Μένει τώρα να δούμε αν η ελληνική Κεντροαριστερά θα διαβάσει σωστά το εκλογικό αποτέλεσμα ή αν θα συνεχίσει να πιστεύει ότι υπάρχει δυνατότητα επιστροφής στο Μαξίμου μέσω πλειοδοσίας σε υποσχέσεις και παροχές. Σε κάθε περίπτωση η ελληνική Κεντροδεξιά δείχνει μέχρι τώρα μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα στις ανάγκες της μεταβιομηχανικής κοινωνίας, εκφράζοντας μεταξύ άλλων ικανοποιητικά και το αίτημα ψηφιακού μετασχηματισμού των κρατικών υπηρεσιών. Από εκεί και πέρα πάντως, ούτε η Κεντροδεξιά ούτε η Κεντροαριστερά δείχνουν διατεθειμένες να αλλάξουν τη δομή της ελληνικής οικονομίας, που συνεχίζει να εδράζεται σε χιλιάδες μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις, οι οποίες δεν θέλουν ή δεν μπορούν να μεγεθυνθούν. Και προφανέστατα οι μικρές επιχειρήσεις θέτουν και τα πραγματικά όρια ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, καθώς δύσκολα θα επιτύχουν οικονομίες κλίμακας για να βελτιώσουν τη θέση τους στην παγκόσμια αγορά -και ακόμα δυσκολότερα θα προσφέρουν ανταγωνιστικούς μισθούς για να προσελκύσουν και να αξιοποιήσουν τους πιο ικανούς εργαζόμενους.
Μέσα σε αυτό το οικονομικό πλαίσιο -και ενώ ακόμα δεν έχουν ανακτηθεί τα εισοδήματα που χάθηκαν μετά τη χρεοκοπία του 2010- ο χαμηλός ρυθμός ανάπτυξης εξακολουθεί να θεωρείται από το δημοκρατικό εκλογικό σώμα ως τεράστια επιτυχία… ενώ απέναντί του οι αντιδημοκρατικές δυνάμεις συνεχίζουν να στοχεύουν τον καπιταλισμό, τη Δύση και την ίδια τη δημοκρατία, μη αφήνοντας κανένα περιθώριο για εποικοδομητική αντιπολίτευση. Αν αθροίσουμε τα ποσοστά όλων αυτών των αντιδημοκρατικών - αντικαπιταλιστικών κομμάτων, θα διαπιστώσουμε ότι τουλάχιστον 1 στους 4 ψηφοφόρους είναι πολέμιος της ανοιχτής κοινωνίας και συνειδητά ή ασυνείδητα ζητεί επιστροφή σε κάποια… οθωμανική αυλή, προκειμένου να αποφασίζει για την παραγωγή και τη διανομή των αγαθών ένας «σουλτάνος» που θα κυβερνά ελέω Θεού -ή φυλής ή τάξης.
Μπορεί μια κοινωνία να προχωρήσει μπροστά όταν 1 στους 4 ψηφοφόρους ζητεί επιστροφή στο παρελθόν; Προφανώς και μπορεί. Αρκεί να κόψει τους κάβους που κρατούν δέσμια την οικονομία, ώστε να μπουν στο περιθώριο οι νοσταλγοί του αυταρχισμού και της οπισθοδρόμησης. Μπορεί η νέα κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη να κόψει τους κάβους που κρατούν δέσμια την οικονομία; Προφανώς και μπορεί. Αλλά κανείς δεν γνωρίζει αν ο πρωθυπουργός θέλει να συγκρουστεί με τους «βαρόνους» του κόμματός του, που ενδιαφέρονται μόνο για την οικογενειακή «πολιτική επιχείρηση», αντλώντας δύναμη από χιλιάδες μικρές επιχειρήσεις που δεν θέλουν να μεγεθυνθούν: ούτε οι ίδιες ούτε φυσικά οι ανταγωνιστές τους
Θανάσης Λαγός