Τη φράση αυτή θα πρέπει να μην την ξεχνούν, όχι μόνο οι πολιτικές ηγεσίες της Μεσσηνίας και της Πελοποννήσου που σχεδιάζουν την τουριστική προβολή του νομού και της Περιφέρειας, αλλά και όλοι οι μαθητευόμενοι μάγοι που πιστεύουν πως η οικονομική ανάπτυξη είναι απλώς θέμα... πολιτικής βούλησης και ικανότητας των πολιτικών. Σε κάθε περίπτωση οι μαθητευόμενοι μάγοι θα πρέπει τουλάχιστον να γνωρίζουν ότι, εκτός από τους επενδυτές, και οι... ταξιδιώτες πάνε όπου πάνε τα αεροπλάνα. Γι’ αυτό και η αναβάθμιση του αεροδρομίου «Καπετάν Βασίλης Κωνσταντακόπουλος» είναι θέμα ζωτικής σημασίας, για την ανάπτυξη όχι μόνο της Μεσσηνίας, αλλά ολόκληρης της Πελοποννήσου.
Από εκεί και πέρα θα πρέπει να τονιστεί ότι τόσο η Περιφέρεια Πελοποννήσου όσο και ο Δήμος Καλαμάτας μόνο επικουρικό ρόλο καλούνται να διαδραματίσουν στην προσπάθεια της τουριστικής ανάπτυξης. Το ρόλο της ατμομηχανής, όπως σε όλον τον κόσμο, καλείται να τον αναλάβει η επιχειρηματική κοινότητα. Δυστυχώς όμως, στην Ελλάδα είναι ακόμα πολλοί εκείνοι που λατρεύουν το κράτος-πατερούλη και πιστεύουν ότι τους τουρίστες τους φέρνουν οι... υπουργοί, οι περιφερειάρχες και οι δήμαρχοι. Σε αντίθεση όμως με αυτή την κυρίαρχη σκέψη, το κράτος και η αυτοδιοίκηση θα πρέπει απλώς να διαμορφώσουν το κατάλληλο επιχειρηματικό περιβάλλον, για την προσέλκυση επενδύσεων και τη διασφάλιση του ανταγωνισμού.
Εννοείται ότι σε ιδανικές συνθήκες την τουριστική προβολή μιας περιοχής θα έπρεπε να την αναλαμβάνει η επιχειρηματική κοινότητα (επιμελητήρια, ενώσεις ξενοδόχων, σύλλογοι επιχειρήσεων εστίασης) και να τη χρηματοδοτεί με πόρους από τις εισφορές των μελών της. Στην ίδια ιδανική πολιτεία το κράτος και η αυτοδιοίκηση θα όριζαν έναν οριζόντιο φόρο 15% επί των εισπράξεων και θα έκαναν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να μειωθεί ο συντελεστής ΦΠΑ, προκειμένου ο εθνικός προορισμός να παραμείνει ανταγωνιστικός στη διεθνή αγορά.
Ειδικά στην Ελλάδα, αν το κράτος και η αυτοδιοίκηση δεν είχαν το μυαλό τους μόνο στην αύξηση των φόρων, η εθνική προσπάθεια θα είχε στόχο και την τουριστική αξιοποίηση του αποθέματος κατοικιών που υπάρχει σε πόλεις και χωριά. Ειδικά στη Μεσσηνία, θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν τουριστικά χιλιάδες σπίτια σε χωριά που κατοικούνται μόνο ένα μήνα το χρόνο. Δυστυχώς βέβαια, τόσο η τοπική ηγεσία όσο και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Τουρισμού ακολουθούν τυφλά το λόμπι των ξενοδόχων, που δεν θέλει ούτε ν’ ακούει για πλατφόρμες διαμοιρασμού.
Ανοίγοντας εδώ μια παρένθεση, αξίζει να θυμίσουμε ότι στο παρελθόν οι Ελληνες ξενοδόχοι είχαν ταχθεί και κατά της δημιουργίας Περιοχών Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (ΠΟΤΑ) και ότι με τα χίλια ζόρια γνωμοδότησαν θετικά για τη δημιουργία μόνο μιας ΠΟΤΑ σε όλη την Ελλάδα. Η λειτουργία της Costa Navarino, στη μοναδική ΠΟΤΑ που δημιουργήθηκε σε όλη την Ελλάδα, απέδειξε περίτρανα όχι μόνο ότι ήταν αβάσιμοι οι φόβοι των ξενοδόχων περί δημιουργίας μονοπωλίων, αλλά και ότι τελικώς η επένδυση λειτούργησε πολλαπλασιαστικά, αυξάνοντας τον κύκλο εργασιών των μεσσηνιακών ξενοδοχείων.
Υπενθυμίζουμε επίσης ότι κατά το παρελθόν οι περισσότεροι Ελληνες ξενοδόχοι δεν ήθελαν ούτε ν’ ακούσουν για σύνθετα τουριστικά καταλύματα (πώληση κατοικιών, χρονομίσθωση, κέντρα αναζωογόνησης κ.λπ.). Τελικά ο δρόμος για να αρθούν και αυτές οι αντιρρήσεις των ξενοδόχων άνοιξε μετά την άτυπη χρεοκοπία του 2010, μπροστά στον διαγραφόμενο κίνδυνο να καταρρεύσει πλήρως η ελληνική οικονομία.
Η άρση ορισμένων εμποδίων από αυτά που θέτουν οι ξενοδόχοι, σε συνδυασμό με τις low cost πτήσεις και τις πλατφόρμες διαμοιρασμού (Airbnb, Booking κ.λπ.) οδήγησε στην άνθιση του τουρισμού που κράτησε ζωντανή την ελληνική οικονομία. Εννοείται δε ότι ο τουριστικός κλάδος δεν ανθεί μόνο στην Ελλάδα. Για να αντιληφθούμε το μέγεθος της επανάστασης που έχει συντελεστεί διεθνώς, μετακινώντας παραγωγικούς συντελεστές και πόρους στον τουριστικό κλάδο, αξίζει να υπενθυμίσουμε τα εξής: Το 1950 υπήρχαν μόνο 25 εκατομμύρια διεθνείς τουριστικές αφίξεις, οι οποίες αυξήθηκαν σε 166 εκ. το 1970 και σε 435 εκ. το 1990, ενώ το 2018 άγγιξαν τα 1,4 δισεκατομμύρια.
Τέλος, για να αντιληφθούμε τις αναπτυξιακές δυνατότητες της Πελοποννήσου, αξίζει να σημειώσουμε ότι το 2017 οι Κινέζοι τουρίστες πραγματοποίησαν 143 εκατομμύρια αεροπορικά ταξίδια στο εξωτερικό, αλλά ούτε ένας δεν έφτασε στην Πελοπόννησο, αφού δεν υπάρχει αεροπορική σύνδεση της Κίνας με τον αερολιμένα "Καπετάν Βασίλης Κωνσταντακόπουλος".
Το είπαμε στην αρχή του άρθρου και έτσι θα κλείσουμε: Ταξιδιώτες και επενδυτές πάνε όπου πηγαίνουν τα αεροπλάνα...
Θανάσης Λαγός
