη λίγα χρόνια νωρίτερα.
Υπάρχει ενδεχόμενο στην αγορά της Καλαμάτας να λειτουργήσουν περισσότερες επιχειρήσεις και να ενοικιαστούν τα άδεια επαγγελματικά ακίνητα; Φυσικά και υπάρχει, αρκεί να αυξηθεί ο πληθυσμός της πόλης, που παραμένει σταθερός γιατί μεταξύ άλλων υπάρχει έλλειμμα στέγης στην Καλαμάτα...
Με απλά λόγια: Η αγορά στέγης μακροπρόθεσμα θα ισορροπήσει σε ένα υψηλότερο σημείο, μετά την πολεοδόμηση των περιοχών που προβλέπει το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο του 2010. Επειδή όμως «μακροπρόθεσμα θα είμαστε όλοι νεκροί» (σύμφωνα με τη διάσημη φράση του Κέινς), καλό είναι αναζητηθούν βραχυπρόθεσμες λύσεις, για το διπλό πρόβλημα του ελλείμματος στέγης και της υπερπροσφοράς καταστημάτων. Και η μετατροπή καταστημάτων σε σπίτια είναι μια σχετικά φθηνή και εύκολη λύση, αμοιβαία επωφελής για τους εμπλεκόμενους.
Θανάσης Λαγός
Εmail: lathanasis@yahoo.gr
