Το οικονομικό τοπίο της Μεσσηνίας αρχίζει να ξεκαθαρίζει σιγά σιγά κι όλα δείχνουν ότι, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, ο τουριστικός κλάδος θα αναδειχθεί σε ατμομηχανή της ανάπτυξης. Επίσης, ότι κερδισμένοι από την αύξηση ων επισκεπτών θα είναι μόνο οι παραγωγοί ποιοτικών προϊόντων του πρωτογενούς και του δευτερογενούς τομέα. Στη θέση του οδηγού της ατμομηχανής παραμένει η ΤΕΜΕΣ με νέες επενδύσεις στην Costa Navarino ύψους 1,2 δισ. ευρώ, στην πρώτη θέση του αναπτυξιακού συρμού έχουν περάσει χιλιάδες μικρομεσαίοι επιχειρηματίες, ενώ στη δεύτερη θέση ακολουθεί ασθμαίνοντας ο δημόσιος τομέας, προσπαθώντας να ανταποκριθεί στοιχειωδώς στις υποχρεώσεις του.
Διαπιστώνουμε λοιπόν ότι για πρώτη φορά τον τελευταίο μισό αιώνα η Μεσσηνία βασίζεται κυρίως στον ιδιωτικό τομέα και περιμένει λιγότερα από το κράτος, το οποίο βρισκόταν στην ατμομηχανή της μετεμφυλιακής οικονομίας. Μάλιστα, η ανατροπή του κοινωνικοοικονομικού στάτους είναι πολύ μεγαλύτερη από όσο δείχνει η ανάγνωση των σημερινών στατιστικών στοιχείων - καθώς δεν αποτυπώνεται σε αυτά η δυναμική των επενδύσεων του ιδιωτικού τομέα. Μια πρώτη ξεκάθαρη εικόνα για τα αποτελέσματα της νέας οικονομίας θα έχουμε στα τέλη περίπου της δεκαετίας του 2020, όταν θα έχει ανατραπεί και η σχέση απασχολούμενων σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, σαφώς υπέρ του πρώτου.
Μέχρι τότε θα περιμένουμε την ολοκλήρωση των επενδύσεων της ΤΕΜΕΣ που θα αλλάξουν την οικονομία όχι μόνο της Μεσσηνίας, αλλά και ολόκληρης της Πελοποννήσου. Σημειώνουμε μόνο ότι η λειτουργία του Elounda Beach, που έθεσε τις βάσεις για να έχει σήμερα η Κρήτη 4,4 εκατομμύρια τουρίστες, ξεκίνησε το 1973 και πέρασαν πολλά χρόνια μέχρι να γίνουν ορατά τα σημάδια της συμβολής του στην κρητική οικονομία. Αντιθέτως χρειάστηκε να περάσουν μόνο 10 χρόνια για να δώσει ώθηση η Costa Navarino στη μεσσηνιακή οικονομία.
Ακόμα πιο εντυπωσιακή και από την πορεία της Costa Navarino είναι, κατά την ταπεινή μου γνώμη, η επιχειρηματική δραστηριότητα εκατοντάδων (αν όχι χιλιάδων) μικρομεσαίων επιχειρήσεων και ιδιωτών, που εκμεταλλεύτηκαν την ευκαιρία και δημιούργησαν ένα αξιόλογο τουριστικό προϊόν. Ειδικά τα δύσκολα χρόνια της ύφεσης, πολλοί απελπισμένοι Μεσσήνιοι επένδυσαν τις οικονομίες τους σε ενοικιαζόμενα δωμάτια και καταστήματα, δημιουργώντας μικρά αριστουργήματα που δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα απολύτως από τις αντίστοιχες επιχειρήσεις καθιερωμένων προορισμών. Σε αντίθεση μάλιστα με αρκετούς παραδοσιακούς ξενοδόχους, οι οποίοι δεν ήθελαν να μεγαλώσει η πίτα ώστε να διατηρήσουν οι ίδιοι το μεγαλύτερο κομμάτι της, οι νέοι επιχειρηματίες αντιλήφθηκαν γρήγορα ότι η μεγιστοποίηση του κέρδους επιτυγχάνεται μόνο όταν αυξάνεται ο αριθμός των εν δυνάμει πελατών.
Σε κάθε περίπτωση είναι τουλάχιστον εντυπωσιακός ο αριθμός των Μεσσήνιων ιδιοκτητών κατοικιών, που ενώ δεν είχαν προηγουμένως καμία εμπειρία δημιούργησαν εντυπωσιακά τουριστικά καταλύματα, τα οποία νοικιάζουν μέσω πλατφόρμας βραχυχρόνιας μίσθωσης. Τα καταλύματα αυτά, μεταξύ άλλων, υπερκάλυψαν το έλλειμμα ξενοδοχειακών κλινών στην Καλαμάτα και ενέταξαν τα δυο τελευταία χρόνια την Καλαμάτα για πρώτη φορά στον διεθνή τουριστικό χάρτη. Ετσι για πρώτη φορά είδαμε στα καταστήματα εστίασης και ψυχαγωγίας της Καλαμάτας πολλούς αλλοδαπούς θαμώνες, όπως βλέπαμε νωρίτερα μόνο στην Πυλία και στη Μάνη.
Ευτυχώς μέχρι τώρα το κράτος άφησε τις δυνάμεις της αγοράς να λειτουργήσουν και περιορίστηκε στον παραδοσιακό του ρόλο, του σχεδιασμού των υποδομών, που βέβαια θα έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί από τη δεκαετία του 1950. Θα ανταποκριθεί αυτή τη φορά το ελληνικό κράτος στις απαιτήσεις της ελληνικής οικονομίας; Θα μπορέσουν η κυβέρνηση και η Περιφέρεια να ολοκληρώσουν τα μεγάλα έργα υποδομών;
Για το κυβερνητικό έργο θα αποφύγω τις προβλέψεις, γιατί θα χαρακτηριστώ... Κασσάνδρα από όσους δεν γνωρίζουν ότι επαληθεύτηκαν όλες οι προφητείες της κόρης του Πρίαμου. Αντίθετα θα διακινδυνεύσω να προβλέψω ότι ο περιφερειάρχης Παναγιώτης Νίκας θα επαναλάβει όσα έκανε και στο Δήμο Καλαμάτας ολοκληρώνοντας τα έργα της Περιφέρειας.
Από εκεί και πέρα, μένει να δούμε αν ο ιδιωτικός τομέας θα ισχυροποιηθεί τόσο ώστε, εκτός από το αεροδρόμιο της Καλαμάτας, να διεκδικήσει και τη δημιουργία ενός σύγχρονου σιδηροδρομικού δικτύου με ηλεκτροκινούμενα τρένα.
Θανάσης Λαγός
Εmail: lathanasis@yahoo.gr
