Στον φετινό καύσωνα δεν θρηνήσαμε θύματα, επειδή ακόμα και τα πιο φτωχά νοικοκυριά διαθέτουν πλέον ένα κλιματιζόμενο δωμάτιο στην κατοικία τους. Σχεδόν κανένας όμως δεν εστιάζει στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου που συντελέστηκε μεταξύ του 1987 και του 2021, ενώ δεν είναι και λίγοι οι Έλληνες που πιστεύουν ότι τη δεκαετία του 1980 τρώγαμε με χρυσά κουτάλια, σε αντίθεση με σήμερα που πεινάμε...
Εννοείται πως η ελληνική νοσταλγία του παρελθόντος δεν αποτελεί εξαίρεση στον παγκόσμιο κανόνα. Τόσο η εξιδανίκευση του παρελθόντος όσο και ο φόβος του άγνωστου μέλλοντος έχουν τις ρίζες τους βαθιά μέσα στην ανθρώπινη ψυχή, και πάνω τους στηρίζεται ο κορμός τόσο των παραδοσιακών θρησκειών όσο και των σύγχρονων νεο-παγανιστικών ιδεολογιών, που λούζουν με τύψεις τον άνθρωπο για τον πολιτισμό του.
Ο μέσος άνθρωπος έχει την τάση να ξεχνά τις άσχημες εμπειρίες του παρελθόντος και να θυμάται μόνο τις όμορφες στιγμές. Οι περισσότερες συζητήσεις στις αντροπαρέες για τη στρατιωτική θητεία απλώς επιβεβαιώνουν του λόγου το ασφαλές. Από εκεί και πέρα, οι μεσήλικες και ηλικιωμένοι έχουν πολλούς λόγους για να νοσταλγούν τα νιάτα τους και να εξιδανικεύουν τα "χρόνια της αθωότητας", που φυσικά είναι διαφορετικά για κάθε γενιά. Αν στο κάδρο προστεθεί και ο φόβος του άγνωστου μέλλοντος, έχουμε μπροστά μας την εικόνα την οποία περιφέρουν οι απανταχού ψευδοπροφήτες που χτίζουν όνομα, περιουσίες και καριέρες σε βάρος της ανθρώπινης αγωνίας.
Σε κάθε περίπτωση, αν θέλουμε να προσεγγίσουμε επιστημονικά το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, θα πρέπει να μελετήσουμε ενδελεχώς όλα τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας και να μην απομονώνουμε τα δεδομένα μιας τριετίας ή μιας επταετίας.
Για παράδειγμα, ας δούμε τι γράφει (σε μετάφραση-απόδοση του Τηλέμαχου Χρομοβίτη από τη σελίδα του στο Facebook ) ο πρόεδρος του think tank "Copenhagen Consensus Center” στη "Wall Street Journal". Γράφει μεταξύ άλλων:
«- Οι πλημμύρες που οφείλονται σε υπερχειλίσεις ποταμών δεν είναι περισσότερο, αλλά λιγότερο συχνές στην εποχή μας. Η υπερχείλιση του ποταμού Αρ που προκάλεσε τόσους νεκρούς στη Γερμανία πριν από λίγες εβδομάδες δεν είναι ένα μοναδικό και ανεπανάληπτο φαινόμενο που οφείλεται στην κλιματική αλλαγή, καθώς ο ίδιος ποταμός έχει δώσει χειρότερες πλημμύρες το 1804 και το 1910.
- Οι εκτάσεις που κάηκαν στις ΗΠΑ το 2020 είναι μόλις το 11% των εκτάσεων που καίγονταν ετησίως στις αρχές του 20ού αιώνα. Το ίδιο συμβαίνει και παγκοσμίως, αν και τα δάση, τουλάχιστον στις χώρες της Δύσης, είναι περισσότερα. Στη Νότια Ευρώπη π.χ., που μας αφορά, τα στρέμματα των καμένων εκτάσεων έχουν μειωθεί κατά το ήμισυ τα τελευταία 40 χρόνια.
- Στη δεκαετία του 1920, κατά μέσο όρο 500.000 άνθρωποι έχαναν κάθε χρόνο τη ζωή τους λόγω φυσικών καταστροφών που συνδέονται με τις κλιματικές συνθήκες (π.χ. τυφώνες, πυρκαγιές, ξηρασίες, πλημμύρες κ.τ.λ.). Τα τελευταία χρόνια ο αριθμός αυτός έχει πέσει στους 20.000, αν και ο παγκόσμιος πληθυσμός έχει τετραπλασιαστεί.
- Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη, η αύξηση της θερμοκρασίας προκαλεί κάθε χρόνο παγκοσμίως 120.000 επιπλέον θανάτους λόγω ζέστης, ταυτόχρονα όμως αποτρέπει 300.000 θανάτους που θα είχαν προκληθεί εξαιτίας των χαμηλών θερμοκρασιών».
Αν ρωτήσεις όμως τον μέσο Έλληνα τηλεθεατή, που παρακολουθεί τις πυρκαγιές στην οθόνη του πίνοντας μπίρες, ενδέχεται να σου πει ότι έρχεται το τέλος του κόσμου και ότι για όλα φταίει ο ανθρώπινος πολιτισμός. Ουσιαστικά ο μέσος τηλεθεατής δεν βλέπει ότι ο πολιτισμός σώζει ανθρώπινες ζωές. Και δεν το βλέπει επειδή οι ψευδοπροφήτες τον φορτώνουν συνεχώς με τύψεις για τη βελτίωση του βιοτικού του επιπέδου.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον προφητειών, τύψεων και υπερβολών, αρκεί μόνο μια ματιά στους ψηφιακούς χάρτες (φωτό) που καταγράφουν live τις φωτιές σε όλο τον κόσμο – για να διαπιστώσει και ο μέσος τηλεθεατής πόσο αβάσιμο ήταν το εθνικιστικό παραμύθι των... πρακτόρων εμπρηστών που έβαζαν φωτιές με γκαζάκια σε όλη την Ελλάδα. Το σύγχρονο εναλλακτικό παραμύθι (αυτό της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής, με τον άνθρωπο στη θέση του δράκου που φταίει για όλα, πάντα απέναντι στη “φύση” λες και δεν είναι ο ίδιος φύση) θα αποκαλυφθεί στο μέλλον. Γιατί είναι άλλο να κάνεις ό,τι μπορείς ώστε “να σώσεις οτιδήποτε αν σώζεται”, και άλλο να αυτομαστιγώνεσαι επιδεικτικά με θρησκευτικό ζήλο, αγνοώντας τα μισά δεδομένα της πραγματικότητας.
Αλήθεια, πότε ήταν σταθερό το κλίμα στη γη;
Θανάσης Λαγός
